Lẳng Lơ Tao Nhã

Trương Ngạc vui vẻ nói:
- Ta nói rồi, hai cô nương ấy sẽ không chào từ biệt mình một cách qua loa thế.

Nghê Nguyên Lộ cười nói:
- Thế còn phải thế nào, chẳng nhẽ phải ân ái một phen, hẹn ước trăm năm sao?

Trương Ngạc cố tình hỏi:
- Nhữ Ngọc huynh, cô nàng ở Mỹ Cơ một đêm tắm rửa bẩy lần không đến tiễn huynh sao?

Nghê Nguyên Lộ bị giễu cợt quá nhiều về việc này, bèn nói:
- Đừng có cười ta, đâu mà tắm bẩy lần, nhiều nhất là sáu lần thôi.

Trương Ngạc cười nói:
- Chỉ nghe nói một đêm tắm bẩy lần, chưa nghe thấy một đêm tắm sáu lần. Nhữ Ngọc huynh vì chuyện này mà vang danh Châu Thị Cựu Viện Kim Lăng, danh cơ kỹ nữ, nghe thấy tên Nghê Nhữ Ngọc là biến sắc.

Mọi người đều cười.

Thuyền đến Đào Diệp Độ, Tiết Đồng và lão Diêu cùng mấy người nữa đang đợi ở bến. Trương Nguyên cùng đại huynh, tam huynh lên bờ, bước trên con đường nhỏ dẫn đến quán trà. Vương Vi và Lý Tuyết Y đang thưởng thức trà ở cạnh cửa sổ phòng, Mẫn Vấn Thủy tự mình pha trà. Trương Đại vái chào nói:
- Lão Vấn, hôm nay từ biệt, không biết ngày nào sẽ quay lại đây uống trà.

Mẫn Vấn Thủy râu tóc trắng như tuyết, nâng ấm chắt cho Trương Nguyên một chén trà nóng nói:
- Ba vị công tử tiền đồ rộng lớn, sau này đi qua Kim Lăng, có thể lại đến quán của lão ngồi, là lão thấy vui lắm rồi.

Ba anh em họ Trương đồng thanh nói:
- Nhất đinh, nhất đinh, nhất định sẽ quay lại chào hỏi lão.

Mặc dù nơi này không ồn ào như ở Thính Thiền Cư, nhưng lại ngay gần huyền bến đò. Ba người Trương Nguyên cũng không thể ngồi lâu, uống xong chén trà, nói vài câu với Vương Vi và Lý Tuyết Y, liền cáo từ đứng dậy. Lý Tuyết Y có quà tặng cho ba người, tặng cho Trương Đại là trà ngon và ống sáo, Trương Ngạc là rượu ngon và quạt xếp, Trương Nguyên là nghiên mực và bút lông. Những vật nàng tặng đều là vật bình thường, dân dã.

Vương Vi tặng cho Trương Đại là một chậu Hàn Lan nổi tiếng, do chính tay nàng trồng, Trương Đại rất vui. Quà của Trương Ngạc là hai cuốn của Vi Kỳ do nàng chép lại, Trương Ngạc cũng rất vui mừng. Của Trương Nguyên là một bức họa, cuộn tròn chưa mở, không biết là vẽ cái gì?

Ba huynh đệ Trương thị cũng có quà đáp lễ, Trương Nguyên tặng Vương Vi và Lý Tuyết Y mỗi người một tấm vải Tây Dương, mỗi loại 3 tấm, tuy rằng dân dã thật nhưng mà rất thực dụng. Trương Nguyên còn có bài văn dài đối lại bài bài thơ “Luận công an, cánh lăng dữ tiền hậu thất tử thi” của Vương Vi.

Vương Vi đỡ Lý Tuyết Y đến bến Đào Diệp Độ tiễn ba người Trương Nguyên lên thuyền, Lý Tuyết Y nói:
- Ba vị công tử, năm tới là năm gió thu hoa quế, ba vị nhất định đỗ cao rồi, vậy thì khi nào vào kinh dự thi Hội nhất định phải đến Kim Lăng, ta và Tu Vi sẽ nâng cốc tiễn biệt.

Trương Ngac nói :
- Ta nhất định là không được rồi, nhưng đại huynh Trương Đại và Trương Nguyên thì nhất định sẽ đỗ, đến lúc đó hai người họ cùng hai nàng xứng đôi, thiếu ta hóa ra lại tốt.

Lý Tuyết Y che mặt cười duyên, nói:
- Yến Khách công tử có tài, cũng đỗ được.

