Chuyện Không Công Bố Của Sherlock Holmes (bản Ghi Chép Chưa Ai Biết Của Bác Sĩ Watson)

Những ngày này làm mệt lử cả tôi lẫn Holmes. Trong suốt thời gian bạn bè với nhau, tôi chưa bao giờ thấy Holmes nôn nóng bất yên đến thế, và cũng chưa bao giờ khó giữ đuợc suôn sẻ với hắn ta như vậy.
Sau cuộc nói chuyện của chúng tôi với Công tuớc Risa Sarx, Holmes ngừng chú ý đến tôi. Tất cả mọi cố gắng gợi chuyện của tôi đều uổng công, thế nên tôi nảy ra ý nghĩ rằng mình đã can thiệp vào chuyện này quá sâu, so với bất cứ cuộc điều tra nào của Holmes mà tôi tham dự truớc đây, và chỉ làm rối thêm công việc. Sự trừng phạt tôi nhận đuợc rõ ràng cũng xứng đáng, vậy nên tôi vui lòng với vai trò thường lệ là đứng ngoài quan sát và chờ đợi các công việc tiếp theo.
Mà chúng chẳng có gì thêm. Holmes cũng giống như Kẻ mổ bụng, biến thành sinh vật ăn đêm. Anh ta biến khỏi lộ Baker từ sẩm tối, quay về vào lúc rạng đông, còn ban ngày thì trầm tư suy nghĩ. Tôi không rời khỏi căn buồng của mình vì biết rằng các thời khắc như vậy nhất thiết phải để anh ta một mình. Đôi khi tôi nghe tiếng đàn vĩ cầm qua các bức tường, tới lúc hết sức chịu đựng trò kéo cưa của Holmes, tôi lẻn ra khỏi nhà và hòa vào tiếng ồn ào của cuộc sống London.
Sang ngày thứ ba tôi vô cùng kinh hãi vì bộ dạng của Holmes.
-Holmes, vì các vị Thánh linh thiêng!- Tôi thốt ra- Có chuyện gì xảy ra với anh thế?
Dưới thái dương bên phải thấy rõ một vệt bầm tím đỏ, ống tay trái bị xé rách , còn vết cứa sâu ở cườm tay thì đang chảy máu đáng sợ. Holmes đi khập khiễng và vấy bẩn không khác gì các cậu bé, mà anh ta thường bí ẩn cắt cử đi làm chuyện gì không rõ.
-Đụng độ ở một ngõ tối, Watson.
-Để tôi băng cho anh.
Tôi mang chiếc va li con của bác sĩ từ phòng mình sang. Anh bạn tôi rầu rầu chìa cánh tay bị thương với các ngón tay xuơng xuơng thẫm máu.
-Tôi định nhử đối thủ của chúng ta và tôi đã đạt đuợc.
Đặt Holmes ngồi xuống ghế, tôi bắt đầu khám xét.
-Đạt đuợc, nhưng tôi đã phải chịu thất bại.
-Anh đã chuốc lấy nguy hiểm cho mình, Holmes ạ.
-Bọn giết người, hai tên giết người đã cắn vào mồi nhử của tôi.
-Chính những thằng đã công kích tôi và anh à?
-Ờ. Mục đích của tôi là định tống một thằng trong hai tên đó vào ngục, nhưng khẩu súng bị hóc- chuyện không may quái quỉ thế đấy- và cả hai tên đã tẩu thoát.
-Tôi xin anh, Holmes, hãy bình tĩnh. Nằm xuống đi, nhắm mắt vào. Có lẽ phải cho anh vài viên thuốc an thần.
Holmes làm một cử chỉ nôn nóng.
-Mọi chuyện đều vặt vãnh cả, chỉ mấy vết xuớc thôi mà! Thất bại của tôi, đó mới là điều làm tôi đau lòng. Nếu như tôi tóm đuợc lấy một đứa thì đã nhanh chóng tìm ra thằng chủ của chúng!
