Gã thợ săn sách lật thêm mấy trang. Tranh khắc tuyệt đẹp với vẻ tao nhã giản dị, huyền bí. Trong một bức khác, một thiếu nữ sắp bị viên đao phủ mặc áo giáp chém đầu, thanh gươm giơ cao.
“Tôi không nghĩ là những người thừa kế bán đồ giả,” Corso nói sau khi xem xong. “Họ có quá nhiều tiền nên chẳng thèm để ý mấy cuốn sách này đâu. Thậm chí catalô của bộ sưu tập cũng phải do sàn đấu giá Claymore soạn ra kia mà... Và tôi biết ông già Terral. Không đời nào ông ta chấp nhận một cuốn sách giả mạo.”
“Đồng ý,” Borja nói. “Và ông ta kế thừa Chín cánh cửa từ cha vợ, Don Lisardo Coy, một người sưu tầm sách cực kỳ đáng tin cậy.” Corso đặt cuốn sách lên bàn rồi lôi cuốn sổ từ trong túi áo khoác ra nói, “Ông ta mua nó từ tay một người Ý, Domenico Chiara, theo catalô của Weiss, gia đình người này sở hữu cuốn sách từ 1817...”
Borja gật đầu hài lòng. “Tôi thấy là anh đã thâm nhập vấn đề tương đối sâu rồi.”
“Tất nhiên.” Corso nhìn như thể lão vừa phát biểu một điều ngu ngốc. “Đấy là nghề của tôi.”
Borja phác một cử chỉ xoa dịu. “Tôi không nghi ngờ lòng trung thực của Terral và những người thừa kế,” lão nói rõ thêm. “Tôi cũng không nói cuốn sách không phải đồ cổ.”
“Ông đã nói nó là giả mạo.”
“Có lẽ dùng từ giả mạo là không hợp.”
“Vậy thì là gì? Cuốn sách thuộc về đúng thời đại.” Corso lại cầm cuốn sách, khẽ búng ngón tay lên những trang giấy và lắng nghe. “Ngay cả âm thanh cũng không sai.”
“Một số thứ có vẻ không đúng. Tôi không định nói về chất giấy.”
“Có lẽ là khâu in.”
“Có gì sai ở đây?”
“Tôi nghĩ là ở những khuôn in đồng. Năm 1666 không ai dùng bản khắc gỗ.”
“Đừng quên đây không phải là loại sách thông thường. Các tranh khắc mô phỏng do người làm sách kiếm được hoặc nhìn thấy đâu đó.”
“Delomelanicon... Thực sự ông tin vào nó?”
“Đừng bận tâm tôi tin cái gì. Nhưng chín bức tranh gốc trong cuốn sách không thuộc về ai hết. Theo truyền thuyết thì Lucifer, sau khi bị đánh bại và bị tống khỏi thiên đường, đã tạo ra những công pháp kỳ diệu dành cho môn đồ của lão: một cuốn tóm tắt những quyền pháp hắc ám. Một cuốn sách khủng khiếp được giữ bí mật, bị thiêu hủy nhiều lần, được bán với giá cao ghê gớm cho một vài người có đặc quyền sở hữu nó... Những bức họa này kỳ thực là mật mã của ma vương. Nếu giải nghĩa được văn bản và có những hiểu biết thích đáng, chúng có thể được dùng để triệu hồi ông hoàng của bóng đêm.”
Corso gật đầu với vẻ nghiêm trọng cố ý cường điệu. “Tôi có thể nghĩ ra cách tốt hơn để bán linh hồn.”
“Đừng đùa, chuyện này nghiêm túc hơn vẻ ngoài của nó... Anh biết nghĩa của từ Delomelanicon không?
“Tôi nghĩ vậy. Từ tiếng Hy Lạp delo nghĩa là triệu hồi. Còn melas là đen tối.”
