Chương X
Người Sải Bước
Frodo, Pippin và Sam quay trở về phòng khách riêng của mình. Không có ánh sáng. Merry không có ở đó, và lửa thì đã tàn ngọn. Khi họ thổi lửa lên từ những đám than và cho vào vài bó củi thì họ thấy Người Sải Bước đã đến bên họ. Rồi ông lặng lẽ ngồi xuống bên cái ghế cạnh cửa.
"Xin chào!" Pippin nói. "Ông là ai, và ông muốn gì?"
"Tôi được gọi là Người Sải Bước." ông ta trả lời, "và cho dù ngài đã quên nó, bạn ngài đã hứa là sẽ nói chuyện kín với tôi."
"Tôi nghĩ rằng ông nói là tôi có thể sẽ ngăn điều gì đó về chuyến phiêu lưu của mình," Frodo nói. "Ông sẽ nói gì đây?"
"Nhiều thứ lắm," Người Sải Bước trả lời, "Nhưng, tất nhiên, tôi có cái giá của mình."
"Ông muốn nói gì?" Frodo đột ngột hỏi.
"Đừng lo! Tôi chỉ muốn nói thế này: tôi sẽ nói với các ngài cái mà tôi biết, và sẽ cho các ngài một số lời khuyên tốt - nhưng tôi sẽ có được một phần thưởng."
"Thế thì phần thưởng đó là gì, xin nói đi?" Frodo nói. Ông ngờ rằng ông đã có chuyện với một tên bất lương, và ông nghĩ một cách không thoải mái lắm rằng ông chỉ mang theo rất ít tiền. Tất cả số tiền đó sẽ khó mà thoả mãn được một tên xỏ lá, và ông không thể tiêu phí bất kỳ đồng nào trong số chúng.
"Không nhiều hơn những gì các ông có thể trả đâu," Người Sải Bước trả lời, với một nụ cười khẽ, như thể ông đoán được Frodo nghĩ gì. "Chỉ là thế này: các vị phải mang tôi theo cùng, cho đến khi tôi muốn rời các vị."
"Ồ, thế đấy!" Frodo trả lời, có vẻ ngạc nhiên, nhưng không nhẹ nhõm gì lắm. "Thậm chí nếu như tôi muốn có thêm một bạn đồng hành khác, thì tôi cũng sẽ không đồng ý với một đề nghị thế này, cho đến khi tôi biết được nhiều về ông, và công chuyện của ông."
"Tuyệt vời!" Người Sải Bước nói, bắt chéo chân và ngồi một cách thoải mái. "Ông đã tỉnh táo trở lại, và như thế là rất tốt. Cho đến nay thì các ông đã khá bất cẩn. Rất tốt! Tôi sẽ nói với ông những gì mà tôi biết, và sẽ để cho các ông quyết định xem có đáng thưởng không. Có thể là các ông sẽ rất vui lòng cung cấp nó, khi các ông nghe tôi kể xong."
"Vậy thì nói đi!" Frodo nói. "Ông đã biết gì nào?"
"Nhiều lắm, nhiều chuyện hắc ám lắm," Người Sải Bước trả lời một cách dứt khoát. "Nhưng về công chuyện của các ông -" ông đứng dậy và đi đến bên cửa, nhanh chóng mở nó ra và nhìn ra ngoài. Rồi ông khẽ đóng nó lại và lại ngồi xuống. "Tai tôi rất thính," ông nói tiếp, hạ thấp giọng, "và cho dù tôi không thể biến mất, tôi đã săn đuổi nhiều con vật hoang dã và luôn đề phòng, và tôi luôn luôn tránh được việc bị nhìn thấy, nếu tôi muốn. Nào, vào chiều nay tôi đã ở sau hàng rào trên Con Đường phía tây của Bree, khi bốn hobbit ra khỏi Vùng Cao Nguyên. Tôi không cần phải lặp lại những gì họ đã nói với ông Bombadil già hay bất kỳ ai khác, nhưng có một thứ đã khiến tôi quan tâm. Xin hãy nhớ, một trong số họ nói, rằng cái tên Baggins không được phép nhắc tới. Tôi là ngài Dưới Ngọn Đồi, nếu như cần phải nêu một cái tên nào đó. Điều này khiến tôi rất quan tâm và tôi đi theo họ. Tôi luồn qua cánh cổng chỉ nằm ngay phía sau họ. Có thể ngài Baggins có một lý do thực sự để giấu tên mình; nhưng nếu như thế thì, tôi phải nên khuyên ông ta và các bạn ông ta nên cẩn trọng hơn."