Trương Ngạc nói:
- Cho dù đỗ hay không, thì đến lúc đó cũng đi theo vào kinh xem náo nhiệt. Không thể để hai người họ vui một mình được.

Vương Vi nói một câu :
- Ba vị công tử bảo trọng, mắt nhìn Trương Nguyên, long lanh trong suốt, không nói được gì.

Ba huynh đệ lên thuyền, thuyền Ngũ Minh mái Ngão rời nhanh khỏi bến. Đào Diệp Độ, đình Đào Diệp và hình bóng hai cô nương đứng trên bờ dần dần xa dần. Thương Sơn hàn thủy, trời âm u như sắp có tuyết rơi, đến cả người suốt ngày hoan hỉ như Trương Ngạc cũng phiền muộn, thở dài nói:
- Lần này ở Nam Kinh nửa năm, thật sự là chẳng làm nên trò trống gì cả.

Trương Đại nói:
- Yến Khách đệ nói cái gì?

Trương Ngạc nói:
- Hôm nay nhìn bộ dạng kiều diễm của Lý Tuyết Y, mà lòng ta như lửa đốt. Lần đầu tiên nhìn thấy Lý Tuyết Y là đã rung động, nhưng lại không có cơ hội giãi bày. Ở Nam Kinh nửa năm chỉ cùng uống rượu một lần vào tết Trung Thu, thế là hết rồi.

Trương Đại, Trương Nguyên lặng lẽ cười.

Trương Ngạc lại nói:
- Vương Vi lại càng đáng tiếc, Giới Tử ngươi sẽ phải hối hận đến chết. Ngươi còn giả bộ thư sinh, Chung thái giám bỏ tiền cho ngươi sơ long Vương Vi, ngươi nhận là xong. Vương Vi tuy mắng ngươi, nhưng lại là giả, trong lòng chắc chắn mừng thầm. Vương Vi vốn đã có tình ý với ngươi, ngươi lại phụ lòng người ta. Để lại người con gái xinh xắn tài giỏi như vậy chẳng phải sẽ tiện nghi cho cho cái bọn Mao Chỉ Sinh, Uông Như Khiêm sao, ngươi đỗ lục nguyên cũng còn ý nghĩa gì nữa.

Hoàng Tôn Tố, Nghê Nguyên Lộ đứng một bên nghe mà lắc đầu, bao nhiêu người đọc sách vì mong thi đậu khoa cử mà không tiếc tuổi thiếu niên. Có ai vì một kỹ nữ mà bỏ khoa cử bao giờ. Trương Yến Khách là loại người không có kiên nhẫn nên bảo y say đắm chỉ một nữ nhân là tuyệt đối không có khả năng. Nói những lời này chẳng qua là lời nói nhất thời, mà dù sao thì y cũng không thích đọc sách.

Trương Nguyên nhíu mày, không nói gì, nhìn dòng chảy đầu thuyền, nghĩ:
“Làm theo tính cách của mình, làm thế nào vui vẻ thì làm. Đó là cách nghĩ của người có hiểu biết nông cạn, hành sự vì tình mới nghĩ như vậy. Nhân thế đầy rẫy nhưng quy tắc, lễ tiết, mâu thuẫn và thỏa hiệp. Ngươi làm việc theo tình cảm thì sẽ gặp muôn vàn trắc trở, chỉ tạo ra phiền toái. Nói đến Vương Vi, nàng ấy có tính ý với ta, thì ta phải sơ long nàng ấy sao. Không nói đến Vương Vi là người có cá tính chưa chắc sẽ đồng ý, mà cho dù đồng ý, thì sơ long nàng ấy xong thì về sau sẽ phải ăn ở thế nào. Bỏ mặc một bên, hay đưa về Sơn Âm làm thiếp, đưa về Sơn Âm thì sẽ có nhiều chuyện xảy ra, cha nhất định sẽ la mắng ta, còn Đạm Nhiên sẽ nghĩ như thế nào. Gia đình còn không quản được, ta còn muốn cứu nước, thì cứu như thế nào được đây.”

Trương Đại mang chậu hoa Lan mà Vương Vi tặng y để ở cửa khoang, vẻ tâm đắc vô cùng, nói:
- Vương Tu Vi, con người tao nhã sâu sắc, lễ vật cũng có thành tâm hơn Lý Tuyết Y. Đúng rồi Giới Tử, người xem xem nàng ta tặng người tranh gì.