-Anh cho là lũ súc vật ấy đang thực hiện các cuộc thảm sát à?
-Cầu Chúa phù hộ cho anh- Tất nhiên là không. Đấy là bọn đạo tặc thông thường của đuờng phố mà ta vẫn hay lùng sục- Holmes co người một cách kích động. Hãy còn một thằng nữa, Watson ạ. Một con hổ khát máu vẫn đang tự do hoành hành giữa rừng già London.
Tôi nhớ đến một tên tuổi làm kinh hoàng mọi người.
-Giáo sư Moritani*?
-Moritani không có quan hệ gì ở đây. Tôi đã kiểm tra xem nó làm gì và ở đâu. Nó ở xa đây. Không, đó không phải là tay Giáo sư ấy đâu. Tôi cho rằng thằng mà ta đang tìm là một trong bốn tên.
-Anh định nói bốn tên nào?

Holmes nhún vai.
-Có ý nghĩa gì chuyện đó nếu như tôi không thể chộp đuợc nó!
Holmes ngả người ra lưng ghế tựa và nhìn lên trần nhà qua mi mắt mở hé, cố giữ đôi mi nặng nề khỏi sập xuống, nhưng dù sao cơn mệt mỏi không làm giảm hoạt động tư duy của anh bạn tôi.
-"Con hổ" mà anh nói- tôi hỏi- có lợi ích gì lôi cuốn, khi nó giết hại những người bất hạnh ấy nhỉ?
-Sự việc rối rắm hơn nhiều so với những gì mà anh suy tính, Watson. Có một vài sợi chỉ đen quấn quít và rối bung trong cái mê cung này.
-Lại còn thằng cha đần độn ở trại tế bần nữa- tôi lẩm bẩm.
Trên mặt Holmes xuất hiện một nụ cười không vui vẻ gì.
-Tôi sợ, Watson thân mến ạ, anh đã lần sai sợi chỉ.
-Tôi không thể tin đuợc rằng Michel Sairx không có liên quan gì.
-Liên quan- đúng. Nhưng...
Holmes không kết thúc đuợc câu nói vì ở tầng duới vang lên tiếng chuông. Lát sau đó chúng tôi nghe thấy tiếng bà Hudson mở cửa. Holmes nói:
-Tôi đang chờ một vị khách. Anh ta sẽ không chậm trễ đâu. Xin anh, Watson ạ, anh cứ ở lại đây. Anh đưa dùm tôi chiếc áo khoác. Tôi không thể để mình giống một thằng cà lơ vừa tham gia vào một vụ lộn ẩu ngoài phố, bây giờ đang chạy đi nhờ bác sĩ.
Lúc bạn tôi mặc xong chiếc áo khoác và châm được chiếc tẩu thì bà Hudson xuất hiện, dẫn theo một người trẻ tuổi tóc vàng, cao và đẹp dáng. Theo tôi anh ta chỉ hơn ba mươi tuổi một chút, và rõ ràng là con người có học vấn. Nếu không kể đến cái nhìn luống cuống đầu tiên, thì người này không để lộ rằng mình đã để ý thấy hình dáng lạ lùng của Holmes.
- Ngài Timoti Wentuort, có phải không ạ ?- Holmes hỏi- Hân hạnh đuợc gặp ngài. Xin ngài ngồi gần vào lò sưởi, sáng nay trời hơi lạnh và ẩm. Xin các ngài làm quen nhau, đây là bạn và đồng nghiệp của tôi, bác sĩ Watson.
Wentuort cúi chào và ngồi vào chiếc ghế đuợc mời.
-Tên ngài mọi người đều đuợc biết- anh ta nói- Cũng như tên của bác si Watson. Đuợc làm quen với hai ngài là vinh dự lớn với tôi, nhưng tôi quá bận ở Paris và chỉ dứt đi vì mối quan tâm đến bạn tôi, Michel Sairx. Tôi hết sức bàng hoàng vì sự mất tích bí ẩn của anh ấy, nếu tôi có thể làm đuợc gì để cứu giúp cho Michel, thì tôi sẽ không lấy làm tiếc công sức đã bỏ ra để vượt biển La Manche* trong một thời tiết bất tiện như thế này.