Borja cười the thé. Lão nói với giọng hài lòng: “Tôi quên mất anh là dân đánh thuê có học. Anh có lý: để triệu hồi bóng tối, hoặc soi sáng chúng... Nhà tiên tri Daniel, Hippocratess, Flavius Josephus, Albertus Magnus và Leon III đều đề cập đến cuốn sách kỳ diệu này. Con người mới chỉ biết viết từ sáu ngàn năm trước, nhưng nghe đồn là Delomelanicon có niên kỷ gấp ba lần thế. Bản đầu tiên được nhắc đến dùng giấy cói Turis từ ba mươi ba thế kỷ trước. Thế rồi, trong khoảng thời gian từ năm thứ nhất trước Công nguyên đến năm thứ hai Công nguyên, nó được trích dẫn vài lần trong Corpus Hermeticum - Tổng tập các trước tác bí truyền. Theo Asclemandres, cuốn sách cho phép ‘đối mặt với Ánh sáng Thần thánh’. Và trong một biên bản kiểm kê không toàn vẹn ở thư viện Alexandria, trước khi nó bị phá hủy lần thứ ba và cũng là lần cuối vào năm 646, có một danh mục tham khảo đặc biệt cho chín bí ẩn kỳ diệu chứa đựng bên trong sách... Chúng ta không biết có một, một vài, hay chẳng có bản sao nào còn sót lại sau trận hỏa tai ở thư viện... Kể từ đó, dấu vết của nó lúc ẩn lúc hiện suốt tiến trình lịch sử, qua khói lửa, chiến tranh và thảm họa.
Corso có vẻ phân vân. “Bao giờ cũng thế. Mọi cuốn sách về pháp thuật đều có chung xuất xứ: từ Thoth[2] tới Nicolas Flamel[3]... Từng có khách hàng say mê thuật giả kim nhờ tôi tìm cuốn danh mục sách được Fulcanelli[4] và môn đồ của ông ta trích dẫn. Tôi không sao thuyết phục được ông ta rằng nửa cuốn cũng không còn.”
[2] Thoth: thần mặt trăng trong tín ngưỡng Ai Cập cổ, được coi là người sáng tạo ra những cuốn sách pháp thuật đầu tiên.
[3] Nicolas Flamel: nhà giả kim thuật người Pháp thế kỷ 14-15, được coi là tác giả của nhiều cuốn sách về những công pháp thần bí.
[4] Fulcanelli: bút danh của tác giả những cuốn sách về giả kim thuật và những bí mật của người Pháp cuối thế kỷ 19.
“Những cuốn này thì chắc chắn tồn tại. Nó phải tồn tại, vì tòa án dị giáo đã liệt nó vào danh mục sách cấm. Anh không nghĩ thế à?”
“Tôi nghĩ thế nào không quan trọng. Các luật sư không tin thân chủ mình vô tội nhưng vẫn cãi cho họ trắng án.”
“Trường hợp này cũng thế. Tôi thuê anh không phải vì anh tin mà vì anh được việc.”
Corso lật thêm mấy trang. Một bức tranh khắc đánh số I thể hiện một tòa thành có tường bao quanh nằm trên một ngọn đồi. Một kỵ sĩ kỳ quái không mang vũ khí đi hướng về tòa thành, ngón tay đặt trên môi ra dấu im lặng hay đồng lõa. Phía dưới ghi: NEM.PERV.T.QUI N.N LEG.CERT.RIT.
“Đây là một mã rút gọn nhưng có thể đoán được,” Borja giải thích. “Nemo pervenit qui non legitime certaverit.”
“Chỉ có người chiến đấu đúng cách mới giành được thắng lợi.”
“Đại khái thế. Cho đến giờ chỉ mới giải mã được một trong số chín câu đề, mà lại không mấy chắc chắn. Trong tác phẩm của Roger Bacon, chuyên gia về ma quỷ học, ma thuật và mật mã, có một câu gần giống hệt như thế. Bacon tuyên bố mình có sở hữu một cuốn Delomelanicon từng thuộc về vua Solomon trong đó có chìa khóa giúp hé lộ những bí mật khủng khiếp. Đó là một sách cuộn da dê có minh họa. Nó bị thiêu hủy năm 1350 do lệnh riêng của giáo hoàng Innocent VI, ngài từng tuyên bố, ‘Nó chứa đựng công pháp triệu vời ác quỷ.’ Ba thế kỷ sau, ở Venice, Aristide Torchia quyết định in nó với những minh họa gốc.”
“Chúng quá đẹp,” Corso phản đối. “Không thể là bản gốc: bản gốc phải có phong cách cổ xưa hơn.”
“Đồng ý. Hẳn là Torchia đã cập nhật nó.”
