Lưu Công Kỳ Án

Thừa sai Vương Minh nghe gã thợ da nói vậy, mỉm cười, nói:

- May quá tôi vẫn chưa chửi bới gì thậm tệ lắm. Thì ra là Vương Nhị ca vứt đó sao?

Người thợ da nói:

- Là tôi vứt đó.

Trong lúc nói chuyện với nhau, chiếc giày đã được khâu xong, người thợ da trao nó cho Vương Minh. Vương Minh nhận lấy đi vào chân, chậm rãi đứng lên, lần vào trong mình soạt một tiếng, rút ngay còng ra. Gã thợ da Vương Nhị còn tưởng Vương Minh đùa, mỉm cười, khẽ đẩy vào tay Vương Minh, nói:

- Đi đi chút việc vặt này không đáng để lấy tiền. Cứ đi đi. Làm vậy chẳng hóa ra là trò cười sao?

Trong lúc Vương Nhị nói vậy, Vương Minh đã tra xong còng vào tay hắn, nói:

- Sao dám nhờ ông khâu giày không công cho? Tôi cũng chẳng biết phải làm sao khác, đành dẫn ông tới gặp Lưu gù, Lưu đại nhân thôi.

Nói xong, xập còng lại, lôi Vương Nhị đứng lên, kéo đi. Gã thợ da Vương Nhị Lâu thấy vậy, kêu lên oai oái, nói:

- Được rồi, được rồi! Chẳng trách nào người ta nói những người làm quan trong công môn đều chẳng có tình người. Câu này thực đúng lắm. Các ngươi chỉ biết nghe lời quan trên, đúng là chẳng biết cái gì khác! Đã khâu giày cho không lấy tiền, vậy mà còn coi ta như lũ trộm cướp, còn đòi ta phải đi gặp Lưu đại nhân nữa! Các vị thử nghĩ xem, còn đâu là hoàng thiên nữa!

Vương Minh nghe vậy, nói:

- Ta nói cho tên cháu ngoại họ Lưu vùng Quan Đông quen tung tin đồn nhảm ngươi biết: Cây ngay thì không sợ chết đứng. Ngươi nghe đây:

Vương Minh tức giận, nói:

- Thợ da Vương Nhị nghe ta nói đây: Không phải tự dưng ta lại tới đây bắt ngươi mà là có nguyên nhân của nó. Ta phụng mệnh của Lưu đại nhân tới đây bắt ngươi, hãy mau theo ta, chớ nấn ná.

Gã thợ da nghe vậy, sững người lại, đành phải theo viên thừa sai về nha môn gặp đại nhân. Vương Nhị chẳng đặng đừng, thu xếp gánh hàng rồi theo Vương Minh nhằm hướng nha môn đi như bay. Họ vượt qua đường lớn, ngõ nhỏ như tên bắn, ngẩng đầu nhìn lên, phủ nha đã hiện ra trước mắt. Cũng may hôm nay đại nhân bãi đường muộn, nên vẫn còn ngồi trên công đường phán xét mọi chuyện cho dân. Vương Minh thấy vậy, không dám chậm trễ, kéo tuột gã thợ da vào bên trong, tới trước công đường, chắp tay vái, bẩm rõ:

- Bẩm đại nhân: tiểu nhân tuân lệnh đại nhân, thì ra chính gã thợ da này vứt đứa trẻ tại chỗ đó. Hắn tên Vương Nhị, xin đại nhân hãy hỏi cho rõ ràng.

Lưu đại nhân ngồi trên công đường khẽ xua tay, Vương Minh tháo còng, đứng sang một bên. Lưu đại nhân đưa mắt nhìn xuống, quan sát diện mạo của gã thợ da. Thấy người ấy tuổi độ tứ tuần, diện mạo xem ra có vẻ thực thà, mình mặc một chiếc áo chèn bằng vải lam, lưng thắt đai vải màu xanh. Đại nhân quan sát xong, nói:

- Vương Nhị nghe bản phủ hỏi. Ngươi vứt đứa bé bên vệ đường, đã chết rồi sao còn ướp muối? Bản phủ trên công đường muốn nghe ngươi khai cho rõ. Nếu có nửa lời sai quấy, quyết không tha.

Gã thợ da nghe hỏi, vội dập đầu, nói:

- Xin đại nhân hãy nghe tiểu nhân kể: Đứa trẻ đúng là tiểu nhân vứt, nhưng bên trong còn có ẩn tình sâu xa của nó. Nó không phải là con cái trong nhà tiểu nhân, không biết tại sao người ta lại đem ướp xác nó!

Đại nhân ngồi trên công đường nghe Vương Nhị nói vậy, bèn nói:

- Ngươi chỉ toàn nói càn! Đứa trẻ chết ấy là do ngươi vứt, chuyện cớ gì ngươi lại không biết?