-Một tình bạn trung thành hiếm thấy- Holmes nói- Có thể chúng ta sẽ làm rõ thêm cho nhau, ngài Wentuort. Nếu ngài kể cho chúng tôi nghe những gì ngài rõ về thời gian Michel ở Paris, thì chúng tôi sẽ hầu tiếp ngài phần cuối của câu chuyện đó.
-Tôi làm quen với Michel -người khách bắt đầu- khoảng hai năm trước đây, khi cả hai vào Truờng đại học Sorbonne. Tôi cho rằng Michel hấp dẫn tôi chính vì hai tính cách đối kháng nhau giữa tôi và anh ấy. Tôi là người khiêm tốn, các bạn bè thậm chí cho rằng tôi là người rụt rè. Michel, ngược lại, có tính sôi nổi- hồi đó anh ta vui vẻ, sẵn sàng tham gia các vụ đánh lộn, nếu như cho rằng người ta đánh lừa mình. Anh ta không bao giờ dấu diếm điều gì mình suy nghĩ. Trong khi làm nhẹ các mặt đối lập của nhau, chúng tôi thấy dễ chịu và tôi đã rất thích anh ta.
-Và ngài hoàn toàn tin anh ta, không hề nghi ngờ gì- Holmes nói- Nhưng xin ngài cho biết, ngài đã hiểu những gì về đời tư của anh ấy.
-Chúng tôi luôn cởi mở với nhau. Chẳng bao lâu tôi đã biết rằng Michel là con thứ hai của một nhà quý tộc Anh.
-Anh ta có nói với ngài cả chuyện đã không may sinh ra là con thứ hai không?
Vị khách cau trán nghĩ câu trả lời:
-Tôi muốn nói "có" nhưng dẫu sao cũng phải trả lời là "không". Michel đôi khi như muốn giật ra khỏi số phận và sống cuộc đời nổi loạn, nhưng sự giáo huấn và dòng dõi không cho phép có các hành vi tương tự, nên anh ta đã hối hận với những việc bị lôi cuốn vào. Vậy ra hoàn cảnh của một con trai đối với những người như Michel là lí do biện bạch cho các hành vi nổi loạn chăng?- Người khách của chúng tôi bối rối- Tôi sợ là đã diễn đạt sai suy nghĩ của mình.
-Ngược lại- Holmes nói cho anh ta tin tưởng- Ngài diễn đạt rất rõ ràng. Và tôi có thể cho rằng Michel, có đúng không nhỉ, không dấu diếm mối thù địch với cha và anh mình?
-Tôi tin là không. Nhưng đồng thời tôi cũng hiểu được một tình cảm đối lập- của Công tước Sairx. Tôi tưởng tụơng ra một vị công tước tự hào, cao ngạo. Công việc chính của ông ta là gìn giữ thanh danh của mình.

-Quả thực ông ta đúng là người như vậy. Nhưng xin ngài cứ tiếp tục cho.
-Vậy là.. Sau đó Michel gắn bó với người phụ nữ ấy- tình cảm thù ghét của Wentuort vang lên trong giọng nói- Michel làm quen với chị ta ở một trong các tổ quỉ ở bãi tắm Pigan. Ngày hôm sau anh ta đã kể cho tôi nghe, nhưng tôi không cho đó là vấn đề gì đáng lo, vì nghĩ rằng đó chỉ là sự tiêu khiển thoáng qua.
Giờ đây thì tôi hiểu rằng, sự lạnh lùng trong quan hệ bạn bè của Michel đối với tôi, đúng là bắt đầu từ ngày đó. Nó diễn ra chậm chạp nếu tính bằng ngày giờ, nhưng cũng đủ nhanh tính từ ngày Michel kể về cô gái đó với tôi, cho đến buổi sáng anh ta đóng gói đồ đạc trong nhà ở tập thể,. và báo với tôi rằng đã kết hôn với người phụ nữ ấy.