"Tôi không thấy tên tôi khiến cho bất kỳ ai ở Bree quan tâm." Frodo giận dữ nói, "và tôi vẫn phải biết vì sao mà nó lại làm cho ngài quan tâm. Ngài Người Sải Bước có thể có một lý do thực sự để dò thám và nghe lỏm; nhưng nếu như thế thì, tôi nên khuyên ông ta nên giải thích nó."
"Trả lời tốt lắm!" Người Sải Bước phá lên cười. "Nhưng sự giải thích rất đơn giản: tôi đang tìm một hobbit được gọi là Frodo Baggins. Tôi muốn tìm thấy ông ta thật nhanh. Tôi được biết là ông ta đã rời khỏi Quận, ờ, một bí mật khiến tôi và các bạn tôi lưu ý."
"Nào, đừng hiểu lầm tôi!" ông kêu lên, khi Frodo nhổm dậy khỏi ghế, và Sam nhảy dựng lên với một tiếng gầm gừ. "Tôi sẽ quan tâm đến nhiều bí mật hơn ông. Và tất cả bí mật đều là cần thiết!" Ông chồm tới và nhìn họ. "Hãy nhìn mỗi bóng đen!" ông nói với một giọng rất nhỏ. "Những người cưỡi ngựa đen đã băng qua Bree. Vào Thứ Hai thì sẽ có một người đến Đường Xanh, họ nói vậy; và một người khác sẽ hiện ra sau, đi lên Đường Xanh từ phía nam."
Có một khoảng im lặng. Cuối cùng Frodo nói với Pippin và Sam: "Tôi đáng ra phải đoán được nó từ cái cách mà người gác cổng chào đón chúng ta," ông nói. "Và người chủ quán xem ra cũng đã nghe thấy điều gì đó. Vì sao mà ông ta cứ ép chúng ta nhập bọn với khách khứa? Và vì lý do quái gì mà chúng ta lại hành xử ngu ngốc thế: chúng ta nên ngồi im ở đó."
"Như thế thì sẽ tốt hơn," Người Sải Bước nói, "Nếu được thì tôi đã ngăn các ông không đi vào căn phòng chung rồi; nhưng người chủ quán không để cho tôi gặp các vị, hoặc để lại một tin nhắn."
"Thế ông nghĩ là ông ta- " Frodo bắt đầu.
"Không, tôi không nghĩ là ông Bơ Gai ấy có thể gây ra bất kỳ tác hại nào. Chỉ là ông không thấy vẻ lêu lổng bí ẩn của tôi thôi." Frodo nhìn ông với vẻ ngạc nhiên. "Phải, tôi có vẻ bất lương, phải không nào?" Người Sải Bước nói với một cái bĩu môi và một luồng sáng khác lạ lóe lên từ trong mắt. "Nhưng tôi hi vọng là chúng ta sẽ biết nhau tốt hơn. Khi chúng ta làm được điều đó, tôi hi vọng là ông sẽ giải thích điều gì đã xảy ra vào cuối bài hát của ông. Về cái trò đùa nho nhỏ-"
"Điều đó tuyệt đối chỉ là một tai nạn!" Frodo ngắt lời.
"Tôi tự hỏi thế," Người Sải Bước nói. "Một tai nạn, được rồi. Cái tai nạn ấy làm các ông rơi vào một tình thế nguy hiểm."
"Khó mà nguy hiểm hơn những gì đã qua," Frodo nói. "Tôi biết rằng những người cưỡi ngựa ấy đang đuổi theo tôi; nhưng lúc này thì họ có vẻ như đã mất dấu tôi và đã đi mất."
