Năm
Lâm Phàm vừa mới trưởng thành, bà ngoại cuối cùng cũng không chống đỡ nổi, qua
đời.
Trước lúc lâm chung bà kéo tay
Lâm Phàm không nỡ buông: “Phàm Phàm à, bà ngoại không theo con được nữa rồi, đừng
hận mẹ con, nó cũng rất đáng thương.
Nhé? Sau khi bà đi nếu con muốn
tiếp tục học đại học thì bán căn nhà này đi, đủ học phí cho con đó.
Cũng có thể theo chân chị họ con
đi bộ đội, chỉ sợ con chịu khổ không nổi.” Khuya hôm đó, bà ngoại đặc biệt có
tinh thần, nói rất nhiều chuyện linh tinh vụn vặt, sau đó lại hồi ức đoạn thời
gian Lâm Phàm từ một đứa bé dần dần trưởng thành đến mười tám tuổi.
Nói đến lần đầu tiên Lâm Phàm có
kinh, lần đầu tiên bà ngoại dẫn cô đi tiệm bán đồ lót mua đồ, bà không nhịn được
bật cười.
Lâm Phàm ngồi bên cạnh không ngừng
chảy nước mắt, cô biết, đây là hồi quang phản chiếu.
Quả nhiên, trời vừa sáng thì bà
ngoại cũng từ từ nhắm mắt, vĩnh viễn ngủ say.Ngày tang lễ, ba mẹ cô lần đầu
tiên đồng thời xuất hiện trước mặt cô.
Cô lạnh lùng nhìn hai người họ biểu
diễn khoa trương, nhất là mẹ cô, khóc đến nghẹn ngào, chỉ cảm thấy mờ mịt.
Nếu thật sự quan tâm, vì sao mấy
chục năm nay không nghe không hỏi, lúc bản thân lái xe hơi cao cấp, ăn ở nhà
hàng năm sao, ngủ trên giường êm nệm ấm có từng nghĩ tới mấy năm nay mẹ già
cùng con gái thơ dại đang đẩy xe ba bánh, ăn món ăn rẻ tiền nhất, ngủ trên ván
gỗ cứng ngắc, đắp tấm chăn rách nát nặng trịch mà không đủ ấm hay không?“Bà ngoại,
con không muốn học đại học, vì con không muốn bán nhà của bà.
Con sợ bà về tìm không thấy con.
Con theo chị họ đi bộ đội.” Trước
mộ bà, cô quyết định dứt khoát, sắp xếp hành lí đơn giản xong đóng lại cánh cửa
mang đầy hồi ức, kiên quyết theo chị họ đi nhập ngũ.“Cô gái à, ngừng ở đây hả?”
Tiếng tài xế ngắt đứt hồi ức của Lâm Phàm.Lâm Phàm xuất thần đăm đăm nhìn khung
cảnh xa lạ lại có gì đó quen thuộc, ừ một tiếng móc tiền trong ví ra đưa cho
tài xế rồi xuống xe.Bước trên con phố sầm uất mà xa lạ, cuối cùng cô cũng tìm
thấy căn nhà đơn sơ quen thuộc.
So với lúc cô bỏ đi càng đổ nát
hơn.
Đứng từ xa nhìn căn nhà nhỏ, thấp
thoáng như trở lại dĩ vãng, phía trước cửa nhà từng có một cái vòi nước.
Bà ngoại già nua ngồi trên cái ghế
đẩu nhỏ cẩn thận nhặt những lá rau bị héo.
Mấy thứ rau đó đều do họ chờ đến
lúc chợ tan hàng đi nhặt về, không tốn tiền.
Cô lúc ấy còn nhỏ dại, theo bà đi
nhặt rau, chỉ là thi thoảng sẽ bị mấy con chuồn chuồn lướt qua hấp dẫn, ném rau
đi bắt chuồn chuồn.
Cũng có khi vào dịp tết, bà ngoại
ngồi bên ao nước giết cá đánh vẩy, cô đứng bên cầm dao nhỏ bắt chước tiến hành
giải phẫu đối với mấy con ếch bắt được.Lâm Phàm ngửa đầu chớp chớp đôi mắt cay
xè, cứng rắn nuốt xuống cổ họng, hít sâu một hơi.
Đi về phía căn nhà nhỏ.Lôi cái
chìa khóa cũ kỹ ra, mở khóa cánh cửa bám đầy bụi.
Kéttt… Cửa gỗ nhiều năm không sửa
chữa phát ra tiếng động chói tai, nấm mốc bụi bặm tạt vào mặt.