Một bức tranh khác, đánh số III, vẽ một cái cầu vắt qua sông với hai tháp canh ở hai đầu. Corso ngẩng lên thấy Borja đang mỉm cười bí hiểm, giống như một nhà giả kim thuật tin tưởng vào sản phẩm trong lò luyện của mình.
“Còn một mắt xích cuối cùng,” lão buôn sách nói. “Giordano Bruno, kẻ tuẫn nạn vì theo chủ nghĩa duy lý, nhà toán học và là người đấu tranh cho thuyết Trái Đất quay quanh Mặt Trời...” Lão phẩy tay tỏ vẻ những thứ đó chẳng đáng gì. “Nhưng đó chỉ là một phần sự nghiệp của ông ta. Ông ta đã viết sáu mươi mốt cuốn sách và ma thuật chiếm vị trí quan trọng trong đó. Bruno có nhắc tới Delomelanicon, thậm chí còn dùng cả những từ Hy Lạp delo và melas, rồi nói thêm: ‘Có chín cánh cửa bí mật trên lộ trình của những người muốn biết.’ Ông ta còn mô tả phương pháp khiến cho thần quang lại một lần nữa sáng lên. ‘Sic luceat Lux - Thần quang xán lạn dường này’, ông ta viết, quả là một châm ngôn.” Borja chỉ cho Corso dấu ấn của nhà in: một cái cây bị sét giáng chẻ làm đôi, một con rắn quấn quanh thân cây, và châm ngôn ở trên “mà Aristide Torchia dùng cho trang đầu của Chín cánh cửa... Anh nghĩ sao?”
“Rất hoàn hảo. Nhưng tất cả chúng cùng hướng tới một mục tiêu. Có thể gán cho một đoạn văn ý nghĩa bất kỳ, đặc biệt khi nó cổ xưa và tối nghĩa.”
“Hoặc quá cẩn trọng. Giordano Bruno quên mất quy tắc vàng để tồn tại: Scire, tacere. Biết và im lặng. Bề ngoài thì ông ta biết điều, nhưng ông ta nói quá nhiều. Ở đây còn có sự trùng lặp ngẫu nhiên: Bruno bị bắt sống trên quảng trường Hoa ở Rome vào tháng Hai năm 1600. Cũng hành trình ấy, địa điểm ấy và ngày tháng ấy, sáu mươi bảy năm sau, Aristide Torchia bị hành quyết: bị bắt ở Venice, bị tra tấn ở Rome và thiêu sống trên quảng trường Hoa vào tháng Hai năm 1667. Vào thời kỳ ấy hình phạt trên giàn thiêu rất hiếm thấy, nhưng nó lại được áp dụng để hành hình ông ta.”
“Cảm động quá,” Corso hờ hững.
Borja bực bội. “Lắm lúc tôi tự hỏi anh có còn tin vào cái gì nữa hay không.”
Corso tỏ vẻ nghĩ ngợi một thoáng rồi nhún vai. “Lâu lắm rồi, tôi có tin tưởng một số thứ. Hồi ấy tôi trẻ và tàn nhẫn. Bây giờ tôi đã bốn mươi lăm. Tôi già và tàn nhẫn.”
“Tôi cũng vậy. Nhưng vẫn còn tin vào một số thứ. Những thứ khiến cho tim tôi đập nhanh hơn.”
“Tiền?”
“Đừng đùa. Tiền là chìa khóa mở ra những điều huyền diệu. Để trả công cho anh. Và ban cho tôi thứ duy nhất tôi quý trọng trên đời: những cuốn sách này.” Lão tiến lên vài bước dọc theo dãy tủ chật cứng sách. “Chúng bộc lộ quan niệm của người viết, phản ảnh những mối quan tâm, những nghi vấn, những khát vọng, cuộc đời và cái chết của họ... Chúng là những vật sống: phải biết nuôi dưỡng và bảo vệ chúng...”
“Và lợi dụng chúng.”
“Thỉnh thoảng.”
“Nhưng cuốn này không được.”
“Phải.”
“Ông đã thử nó rồi.”
Đó là một khẳng định chứ không phải câu hỏi. Borja hằn học nhìn Corso. “Đừng ngớ ngẩn. Hãy cứ coi nó là giả mạo và kệ thế đã. Đó chính là nguyên nhân cần so sánh nó với những bản khác.”