"Ông không được trông cậy vào chuyện này!" Người Sải Bước trả lời ngay. "Họ sẽ trở lại. Và sẽ có nhiều người khác tới nữa. Còn những người khác. Tôi biết số lượng của họ. Tôi biết các Kỵ Sĩ này." Ông ngừng lại, và mắt ông trở nên lạnh lẽo và khô cứng. "Và còn một số người nữa ở Bree không thể tin được," ông nói tiếp. "Ví dụ như Bill Đầy Dương Xỉ. Hắn là một cái tên ma quỷ ở vùng Bree, và có những người lạ thường đến nhà hắn. Ông hẳn là đã chú ý đến hắn trong số khách khứa: đó là một gã da ngăm đen dáng nhạo báng. Hắn ngồi gần một người lạ ở phương Nam, và chúng đã lẩn ra ngay sau cái "tai nạn" của ông. Không phải tất cả người phương Nam đều tốt; và với Đầy Dương Xỉ, thì hắn sẵn sàng bán bất kỳ cái gì cho bất kỳ ai, hoặc làm những điều ác chỉ để cho vui."
"Đầy Dương Xỉ bán cái gì, và hắn làm gì với cái tai nạn của tôi?" Frodo nói, vẫn nhất quyết không chịu hiểu điều mà Người Sải Bước gợi ý.
"Tin tức về các ông, tất nhiên là thế," Người Sải Bước trả lời. "Tin về buổi trình diễn của các ông hẳn là sẽ rất thú vị với một số người. Sau đó thì họ sẽ không cần gì nhiều để nói tên thật của ông. Với tôi thì chỉ có vẻ như là họ sẽ nghe thấy chuyện này trước khi đêm nay trôi qua. Thế đủ chưa? Các ông các thể làm những gì các ông thích để thưởng công cho tôi: dùng tôi như một người dẫn đường, hoặc không. Nhưng tôi có thể nói rằng tôi biết tất cả các vùng đất giữa Quận và Rặng Núi Sương Mù, vì tôi đã từng đi lại qua chúng nhiều năm trước đây. Tôi già hơn vẻ ngoài của tôi nhiều, tôi có thể sẽ rất hữu dụng. Các ông sẽ phải rời các con đường lộ thiên sau tối nay; vì những người cưỡi ngựa sẽ trông chừng chúng cả ngày lẫn đêm. Các ông có thể trốn khỏi Bree, và có thể được cho phép đi thẳng khi vẫn còn Mặt Trời, nhưng các ông không thể đi xa được. Họ sẽ bắt kịp các ông ở những nơi hoang dã, ở những chỗ tối tăm không có sự giúp đỡ nào cả. Các ông có muốn họ tìm thấy các ông không? Họ kinh lắm!"
Các hobbit nhìn ông, và ngạc nhiên khi thấy mặt ông đầy vẻ u sầu như thể đang đau khổ, và tay ông bám chặt thành ghế. Căn phòng trở nên lặng lẽ và tĩnh mịch, và ánh sáng có vẻ như đang mờ đi. Trong một lúc ông ngồi mà mắt chẳng nhìn ai như thể ông đang trở về với những ký ức xa xăm hoặc đang lắng nghe những tiếng động xa vắng của Đêm Đen.
"Đấy!" một lúc sau ông kêu lên, đặt tay lên ngang mày. "Có thể là tôi biết về những người truy đuổi này nhiều hơn các ông. Các ông có thể sợ họ, nhưng các ông chưa sợ họ đủ đâu. Ngày mai các ông sẽ phải chạy trốn, nếu như các ông có thể làm được. Người Sải Bước có thể đưa các ông đi trên những con đường có rất ít người qua. Các ông sẽ nhận hắn chứ?"
Có một khoảng im lặng nặng nề. Frodo không trả lời, tâm trí của ông đang quay cuồng với nghi ngờ và sợ hãi. Sam nhíu mày, và nhìn chủ của mình; cuối cùng thì anh cũng bẻ gãy sự im lặng:
"Với sự cho phép của ngài, ngài Frodo, tôi sẽ nói không! Cái ông Người Sải Bước này đang ở đây, ông ta cảnh báo và ông ta nói nên cẩn thận, và tôi nói "vâng" với điều này, hãy bắt đầu với ông ta. Ông ta đến từ Hoang Dã, và tôi chưa bao giờ nghe những chuyện tốt về những người như vậy. Ông ta biết cái gì đó, rõ là thế, và biết nhiều hơn tôi muốn; nhưng không có lý do nào khiến chúng ta để cho ông ta dẫn chúng ta đến một nơi tối tăm cách xa mọi sự giúp đỡ, như ông ta muốn thế."