-Ngài có lẽ đã phật ý, thưa ngài- tôi xen vào.
-Phật ý- đó chưa phải là từ cần diễn đạt. Tôi đã bị chấn động! Khi tôi bình tĩnh lại được và cố gắng khuyên nhủ, thì anh ta hộc lên rằng tôi đừng can thiệp vào công việc của người khác và bỏ đi- Sự tiếc nuối chân thành hiện rõ trong đôi mắt xanh lam của vị khách trẻ tuổi.
-Ngài không gặp anh ta nữa?- Holmes hỏi khẽ.
-Tôi định tìm gặp và chỉ thoáng thấy Michel hai lần. Ít ngày sau anh ta bị xóa tên khỏi danh sách sinh viên ở truờng đại học. Tôi biết điều đó và quyết định tìm anh ta bằng được, và phát hiện thấy Michel sống trong một căn nhà tồi tàn không thể tưởng tượng nổi bên bờ sông Shel. Thấy anh ta có một mình, nhưng tôi cho là người vợ cũng cùng sống ở đó.
Michel nửa say nửa tỉnh, tiếp tôi khá thù địch. Đấy là một người đã hoàn toàn khác, tôi thậm chí không biết bắt đầu câu chuyện ra sao, nên đặt một ít tiền ra bàn rồi rời đi. Hai tuần sau đó tôi gặp anh ta ngoài phố, gần Sorbonne, trông anh ta như một con thú, một linh hồn phiêu bạt đang thả lỏng theo đường dốc suy tàn. Tuy thế anh ta vẫn giữ được thái độ bất cần, thách thức như trước. Lúc tôi thử ngăn lại để nói chuyện Michel đã giật ra rồi lủi đi nơi khác.
-Thế là, theo như tôi hiểu, anh chưa lần nào nhìn thấy người vợ của Michel?
-Chưa thấy. Nhưng có nghe tin đồn đại về người phụ nữ ấy. Người ta thầm thì là chị ta có một gã đồng lõa, mà chị ta vẫn ăn ở với hắn cả trước và sau khi đã lấy chồng. Tuy thế tôi không có tin tức chi tiết gì về các chuyện đó.
Vị khách im lặng như đang suy ngẫm về số phận bi thảm của bạn mình. Sau đó anh ta ngẩng đầu, lại nói, giọng càng hồi hộp hơn: Tôi nghĩ rằng người ta đã đánh lừa Michel trong cuộc hôn nhân khốc hại này, và anh ta không hề nhận thức rõ về việc mình đã làm ô nhục tên tuổi của ông cha ra sao.
-Cả tôi cũng nghĩ thế- Holmes nói- Tôi có thể làm ngài yên lòng với ý nghĩ đó. Mới đây có một bộ đồ mổ lọt vào tay tôi.- bộ đồ mổ của Michel- Khi xem xét kĩ, tôi nhận thấy gia huy khắc trên đó đã đuợc cạo tẩy kĩ và nằm dưới một lần nhung lót đỏ.
Đôi mắt của Wentuort mở to.
-Anh ta đã bắt buộc phải bán bộ đồ mổ của mình!
-Tôi muốn gạch dưới ý này- Holmes tiếp tục-Việc tự mình che dấu gia huy chứng tỏ rằng Michel không muốn làm ô nhục thanh danh gia đình, mà chính là muốn giữ gìn, để nó khỏi trộn lẫn vào một số việc nhục nhã, tuồng như anh ta đã mắc vào.
-Tôi không thể chịu đựng nổi, khi bố anh ta không chịu tin vào điều đó. Nhưng bây giờ thưa ngài, tôi đã kể cho ngài nghe tất cả những gì tôi biết và đang nóng ruột mong được nghe ngài nói.