“Tôi vẫn nghĩ không nhất thiết nó là đồ giả. Những cuốn sách thường không giống nhau ngay cả khi chúng được in một lần. Chẳng có hai cuốn sách nào giống hệt nhau. Từ lúc ra đời chúng đã mang diện mạo khác biệt và mỗi cuốn sách trải qua đời sống khác nhau: có thể thiếu trang, thừa trang hoặc bị đổi lẫn, hoặc được đóng lại... Năm tháng trôi qua, hai cuốn sách được in trên cùng một tổ máy có thể có hình thức hoàn toàn khác biệt. Chuyện đó có thể xảy ra với cuốn sách này.”
“Vậy hãy tìm hiểu đi. Hãy điều tra Chín cánh cửa như thể nó là một tội phạm. Lần theo dấu vết, kiểm tra từng trang, từng bức họa, từng tờ giấy, bìa sách... Hãy lần theo quá khứ mà tìm hiểu xem cuốn sách của tôi từ đâu tới. Rồi lại làm đúng như thế với hai cuốn ở Sintra và Paris.”
“Sẽ rất có lợi nếu tôi biết làm sao ông biết được cuốn sách của ông là đồ giả.”
“Tôi không thể cho anh biết được. Hãy tin ở trực giác của tôi.”
“Trực giác của ông sẽ khiến ông mất nhiều tiền đấy.”
“Việc của anh là tiêu số tiền đó.”
Lão moi tờ séc trong túi ra đưa cho Corso, gã ngần ngừ lật đi lật lại nó trên tay.
“Tại sao ông trả trước cho tôi? Trước đây ông chưa làm thế bao giờ.”
“Anh sẽ phải thanh toán nhiều khoản. Thế này nghĩa là anh có thể bắt đầu.” Lão đưa gã một tệp giấy dày. “Mọi điều tôi biết về cuốn sách ở cả trong này. Có lẽ sẽ có ích cho anh.”
Corso vẫn nhìn tờ séc. “Trả trước mà thế này thì quá nhiều.”
“Anh có thể gặp một số rắc rối...”
“Ông không định nói...” nói tới đó, Corso nghe Borja hắng giọng. Cả hai đều hiểu vấn đề.
“Nếu anh phát hiện ra rằng cả ba cuốn đều là giả mạo hoặc không toàn vẹn,” Borja nói, “khi đó coi như anh xong việc và ta sẽ thanh toán.” Lão ngừng đôi chút, đưa tay xoa cái đầu hói, cười gượng gạo. “Nhưng có khi một trong số đó lại hóa ra đồ thật. Trong trường hợp đó anh sẽ có nhiều tiền hơn mặc ý tiêu pha. Bởi vì tôi muốn có nó bằng mọi giá.”
“Ông đùa.”
“Tôi có giống đang đùa không?”
“Đó là việc phi pháp.”
“Trước kia anh từng làm nhưng việc không hợp pháp.”
“Nhưng không phải loại này.”
“Sẽ không ai trả được cho anh như tôi.”
“Lấy gì để đảm bảo điều đó?”
“Tôi để anh giữ cuốn sách. Anh sẽ cần bản gốc cho công việc. Chẳng phải thế là đủ đảm bảo hay sao?”
Âm thanh choáng óc lại vang lên cảnh báo gã, Corso vẫn cầm Chín cánh cửa trong tay. Gã đặt tấm séc vào giữa giống như cái thẻ đánh dấu trang và thổi đi lớp bụi vô hình trên cuốn sách trước khi trả lại cho Borja.
“Lúc nãy ông nói có thể trả tiền cho mọi người để làm bất cứ chuyện gì. Bây giờ tự ông có thể kiểm chứng lại điều đó. Hãy tới gặp chủ nhân của mấy cuốn sách và tự mình thực hiện công việc bẩn thỉu ấy.”
Gã quay lại bước ra cửa, tự hỏi không biết sau mấy bước thì lão buôn sách sẽ nói gì đó. Ba.
“Công việc này không dành cho những người chỉ nói mồm,” Borja nói. “Nó là của những người hành động.”