Pippin bồn chồn và có vẻ không được thoải mái. Người Sải Bước không trả lời Sam, mà ông quay đôi mắt sắc bén sang Frodo. Frodo bắt được cái nhìn của ông và nhìn đi chỗ khác.
"Không," ông chậm chạp nói. "Tôi không đồng ý. Tôi nghĩ, tôi nghĩ rằng ông không thật sự trông như ông định tỏ ra. Ông bắt đầu nói chuyện với tôi như một người Bree, nhưng rồi ông đổi giọng. Sam vẫn có vẻ đúng trong chuyện này: tôi không thấy được vì sao mà ông lại định khuyến cáo chúng tôi nên cẩn thận, và vì sao chúng tôi lại phải tin là ông nói thật. Vì sao lại có sự cải dạng này? Ông là ai? Ông thật sự biết gì về công chuyện của chúng tôi; và làm cách nào mà ông biết được nó?"
"Bài học về sự cảnh giác đã được học tốt." Người Sải Bước nói với một nụ cười khắc nghiệt. "Nhưng cảnh giác là một chuyện và do dự lại là một chuyện khác. Lúc này thì các ông sẽ chẳng bao giờ tự mình đến được Rivendell, và hãy tin rằng tôi là cơ hội duy nhất của các ông. Các ông phải vận động đầu óc đi. Tôi sẽ trả lời một số câu hỏi các ông, nếu như điều đó giúp các ông làm điều này. Nhưng vì sao các ông nên tin câu chuyện của tôi, nếu nhưng các ông đã không tin tôi? Ở đây vẫn là-"
Ngay lúc đó có một tiếng gõ cửa. Ông Bơ Gai đi vào với những ngọn nến, và đằng sau ông là Nob với những can nước nóng. Người Sải Bước rút vào một góc tối.
"Tôi đến để chào ông," người chủ quán nói, đặt những ngọn nến lên bàn. "Nob! Mang nước vào phòng nào!" Ông nói và đóng cửa lại.
"Chuyện là thế này," ông bắt đầu nói, có vẻ ngần ngừ và nhìn có vẻ không thoải mái. "Nếu tôi gây ra tác hại nào đó thì tôi thật sự xin lỗi. Nhưng chuyện này lại dẫn đến chuyện khác, nhưng các ngài sẽ thừa nhận; và tôi là một người bận rộn. Nhưng đầu tiên là một chuyện rồi sau đó là chuyện khác đã lắc lư trong trí nhớ của tôi, như người ta thường nói; và tôi hi vọng là tôi đã không quá trễ. Các ngài thấy đấy, tôi đã được yêu cầu trông chừng xem có hobbit nào ở Quận không, và đặc biệt có một người trong số họ có tên là Baggins."
"Thế chuyện đó có dính dáng gì đến tôi?" Frodo hỏi.
"A! Ngài biết rõ hơn ai hết!" người chủ quán nói, vẻ ranh mãnh. "Tôi sẽ không để ngài lẩn tránh đâu, nhưng tôi đã được nói rằng ông Baggins đó sẽ đến với cái tên là Dưới Ngọn Đồi, và những gì tôi được mô tả vừa khớp với ngài, nếu như tôi có thể nói thế."
"Thật sự là thế! Vậy thì hãy coi như vậy!" Frodo nói, cắt ngang một cách thiếu khôn ngoan.
"Một tay nhỏ bé cứng cáp với cặp má hồng," ông Bơ Gai trịnh trọng nói. Pippin cười khúc khích, nhưng Sam có vẻ phẫn nộ. "Điều này sẽ không giúp anh nhiều; phần lớn các hobbit đều như thế. Barley này, ông ta nói với tôi," ông Bơ Gai nói tiếp với một cái liếc về phía Pippin. "Nhưng tên này cao hơn một số hobbit và đẹp hơn phần lớn, và ông ta có một vết chẻ trên cằm, là một thằng cha tươi tỉnh với đôi mắt sáng”. Xin ngài thứ lỗi, nhưng ông ta nói thế, chứ không phải tôi."