Holmes vẻ như lưỡng lự. Anh đứng khỏi ghế và đi lại trong phòng với những buớc nhanh. Sau đó bạn tôi dừng lại.
-Ngài không còn có thể làm đuợc gì cho Michel nữa, thưa ngài- Holmes nói.
-Nhưng ngài đã thỏa thuận là..
-Một thời gian sau khi ngài nhìn thấy Michel, anh ta đã gặp một trường hợp bất hạnh. Hiện nay anh ta không còn gì hơn là một thân thể đã mất trí khôn, thưa ngài Wentuort. Anh ta không nhớ quá khứ của mình và rõ ràng là trí nhớ không bao giờ có thể quay lại với Michel. Tuy thế người ta có quan tâm tới anh ta...Như tôi đã nói... ngài bây giờ không thể làm đuợc gì cho anh ta nữa. Tôi nói thật lòng vì muốn tránh cho ngài khỏi các dằn vặt về sau.
Vị khách đến từ Paris sầm đôi mắt nhìn xuống sàn nhà, trong khi suy nghĩ về lời khuyên của Holmes. Tôi thấy vui khi anh ta thở dài cất tiếng nói:
-Thôi được, thưa ngài Holmes. Trong truờng hợp như vậy câu hỏi của tôi coi như xóa bỏ-Vị khách đứng lên và đưa tay ra- Nhưng có lúc nào đó tôi có thể làm được điều gì xin cứ liên hệ với tôi, thưa hai ngài!
-Ngài có thể tin ở chúng tôi.

Lúc vị khách trẻ tuổi rời đi, Holmes còn đứng lặng im một lúc nhìn anh ta đang đi xa dần qua khuôn cửa sổ. Cuối cùng bạn tôi lên tiếng nói, nhưng khẽ dến nỗi tôi khó khăn mới nhận ra được từng lời.
-Chúng ta càng nghĩ nhầm bao nhiêu, Watson ạ, thì người bạn chân chính càng làm ta xấu hổ bấy nhiêu.
-Anh nói gì, Holmes?
-Thế. Một ý nghĩ thoáng qua!..
Đúng lúc đó dưới nhà lại có chuông gọi, sau đó vang lên tiếng buớc chân và cửa phòng của chúng tôi mở toang ra. Trên ngưỡng xuất hiện một thằng nhóc gày gò.
-Ai trong hai vị là ngài Sherlock Holmes?- Ông nhóc này hỏi.
Sau khi được trả lời, nhân viên đưa thư này chìa cho Holmes một gói giấy nhỏ, rồi ba chân bốn cẳng chạy đi.
Holmes giở gói giấy.
-Con dao mổ còn thiếu! -Tôi buột mồm.
PHÁI VIÊN CỦA ENLERI
LẠI BẮT TAY TÌM KIẾM
-Rachell?
Cô gái ngoái nhìn qua vai.
-Grant? Anh Grant Ame?
-Vâng, tôi quyết định ghé vào- Chàng loăng quăng đẹp trai nói.
Rachell Hegher mặc quần Jean với chiếc áo dệt bó sát vào người. Cô gái có cặp chân dài với thân hình thon thả, tròn trịa. Đôi môi đầy đặn, mũi hênh hếch, còn cặp mắt thì có màu khác thường. Chàng thám tử tập sự Grant thấy cô gái lúc này bỗng như Đức bà Madona tình cờ lạc vào vườn hồng.
Cô bạn mới quen có dáng vẻ hoàn toàn khác với lần gặp trước- Grant nghĩ thế và chỉ vào các bông hoa cô đang tỉa tót:
-Tôi không biết được là chị có thể trồng hoa đẹp đến thế này.
-Tôi e rằng giờ thì chưa có gì để khoe với anh- cô cười- Điều gì dẫn anh đến với miền nhà quê trống trải của New- Rosena này thế nhỉ?
-Tôi.. tình cờ đi ngang qua thôi. Lần trước tôi mới chỉ kịp chào chị "hello" ở nhà chị Lita buổi hôm ấy thôi mà.