Giọng lão đã thay đổi. Không còn vẻ lạnh lùng ngạo mạn và khinh thường đối với gã lính đánh thuê kia nữa. Trên tường, sau khung kính, trong bức tranh khắc của Durer, một thiên thần khẽ rung đôi cánh trong lúc đế giày của Corso nện trên sàn đá cẩm thạch đen. Bên cái tủ đầy sách, cạnh cửa sổ chấn song thông ra thánh đường, bên tất cả những gì lão có thể mua được bằng tiền, Varo Borja đứng chưng hửng, mắt hấp háy. Vẫn còn vẻ ngạo ngược, bàn tay vẫn gõ lên bìa sách một cách khinh miệt. Nhưng Lucas Corso nhận ra sự đổ vỡ trong mắt lão. Cùng nỗi sợ hãi.
Tim Corso gõ đều nhịp hài lòng khi gã yên lặng bước trở lui. Tới gần Borja, gã cầm tấm séc thò ra ngoài cuốn Chín cánh cửa. Thận trọng gấp nó lại nhét vào túi. Rồi cầm lấy cuốn sách và tập tài liệu,
“Tôi sẽ giữ liên lạc,” gã nói.
Gã nhận ra mình đã tung viên xúc xắc rồi. Rằng mình đã tiến vào ô đầu tiên của trò chơi Rắn và Thang đầy nguy hiểm song lùi lại thì đã quá muộn. Nhưng gã cảm thấy mình đang nhập cuộc. Tiếng cười khô khốc của gã vang vọng khoang cầu thang. Varo Borja sai rồi. Có những thứ không mua được bằng tiền.
***
Những bậc thang từ cửa chính dẫn tới sân trong có một cái giếng, hai con sư tử bằng đá Venice bị rào chắn ngăn cách với đường phố bên ngoài. Làn không khí ẩm ướt khó chịu từ sông Tagus ập tới, Corso dừng lại bên dưới vòm cuốn theo kiến trúc của người Moor ở lối vào và kéo cao cổ áo. Lần theo một phố hẹp yên tĩnh rải sỏi, gã tới một quảng trường nhỏ. Ở đây có một quán bar với những cái bàn kim loại và những cây dẻ trơ trụi nép dưới gác chuông nhà thờ. Chọn một chỗ ngồi trong sân có ánh nắng ấm áp, gã gắng sức làm nóng chân tay tê cóng. Có vẻ ổn hơn sau hai ly gin nguyên chất. Chỉ đến khi đó gã mới mở tập tài liệu về Chín cánh cửa và lần đầu tiên xem xét nó thật kỹ càng.
Một báo cáo bốn mươi hai trang đánh máy về bối cảnh lịch sử của cuốn sách, cả phiên bản được cho là gốc Delomelanicon, hay Thần chú triệu vời bóng tối, và phiên bản của Torchia Sách về chín cánh cửa của vương quốc bóng tối in ở Venice năm 1666. Có những phụ lục khác nhau bao gồm một thư mục, bản phô tô các đoạn trích văn bản cổ điển và thông tin về hai cuốn sách khác đã biết - chủ nhân của chúng, những phần đã phục chế, ngày mua, địa điểm hiện nay. Có cả bản sao biên bản phiên tòa xử Aristide Torchia, với lời khai của một nhân chứng đương thời tên là Gennaro Galeazzo, tả lại giây phút cuối cùng của ông chủ nhà in xấu số.
Hắn leo lên giàn thiêu, lặng lẽ và ngoan cố, không hề có ý định giải hòa với thượng đế. Khi ngọn lửa bùng lên, khói bắt đầu làm hắn ngạt thở. Hắn trợn mắt gào lên khủng khiếp, rồi phó thác linh hồn cho Đức Chúa Cha. Nhiều người có mặt làm dấu thánh giá bởi khi chết hắn xin sự khoan thứ của Chúa Trời. Có người nói họ nghe thấy hắn thét gọi đất, nói cách khác là thét gọi nơi sâu thẳm trong lòng đất.
Một chiếc xe chạy ngang qua phía bên kia quảng trường rồi quặt vào góc phố dẫn tới thánh đường. Động cơ xe khựng lại một thoáng ở góc phố, tựa như người lái cố tình dừng lại trước khi tiếp tục cho xe đi. Corso không để ý, gã đang mải mê với cuốn sách. Trang đầu tiên mang nhan đề, trang hai bỏ trắng. Trang ba bắt đầu với một chữ N lớn chứa đựng một lời giới thiệu bí ẩn như sau:
Nos p.tens L.f.r, juv.te Stn. Blz.b, Lvtn, Elm, atq Ast. Rot. Ali.q, h.die ha.ems ace.t pct fo.de.is c.m.t. qui no.st; et h.ic pol.icem am.rem mul. flo.em virg.num de.us mon. hon v.lup et op. for.icab tr.d.o,.os.ta int. nos ma.et eb.iet i.li c.ra er. No.is ò.ret se.el in ano sag. sig. s.b ped. cocul.ab sa Ecl.e et no.s r.gat i.sius er.t; p.ct v.v.t an v.q fe.ix in t.a hom.et ven D:
Fa.t in inf int co.s daem.