"Ông ta nói thế? Ông ta là ai?" Frodo hăm hở hỏi.
"A! Đó là Gandalf, nếu như ngài biết tôi muốn nói đến ai. Người ta nói ông ta là một phù thủy, nhưng ông là một người bạn tốt của tôi, dù có là phù thủy hay không. Nhưng bây giờ thì tôi không biết là ông ta sẽ phải nói gì với tôi, nếu như tôi gặp ông ta trở lại: biến tất cả bia của tôi thành chua lóet hoặc biến tôi thành một súc gỗ, tôi không biết. Ông ta có vẻ vội lắm. Nhưng cái gì đã làm thì không thể phục hồi lại được."
"Phải, thế ông đã làm gì?" Frodo nói, có vẻ thiếu kiên nhẫn trước dòng suy nghĩ chậm chạp của ông Bơ Gai già.
"Đến đâu rồi nhỉ?" người chủ quán nói, ngừng lại và bật ngón tay. "À, vâng! Ông Gandalf già. Ba tháng trước trước ông ta đã đi vào phòng tôi mà chẳng có tiếng gõ cửa nào. Barley, ông ta nói, sáng mai ta sẽ đi. Anh sẽ làm một chuyện cho ta chứ? Ông chỉ việc nói nó ra, tôi nói, Ta đang vội, ông ta bảo, và bản thân ta không có thời gian, nhưng ta muốn gửi một thông điệp xuống Quận. Anh có ai tin tưởng để sai đi không? Tôi có thể tìm được, tôi trả lời, sáng mai, có thể vậy, hoặc là ngày mốt. Hãy làm vào ngày mai, ông nói, và ông ta đưa tôi lá thứ.
"Địa chỉ của nó khá rõ ràng," ông Bơ Gai nói, lấy lá thư ra từ trong túi, và đọc địa chỉ thật chậm và tự hào (ông ta đánh giá tư cách của mình như là một người biết chữ):
Ông FRODO BAGGINS, BAG END, HOBBITON ở QUẬN.
"Một lá thư gửi tôi từ Gandalf!" Frodo kêu lên.
"A!" ông Bơ Gai nói, "Thế ra tên thật của ngài là Baggins?"
"Đúng vậy," Frodo nói, "và ông nên đưa tôi lá thư ấy ngay, và giải thích vì sao mà ông chẳng hề gửi nó. Đó là những gì ông đến và nói với tôi đấy à, tôi nghĩ vậy, cho dù ông đã mất khối thời gian để nói lên vấn đề."
Ông Bơ Gai tội nghiệp có vẻ rất lo lắng. "Ngài rất đúng, thưa ngài," ông nói, "và tôi xin ngài thứ lỗi. Và tôi đang sợ khiếp những gì mà ông Gandalf sẽ nói, nếu như việc này gây ra tác hại nào đó. Nhưng tôi không cố ý giữ nó lại. Tôi đã cất nó ở một nơi an toàn. Và tôi không thể tìm thấy một ai sẵn lòng đi xuống Quận và hôm sau hay hôm sau nữa, và không có ai trong số người của tôi rảnh rỗi cả; rồi hết điều này đến điều kia ập vào tâm trí tôi. Tôi là một người bận rộn. Tôi sẽ làm tất cả những gì tôi có thể để cứu chữa mọi việc, và nếu như tôi có thể giúp được gì, ngài chỉ việc nói ra."
"Tôi để lá thư sang một bên và hứa với ông Gandalf là sẽ không hề chậm hơn. Barley, ông ta nói với tôi, đây là một trong những người bạn của ta ở Quận, anh ta có thể đến theo đường này sớm, anh ta và những người khác. Anh ta sẽ tự gọi mình là Dưới Ngọn Đồi. Nhớ điều này! Nhưng anh không cần phải hỏi gì cả. Và nếu không có ta với anh ta, anh ta có thể gặp rắc rối, và có thể anh ta cần giúp đỡ. Hãy làm tất cả những gì có thể được cho anh ta, và ta sẽ rất biết ơn anh, ông ta nói. Và bây giờ ngài đã ở đây, và có vẻ như những rắc rối không cách xa đây mấy."