-Tôi cũng tình cờ lạc vào đó. Rồi cũng bỏ đi ngay.
-Tôi để ý thấy chị không bơi với mọi người.
-Chẳng lẽ thế thật ư, anh Grant! Lời khen thú vị quá nhỉ. Phần đông người ta để ý nhìn các cô gái lúc họ đang tắm cơ đấy. Anh uống chút gì nhá?
-Giá có trà và đá thì tốt. (Chẳng hiểu sao anh chàng quên tịt món Wisky!)
- Ôi, thực thế ư? Có ngay đây.
Lúc quay lại đưa trà, cô gái ngồi lên chiếc ghế thấp kê ngoài trời, ngượng ngập gập chéo đôi chân dài. Không hiểu sao cử chỉ đó làm chàng Grant thấy cảm động -Tôi đang cố nhớ xem đã bao nhiêu lần đuợc gặp chị. Lần đầu tiên là trên bãi trượt tuyết, đúng không nào?
-Trong chừng mực tôi nhớ được thì đúng vậy.
-Chúng mình đuợc Oily Hart giới thiệu với nhau.

-Tôi nhớ, vì đã làm gẫy thanh trượt trong lúc tụt xuống. Nhưng làm sao mà anh có thể nhớ đuợc tôi, khi sau anh là cả một hậu cung như thế?
-Tôi chả đến nỗi nông nổi như vậy- Anh chàng có vẻ phật ý.
-Không đâu, tôi chỉ muốn nói là rất vui vì anh đã nhớ được tôi như vậy. Anh chưa bao giờ nói..
-Mong chị hãy làm ơn, Rachell.
-Gì cơ anh?
-Tôi.. tôi..
-Tôi đang tự hỏi anh đến đây làm gì?
- Xin thề là tôi không nhớ đuợc lí do đâu.
-Em cuộc là anh sẽ nhớ ra nếu như anh muốn- cô có vẻ rầu rĩ- Anh cố gắng lên xem nào.
-Chờ tí đã.. à, tôi muốn hỏi chị có đặt chiếc phong bì bằng giấy thô lên đệm chiếc xe "Jaguar" của tôi vào buổi tối hôm ở nhà Lita không. Nhưng cho cái phong bì ấy đi với quỉ thôi. Rachell.. Em ..ưng điều gì nhất nhỉ?
-Em không có dạng ham thích nào thường xuyên. Luôn luôn là các cuộc thử nghiệm. Grant,..anh sao vậy?
Grant Ame nhìn vào bàn tay rám nắng bé nhỏ, đã lọt vào trong tay anh ta từ lúc nào. Lạy Chúa, chuyện ấy đã xảy ra ư!
-Nếu như tôi quay lại vào lúc bảy giờ, em đã kịp phục trang chưa?- Tự dưng chàng lêu lổng thấy câu hỏi của mình trở nên nghiêm túc như chưa bao giờ có.
Cô gái nhìn Grant với vẻ dịu dàng.
-Tất nhiên, anh Grant- Cô khẽ đáp.
-Và em không phản đối nếu như anh đưa em đi khoe khoang ở chỗ một vài người bạn phải không?
Grant thấy bàn tay cô xiết nhẹ vào tay mình.
-Anh đáng quí lắm!
*
* *
-Enleri, tôi... tìm thấy nàng rồi, tôi tìm thấy nàng rồi- Grant líu giọng trong điện thoại.
-Cậu tìm thấy người đã đặt chiếc phong bì vào xe của cậu rồi à?- Enleri linh hoạt hẳn lên.
-Anh bảo gì cơ ?- Tiếng Grant hỏi lại.
-Chiếc phong bì. Bản chép tay ấy.
-À.. - lặng im trong máy một lát- Anh có biết không Enleri?
-Cái gì cơ?
-Tôi đã hoàn toàn chẳng nghĩ đến những trò ngốc ấy nữa rồi..