Satanas. Belzebub. Lcfr, Elimi, Leviathan, Astaroth
Siq pos mag. diab.et daem. pri.cp dom.
Sau lời giới thiệu, mà “nguồn gốc tác giả” rất rõ ràng, đến phần văn bản. Corso đọc những dòng đầu:
D.mine mag.que L.fr, te D.um m. et.pr ag.sco et pol.c.or tser.ire. a.ob.re quam.d p. vvre; et rn.io al.rum d. et js.ch.et et a.s sn.ts tq.e s.ctas e. ec.les. apstl. Et rom. et. om.i.sc.am. et o.nia ips.s.cramen. et o.nes.atio et r.g. q.ib fid. pos.nt int. rcd. p.o me; et t.bi po.lceor q.fac. qu.tqu.t m.lum pot., et atra. Ad mala p. omn. Et ab.rncio chrsm. et b.ptm et omn...
Gã nhìn lên cổng nhà thờ. Mái vòm có bức phù điêu về sự tích “Ngày phán xử cuối cùng” đã phai tàn theo mưa nắng. Bên dưới là hốc tường chia cái cổng làm đôi, từ đó ló ra khuôn mặt thiên thần giận giữ, tay phải giơ cao hàm ý trừng phạt hơn là khoan dung, tay trái cầm quyển sách mở, và Corso không khỏi bất giác so sánh. Gã nhìn quanh ngọn tháp nhà thờ và những cao ốc bên cạnh. Mặt tiền các nhà vẫn còn mang biểu tượng của đức giám mục, và hắn ngẫm nghĩ, quảng trường này cũng từng là nơi chứng kiến lễ hội lửa thiêu tà ma của tòa án dị giáo. Dù sao thì đây cũng là Toledo. Là nơi tôi luyện những tông phái bí ẩn, nơi diễn ra những buổi lễ nhập đạo, chốn tung hoành của những kẻ vờ cải đạo. Và những tên dị giáo.
Gã uống thêm mấy ngụm gin trước khi trở lại với cuốn sách. Văn bản dưới dạng mã rút gọn tiếng Latinh kéo dài thêm một trăm năm mươi bảy trang nữa, trang sau cùng trống không. Chín trang mang những bức minh họa nổi tiếng mà theo truyền thuyết là do chính quỷ vương Lucifer sáng tạo. Trên đầu mỗi bức tranh có một chữ số Latinh, Do Thái hoặc Hy Lạp,với một câu tiếng Latinh dùng cùng loại mã rút gọn ấy. Corso kêu thêm cốc gin thứ ba rồi xem xét thật kỹ. Chúng giống như hình vẽ trên con bài Ta rô hay những tranh khắc xưa thời Trung cổ: nhà vua và tên ăn mày, ẩn sĩ, kẻ thực thi hình phạt treo cổ, cái chết, đao phủ. Ở bức họa cuối cùng là một người phụ nữ đẹp cưỡi trên lưng con rồng. Quá đẹp với một người chính giáo đức hạnh đương thời, gã nghĩ.
Gã tìm thấy một bức minh họa giống thế trên bản phô tô một trang trong cuốn Thư mục tổng hợp của Mateu. Nhưng không phải là chính nó. Corso đang giữ cuốn sách của Terral-Coy, còn theo báo cáo năm 1929 của nhà nghiên cứu Mateu, bức họa phô tô lại có xuất xứ từ một cuốn sách khác:
Torchia (Aristide), De Umbrarum Regni Novem Portis. Venetiae, apud Aristidem Torchiam. MDCLXVI. Folio. 160 trang cả bìa. 9 tranh khắc gỗ toàn trang. Thuộc loại cực hiếm. Chỉ tồn tại ba bản. Thư viện Fargas, Sintra, Ban. (Xem minh họa.) Thư viện Coy, Madrid, Tbn, (tranh khắc số 9 mất). Thư viện Morel, Paris, Pháp.