Nghê Nguyên Lộ nghe đến bức tranh, liền ghé đến, nhìn bức tranh là sườn đồi vách đá dựng đứng, bên vách là hoa Hàn Lan rủ xuống, nét bút thưa thớt, hàm ý sinh động, không kìm nổi khen một câu:
- Rất tinh tế.

Trương Đại nhìn thấy trên bức tranh đề thơ:
- Vách đá dựng đứng tỏa mùi hương lạ, buông xuống khoảng không làm người mê. Nếu không phải ở vị trí cao ngàn mét, khó tránh khỏi làm đồ trang điểm lầu son.
Xong giương mắt nhìn Trương Nguyên cười nói:
- Giới Tử, Vương Tu Vi có tấm lòng của hoa lan, khí chất của hoa huệ. Đây là mượn thơ mượn tranh bày tỏ tấm lòng với ngươi rồi.

Trương Ngạc không hiểu lắm, Trương Đại giải thích:
- Vương Vi đem mình so sánh với loài hoa nơi vách núi, thân cô thế cô, lan sinh dã ngoại, người qua đường đều có thể trông thấy. Nhưng vì đặt mình trong vách núi, không phải ai cũng có thể hái được. Tự biết mặc dù thân thấp hèn, nhưng lòng dạ thanh cao, Vương Tu Vi làm cho người ta phải kính nể. Ai là người hái lan nơi vách núi đây, ngoài Giới Tử ra thì còn ai nữa.

Trương Nguyên mùng 7 tháng 11 rời khỏi Kim Lăng. Từ Sông Tần Hoài đi vào sông Cú Dung, lại từ sông Cú Dung sang sông Đại Vân, đến trưa ngày 17 tháng 11 thì qua Bắc Đường. Phía trước là huyện Vô Tích giàu có và đông đúc, mười ngày nay trên thuyền có hơi tĩnh mịch. Trương Nguyên và Hoàng Tôn Tố đọc sách luận văn, cùng nhau ưu sầu, cùng nhau rèn luyện, đều cảm thấy hữu ích. Hoàng Tôn Tố thông minh khác thường, lại hiếu học, y đang đọc sáu quyển mà Từ Quang Khải đưa cho Trương Nguyên. Bản này có gì đó giống với sách khoa học tự nhiên của Thi Vân Tử. Hoàng Tôn Tố cũng thấy có thú vị, mỗi lần có câu khó, Trương Nguyên đều giải đáp cho y, làm cho Hoàng Tôn Tố càng nể phục, hỏi:
- Hiền đệ trước kia đọc qua sách này rồi sao?

Nguyên bản của mười lăm cuốn sách là Matteo Ricci từ Italy mang đến, hợp tác cùng Từ Quang Khải dịch thành 6 quyển, 9 quyển sau Matteo Ricci cũng không hiểu nên không dịch lại. 6 quyển này thuộc phạm trù hình học phẳng, đều là kiến thức cơ sở, trung học. Đối với Trương Nguyên mà nói thì không có gì khó, mỉm cười nói:
- Ta cũng mới đọc lần đầu. Hây, làm cho Hoàng Tôn Tố thông minh tuyệt đỉnh cũng thấy kinh ngạc.

Hoàng Tôn Tố thực sự thấy kinh ngạc, thán phục nói:
- Hiền đệ đúng là người tuyệt đỉnh thông minh nhất mà ta từng gặp.
Y nghiên cứu tỉ mỉ , có gì không hiểu thì hỏi Trương Nguyên, mỗi khi hiểu được ý nào đó, lại vui sướng khoa chân múa tay. Đúng là người ham học hỏi, không giống với loại đọc sách chỉ vì khoa cử hay chỉ nói suông, lý luận viển vông. Chính vì có người cha như vậy, mà Trung Quốc mới có Voltaire – Hoàng Tôn Hi.

Trương Nguyên đang xem công trình thủy lợi < Thủy Pháp Phương Tây >, bộ này cũng có 6 quyển, 4 quyển đầu lần lượt giới thiệu guồng nước Long Vĩ chiết lọc nước sông Trường Giang và Hoàng Hà, guồng nước Ngọc Hành chiết lọc nước giếng, guồng nước Hằng Thăng và một số công cụ dùng tronlấy việc dự trữ nước mưa là phương pháp để xây dựng nên các đập nước, còn có làm cách nào để tìm ra nguồn nước, phương pháp xác định vị trí đào giếng… Quyển thứ 5 dùng hình thức vấn đáp để trình bày và phân tích cách tưới , thoát nước. Quyên thứ 6 là ảnh tư liệu, dậy người làm thế nào để chế tạo ra các công trình và công cụ thủy lợi.