Căn phòng tối mịt còn giữ nguyên
dạng lúc cô ra đi, cô bước vào phòng mở toang tất cả cửa sổ, cửa kính dễ vỡ
lung lay như sắp sụp xuống.
Ánh nắng lâu ngày không gặp tràn
ngập căn phòng kín mít, trong ánh nắng mắt thường có thể nhìn thấy những hạt bụi
nhỏ lơ lửng.
Lâm Phàm buông ba lô, lấy di ảnh
bà ngoại treo trong phòng khách xuống, móc khăn tay ra tỉ mẩn lau chùi.“Bà ngoại,
con dẫn bà về nhà.” Rốt cuộc cũng không nhịn được nghẹn ngào nức nở thành tiếng,
từng giọt nước mắt to tròn lăn trên tấm ảnh trắng đen, dường như trong ảnh bà
ngoại cũng đang khóc.
Mãi đến khi cái khăn trắng tinh
biến đen thui, di ảnh của bà ngoại mới được lau sạch, cô trân trọng đặt vào ba
lô, cả bài vị trên bàn cũng cất vô luôn.Lời cô nói với thủ trưởng là thật.
Cô mơ thấy bà ngoại nói rất nhớ
quê nhà, hi vọng cùng cô trở về đó sống.
Trong mơ, bà ngoại ngồi trên ghế
dựa trong nhà giống hệt lúc còn sống, vá mớ quần áo cũ nát, mà cô xuất hiện
trong hình hài trẻ con, đang ngồi bên cửa sổ làm bài tập.
Lúc tỉnh lại gối đầu ướt một mảng,
lặng lẽ thật lâu cuối cùng đưa ra quyết định này.
Cô tòng quân hoàn toàn chẳng vì
lý do vĩ đại gì hết, chỉ muốn đi đến một nơi khép kín, có thể không cần tiếp
xúc với những người đạo đức giả ấy.
Bà ngoại mất rồi cô không biết
nên kiên trì tiếp như thế nào.
Huấn luyện bận rộn trong quân đội
khiến cô không có bao nhiêu thời gian mà đau khổ.
Thời gian dần dần cũng chữa trị hết
mọi thứ, cô sẽ không tuyệt vọng như thế nữa.
Bởi vì cô nỗ lực đánh cuộc, cộng
thêm năng lực thiên phú của bản thân, sau khi đợt nghĩa vụ chấm dứt cô không ra
quân.
Trải qua hàng loạt cuộc khảo hạch
chọn lựa chồng chất, cô vào đội nữ đặc công của quân đội.
Thời gian trong bộ đội, cô tự học
lấy được tấm bằng đại học chính quy.
Nhớ Trân Hương từng hỏi cô sao phải
liều mạng như vậy, cô đáp, học đại học trong bộ đội không phải bỏ tiền mình ra,
vì sao không học.Cẩn thận thu dọn đồ đạc lúc còn sống bà ngoại thích nhất, cô
nhớ bà từng nói cho cô biết.
Quê của bà ở thành phố XX, những
năm kháng chiến chống Nhật bà theo người nhà chạy nạn đến đây, sau đó quen biết
ông ngoại.
Trong tay cô là một cái chuông cổ
nhỏ dài cỡ một cánh tay nghe nói là năm đó ông ngoại tặng cho bà, bà vẫn luôn
xem nó là bảo bối.
Hôm nay chủ nhân nó đã mất đi, chỉ
còn dấu tích đầy tang thương do thời gian để lại.
Cắn răng, ôm cái chuông cổ ra khỏi
phòng.
Đóng tất cả cửa nẻo lại như cũ, một
thân một mình giống hệt sáu năm về trước lẻ loi đi trên con đường xa xăm.“Cháu
là Phàm Phàm?” Một bà cụ cao tuổi chống gậy nheo đôi mắt đầy nếp nhăn hỏi, có vẻ
không chắc chắn.“Dạ, bà Phương.” Lâm Phàm nhớ bà là hàng xóm đã nhiều năm, quan
hệ với bà ngoại không tệ.“Ồ, đúng là Phàm Phàm rồi! Cháu về lúc nào? Bà cứ cho
là sẽ không có ai về nữa.” Có lẽ già rồi, càng hoài cổ, thấy bé gái mình đã
nhìn nó lớn lên, bà Phương kích động đỏ hoe mắt.“Cháu lại định đi đâu à?” Bà
Phương khó hiểu, nhìn cánh cổng đóng kín và hành lí trên người cô, hỏi.“Dạ.”
Nhà đã lâu không có người ở, phản gỗ trước kia cũng bị mối ăn mất rồi.