Thiếu bức tranh thứ chín. Corso xem lại và thấy không đúng. Có bức thứ chín ở cuốn sách trong tay gã, nguyên là của Coy, sau tới thư viện Terral-Coy và giờ là tài sản của Varo Borja. Hẳn đó là một lỗi nhà in, hoặc là sai lầm của chính Mateu. Khi Thư mục tổng hợp được xuất bản năm 1929, kỹ thuật in và phương thức phát hành chưa mấy phát triển. Nhiều học giả viết về những cuốn sách họ chỉ biết thông qua bên thứ ba. Có thể bức minh họa thất lạc thuộc một trong hai cuốn còn lại. Corso ghi chú bên lề bản phô tô. Cần kiểm tra lại.
Chuông đồng hồ đâu đó điểm ba tiếng, lũ bồ câu nháo nhác bay lên từ ngọn tháp và các mái nhà. Corso khẽ rung mình, dường như có gì đó đang đến, rất chậm. Gã sờ soạng trong túi lấy ra ít tiền. Đặt tiền lên bàn, gã đứng dậy. Hơi rượu gin khiến âm thanh và hình ảnh bên ngoài trở nên lờ mờ xa xôi, gã cảm thấy nhẹ nhõm hơn. Nhét cuốn sách và tập tư liệu vào trong túi vải, quàng túi qua vai, gã cứ đứng như thế trong vài giây ngắm nhìn thiên thần nổi giận. Không có gì phải vội vã và muốn đầu óc thanh thản, nên gã quyết định đi bộ tới nhà ga xe lửa.
Tới khu thánh đường, gã theo một ngõ tắt xuyên qua tu viện. Vượt qua dãy ki ốt bán đồ lưu niệm, gã dừng lại một lát nhìn lên giàn giáo trống rỗng bên những bức tranh tường đang phục chế. Xung quanh vắng lặng, tiếng bước chân gã dội đi dội lại dưới mái nhà vòm. Gã tưởng như nghe thấy gì đấy phía sau. Một linh mục đến muộn giờ xưng tội.
Ra khỏi cánh cổng sắt, gã bước vào một con phố âm u hẹp đến nỗi xe cộ qua lại rất chật vật mới khỏi đụng vào tường. Khi gã rẽ phải, một chiếc xe từ đâu đó quẹo trái. Có một cột đèn giao thông với hộp đèn hình tam giác báo hiệu đường đi hẹp, khi Corso tới gần đó, chiếc xe bất ngờ tăng tốc. Gã nghe tiếng nó đang tới rất nhanh đằng sau, gã muốn quay lại nhìn nhưng thời gian chỉ đủ để xoay người nửa vòng, vừa kịp thấy một bóng đen chực chồm lên mình. Phản xạ của gã bị hơi rượu làm cho trì trệ, may sao gã vẫn để ý cột đèn tín hiệu. Corso lao tới theo bản năng và nhận ra giữa cây cột kim loại và bức tường có một khoảng hẹp an toàn. Gã lách vào giữa khe hẹp giống như người đấu bò ẩn mình sau rào cản. Chiếc xe chỉ quệt vào cánh tay gã rồi lướt đi. Nhưng cú va đập khiến gã đau nhói, hai đầu gối bủn rủn. Ngồi phệt xuống đám sỏi, gã nhìn chiếc xe biến mất trong tiếng rít của lốp xe ma sát với mặt đường.
Corso vừa đi tiếp về phía ga vừa xoa bóp cánh tay thâm tím, chốc chốc lại quay người quan sát đằng sau. Cái túi đeo với cuốn Chín cánh cửa bên trong khiến vai gã khó xoay trở. Chỉ mấy giây nhìn thoáng qua, gã tìm thấy một bức minh họa giống thế trên bản phô tô một trang trong cuốn Thư mục tổng hợp của Mateu nhưng như thế đã là đủ: lần này là chiếc Mercedes đen chứ không phải Jaguar. Cái người chỉ chút nữa thì đè bẹp Corso có nước da ngăm, để ria và có vết sẹo trên mặt. Thằng cha ở quán bar Makarova. Cũng là người đàn ông trong bộ đồng phục tài xế đọc báo bên ngoài nhà Liana Taillefer.