"Ông muốn nói gì?" Frodo hỏi.
"Những gã mặc đồ đen," người chủ quán hạ giọng. "Chúng đang tìm Baggins, và nếu như điều chúng nói là đúng, thì đó là một hobbit. Đó là vào thứ Hai, và tất cả chó đều gầm gừ và tru lên. Huyền bí, tôi cho là thế. Nob, anh ta đã đến và nói với tôi rằng có hai người mặc đồ đen đến trước cửa và hỏi tìm một hobbit có tên là Baggins. Tóc của Nob dựng đứng đến tận gốc. Tôi yêu cầu những gã ấy đi ra, và đóng sầm cửa trước mặt chúng; nhưng vẫn hỏi cùng câu hỏi đó suốt mọi ngã đường đến Archet, tôi nghe vậy. Và cái tên Ranger ấy, Người Sải Bước, hắn ta cũng hỏi các câu hỏi. Hắn đã định đến đây gặp các ngài trước khi các ngài kịp hớp một ngụm súp."
"Hắn đã làm thế," Người Sải Bước nói, bước ra chỗ sáng. "Và có nhiều chuyện rắc rối sẽ không xảy ra, nếu ông để tôi làm thế, Barliman ạ,"
Người chủ quán nhảy dựng lên vì ngạc nhiên. "Anh!" ông la lên. "Anh luôn luôn xuất hiện bất ngờ. Bây giờ thì anh muốn gì?"
"Ông ta đến đây với sự đồng ý của tôi," Frodo nói, "ông ta đến để đề nghị giúp tôi."
"Vâng, có thể là ngài biết việc của mình," ông Bơ Gai nói, nhìn đầy nghi ngờ về phía Người Sải Bước. "Nhưng nếu tôi ở vào tình thế của ngài, tôi sẽ không hợp tác với một Ranger."
"Thế thì anh sẽ hợp tác với ai?" Người Sải Bước hỏi. "Một lão chủ quán trọ to béo chỉ nhớ được tên mình bởi vì mọi người kêu nó với lão ta suốt ngày? Họ không thể ở lì trong quán Ngựa Lùn này mãi, và họ không thể về nhà. Họ còn một chặng đường dài trước mặt. Thế ông sẽ đi với họ và đuổi những tên mặc đồ đen kia đi chứ?"
"Tôi ấy à? Rời khỏi Bree à! Tôi sẽ không làm điều đó dù với bất kỳ số tiền nào," Bơ Gai nói, nhìn với vẻ thật sự sợ sệt. "Nhưng sao mà ngài không ở đây thêm chứ, ngài Dưới Ngọn Đồi? Tất cả những chuyện lạ lùng này sẽ dẫn đến đâu? Tất cả những tên mặc đồ đen kia muốn gì, và chúng đến từ đâu, tôi muốn biết điều này?"
"Xin lỗi là tôi không thể giải thích tất cả chuyện này được," Frodo nói. "Tôi mệt và rất lo, đó là một câu chuyện dài. Nhưng nếu ông định giúp tôi, thì tôi nên cảnh cáo trước là ngài sẽ bị nguy hiểm khi mà tôi còn ở trong nhà ngài. Những Kỵ Sĩ Đen này, tôi không chắc lắm, nhưng tôi nghĩ, tôi sợ là chúng đến từ -"
"Chúng đến từ Mordor," Người Sải Bước nói với một giọng rất nhỏ, "Từ Mordor, Barliman à, nếu như điều này có ý nghĩa gì đó với ông."
"Cứu chúng tôi!" ông Bơ Gai la lên, trắng bệhc cả người; rõ ràng là ông biết cái tên này. "Đó là tin tức nhất tệ nhất đến với Bree trong đời tôi." "Đúng vậy," Frodo nói. "Thế ông sẵn lòng giúp tôi chứ?" "Vâng," ông Bơ Gai nói, "Hơn bao giờ hết. Cho dù tôi không nghĩ là một người như tôi có thể chống lại, chống lại -" ông ấp úng.