Mà cô thì không muốn đi nhà mấy
người được gọi là ba mẹ kia, vì thế sắp xếp hành lí, di vật và bài vị của bà
ngoại xong, cô tính tảo mộ bà xong là trực tiếp đi về quê bà.“Đi đâu? Về bộ đội
sao?” Bà Phương hình như rất luyến tiếc.“Đi một nơi có biển lớn.” Lâm Phàm cười
để lộ hàm răng trắng bóc.
Thành phố quê bà ngoại ở gần biển.Tạm
biệt bà Phương xong, Lâm Phàm đến nghĩa địa, nói chuyện trước mộ bà hồi lâu.
Giờ phút này dường như cô vẫn còn
là một đứa trẻ ngốc nghếch, vẫn chưa lớn.“Mời hành khách đi thành phố S vào quầy
soát vé số 3 tiến hành soát vé, tàu lửa còn 10 phút nữa là vào ga.” Giọng nữ
phát thanh ngọt ngào nhắc nhở mọi người trong sảnh đợi tàu.
Lâm Phàm yên lặng hòa vào dòng
người như nước chảy.
Ngoài cửa sổ đã là ban đêm, cô
nhìn thấy bóng mình qua cửa sổ thủy tinh, cao gầy mảnh mai, khiến người ta khó
mà tin được sự thật cô là một lính đặc công, mái tóc ngắn suôn đuột ôm lấy
gương mặt xinh xắn, thừa hưởng đôi mắt to của mẹ và đôi môi anh đào nhỏ nhắn
quyến rũ.“Ôi cho qua, cho qua.” Một phụ nữ ôm con nhỏ lưng đeo đầy hành lý hấp
tấp gọi lớn, một cái hành lí trong số ấy rơi xuống đất liền bị đám đông gạt ra
đằng sau.
Chị thật tình không kiếm đâu ra
tay để nhặt nó lên.Lâm Phàm không đành, rời khỏi hàng nhặt hành lí lên giúp chị,
“Em cầm giúp chị cho, chúng ta đi cùng chuyến tàu.”“Ôi! Cám ơn cô!” Người phụ nữ
cảm kích, “Tiếc quá, làm cô nhường không chỗ xếp hàng cho người ta.”“Không sao,
dù sao lúc mua vé thì chỗ ngồi cũng định sẵn rồi, hấp tấp lên tàu cũng không
giành được chỗ tốt hơn.” Lâm Phàm nói giỡn.“Ha ha, phải phải!”Sau khi lên tàu,
Lâm Phàm giúp chị ta cất hành lí đàng hoàng xong mới tìm chỗ của mình, mệt mỏi
nhắm mắt lại nghỉ ngơi.
Con đường trước mặt đối với cô mà
nói rất mơ hồ, cô cần có đầy đủ tinh thần.
Giống như Trân Hương đã nói, chẳng
qua là cô đi tới một chiến trường mới, không có đồng đội.“A lô, xin chào, tôi
là Lâm Phàm.
Hôm trước gọi điện thoại cho cô hẹn
hôm nay đi xem phòng cô cho thuê.” Đứng trong buồng điện thoại công cộng ngoài
cửa ga, Lâm Phàm móc mảnh giấy ghi số điện thoại gọi cho chủ nhà.“Vâng, bây giờ
cô đứng chỗ nào?” Điện thoại truyền đến giọng phụ nữ êm tai.“Ga xe lửa, ngồi xe
buýt tuyến số mấy thì đến?”“Tôi nghĩ coi, cô ngồi tuyến số 52, đến khu XX xuống
xe tôi đón cô.”Cảm ơn xong Lâm Phàm gác điện thoại, bắt đầu tìm trạm xe buýt.Thật
lâu sau, xe số 52 từ từ tiến vào tầm mắt, xe buýt đầy ắp khiến Lâm Phàm có hơi
e ngại.Đứng trong khoang xe chật ních, xe chạy thong thả, tuy một ngày một đêm
Lâm Phàm chưa ngủ nhưng vẫn còn rất tỉnh táo.
Có khi ra ngoài làm nhiệm vụ ẩn
trong rừng cây, chuyện mấy ngày không ngủ, nhìn chằm chằm mục tiêu cũng thỉnh
thoảng phát sinh.Hơn một tiếng đồng hồ sau, tiếng phát thanh dễ nghe trên xe
buýt vang lên, “Đến khu XX rồi, mời hành khách nhớ cầm đồ tùy thân của mình.” Tốn
không ít sức lực mới từ trong tốp người lỉnh kỉnh chai lọ giống nhau xuống xe,
Lâm Phàm thoải mái thở một hơi thật dài.Nhìn bốn phía vẫn không thấy chủ cho
thuê nhà đâu, đi vài bước tới trạm điện thoại công cộng bên cạnh một tiệm tạp
hóa, lại gọi vào số máy nọ, “Xin chào, tôi tới khu XX rồi, đứng bên cạnh tiệm tạp
hóa.”“Vâng, tôi lập tức tới liền.”Ngắt điện thoại xong, Lâm Phàm móc ra năm đồng
xu [1] đưa cho ông chủ, đi đến cạnh tiệm tạp hóa đứng thẳng người.Khuôn mặt
xinh xắn phối hợp với dáng người cao gầy, ăn mặc trung tính dẫn tới không ít
ánh mắt của người qua đường, nhất là cái ba lô màu xanh lá mạ to đùng trên lưng
cô.“Cô là Lâm Phàm?” Một phụ nữ chưa tới ba mươi ăn mặc thời trang dè dặt hỏi.“Vâng!
Chị là chủ nhà nhỉ?!”“Đúng rồi! Đi theo tôi, từ trạm xe buýt tới chỗ tôi gần lắm,
cô thuê rồi đi lại cũng rất tiện.” Người phụ nữ huyên thuyên khoe khoang nhà
mình.
Lâm Phàm biết với cái giá phòng
mình thuê, không có khả năng tốt như thế, may là cô cũng không soi mói.Đi chừng
mười phút mới tới cửa một tòa nhà cũ kỹ.“Là chỗ này, lầu 5.” Người phụ nữ dẫn
cô lên lầu, thở phì phò mở cửa.“Thể lực cô Lâm tốt thật, đeo nhiều đồ như vậy
lên lầu 5 mà không thở dốc.”“À à, cũng tạm.”“Phòng này đây, giường chiếu gì đều
có cả, chỉ là không có điều hòa, máy nước nóng, cô cũng biết với cái giá này
không thể có những thứ đó.
Những cái khác tôi bảo đảm đều tốt
cả.”Lâm Phàm tỉ mỉ xem xét một vòng, tốt hơn nhà cô ở hồi nhỏ nhiều.“Được,
phòng này đi.”Chủ nhà có vẻ bất ngờ trước sự thẳng thắn của cô, kế đó vui vẻ lấy
hợp đồng trong túi ra.“Cô Lâm quyết đoán thật, cô đóng trước ba tháng tiền
thuê, ký vô chỗ này.”Lâm Phàm cầm hợp đồng, nhìn đại khái thấy không có gì bất
thường liền ký rồi giao tiền.“Chìa khóa chỉ có một chiếc thôi sao?”“Cô giữ một,
tôi giữ một cái đề phòng bất trắc.
Có điều cô yên tâm đi, tôi tuyệt
đối không vào phòng đâu.
Trong hợp đồng có ghi nếu trong
thời gian thuê nhà, tôi tùy tiện đi vào sẽ phải trả tiền bồi thường.”“Được, vậy
tôi ở luôn.”“Vâng, cô nghỉ ngơi đi.
Tôi đi trước, có chuyện gì gọi điện
thoại cho tôi là được.
Ồ đúng rồi, điện thoại trong nhà
đã ngắt rồi, nếu cô cần thì tự đến công ty điện thoại mắc lại.” Chủ nhà cầm lại
hợp đồng, híp mắt cười nói.“Vâng!”Sau khi chủ nhà đi, Lâm Phàm mở cửa sổ.
Đây là một căn hộ có một phòng ngủ
và một phòng khách.
Tuy hơi nhỏ nhưng nhà bếp nhà vệ
sinh đầy đủ.
Cô lôi trong ba lô ra một cái
khăn lông, tỉ mẩn lau chùi phòng lại một lần.
Lại lấy ảnh bà ngoại cùng bài vị
ra cẩn thận đặt lên bàn nhỏ ngay chính giữa phòng khách, lúc này mới vào nhà vệ
sinh tắm rửa.Tắm xong mặc một cái áo sơ mi rộng, quần đùi đi vào nhà bếp kiểm
tra dụng cụ một lượt, xỏ dép vào đi xuống siêu thị dưới lầu mua đồ dùng sinh hoạt.Con
nhà nghèo phải làm việc nhà từ sớm.
Vì thế không giống với mấy cô
công chúa hiện giờ, từ nhỏ cô làm đủ loại việc nhà, nên tay nghề bếp núc rất giỏi.
Trong khu thực phẩm, cô chọn đồ
ăn giá phải chăng, thuận tiện mua dầu muối tương giấm cùng các thứ đồ dùng sinh
hoạt khác, đầy một túi lớn.
Người trên đường đều ngạc nhiên
nhìn cô gái gầy gò nhấc một túi to bước đi như bay.