Gã thợ da nói:

- Bẩm đại nhân: Đứa bé ấy vốn là của Lý Tam, kẻ mở quán giày da trên đường bắc.

Lưu lão gia nghe vậy, nói:

- Nếu là của hắn, tại sao ngươi lại giúp hắn mang đi vứt?

Vương Nhị nói:

- Bẩm đại nhân, trong vụ này vốn có ẩn tình của nó. Nếu tiểu nhân không kể ra, chắc đại nhân sẽ không hiểu nổi. Khi xưa tiểu nhân vốn ở trên đường tây của phủ này, cũng mở một hiệu giày da. Trong vùng có một người họ Lý, ngoại hiệu là Lý Tam Phiêu Tử. Hắn cũng có nghề làm đồ da, trong nhà vô cùng nghèo khó. Khi xưa, tiểu nhân từng cưu mang, giúp đỡ hắn, tới nay, tiểu nhân lại đâm ra nghèo khó, còn Lý Tam Phiêu Tử lại mở được cửa hàng, tiểu nhân rơi vào cảnh không chốn nương thân. Hắn cho tiểu nhân tới ở trong cửa hiệu của hắn. Hôm qua, tiểu nhân có chút việc cần tiền, tìm tới chỗ hắn vay, trong lòng nghĩ thầm: Tới vay hắn vài trăm tiền, hắn niệm tình xưa, chắc cũng không đến nổi không đưa. Ngờ đâu, con mẹ nó, thằng tiểu nhân này giàu có rồi trở nên đen bạc, không cho tiểu nhân vay dù chỉ một đồng. Tiểu nhân càng nghĩ lại càng giận, chửi hắn là đồ vong ân phụ nghĩa, quên mất kẻ đã cứu giúp hắn ngày xưa. Tiểu nhân nhìn thấy dưới đáy tủ của hắn có một cái bọc vải màu lam, nghĩ rằng trong bọc ấy hẳn phải là quần áo hoặc tiền bạc. Tiểu nhân rắp tâm ăn trộm cái bọc ấy cho đỡ bực trong lòng. Trời còn chưa sáng, tiểu nhân đã trở dậy, khẽ đẩy cửa phòng hắn ra, bỏ cái bọc vải của hắn vào quang gánh của tiểu nhân rồi gánh chạy ra ngoài. Tới phía đông am Liên Hoa, tiểu nhân mở cái bọc ấy ra xem, thì ra bên trong bọc là thi hài của một đứa trẻ sơ sinh! Tiểu nhân càng phiền lòng, bèn vứt luôn bên vệ đường. Những lời tiểu nhân khai trên đây toàn là thực. Do đó, tiểu nhân cũng không biết tại sao người ta lại dùng muối ướp xác nó.

Lưu đại nhân nghe gã thợ da nói vậy, bèn nói:

- Đã vậy người hãy dẫn Vương Minh tới quán giày da của Lý Tam bắt hắn đem về đây, để bản phủ trên công đường xét xử.

- Dạ!

Vương Minh và gã thợ da đồng thanh ứng tiếng rồi cùng nhau ra khỏi nha môn, đi về phía bắc. Vương Nhị Lâu đưa mắt nhìn Vương Minh, nói:

- Vương đại gia. Nay chúng ta đi bắt hắn, ngộ nhỡ hắn không chịu nhận, bắt sao nổi hắn. Chi bằng ngài hãy đi chậm lại để tôi đi trước gợi chuyện cho hắn nói hết ra rồi ngài mới vào bắt. Tránh khỏi chuyện hắn lên công đường lại lật lọng, tráo trở.

Vương Minh nói:

- Hay lắm.

Nói rồi, Vương Nhị Lâu sải bước dấn lên, quan thừa sai Vương Minh nán lại phía sau, chỉ dùng ánh mắt giám sát hắn.

Lại nói chuyện Vương Nhị Lâu sải bước như bay, không lâu sau đã tới trước cửa một hiệu da, đứng lại, đưa mắt nhìn lên. Đúng lúc ấy, Lý Tam Phiêu Tử cũng đang ngồi trước quầy bán hàng. Vừa thấy Vương Nhị Lâu bước vào, hắn bèn đứng dậy, mỉm cười, nhìn ra ngoài, nói:

- Ngươi làm tốt thật đấy? Đã ở trong nhà của ta đây, một đồng tiền thuê ta cũng không lấy, còn liên tục mời ngươi ăn uống, đối đãi với người như vậy mà ngươi còn trở mặt, ăn trộm đồ của ta. Thế nào? Ngươi ăn trộm bọc vải màu lam ấy, chắc hẳn lúc đầu ngươi cũng không đoán ra trong đó có gì! Thôi thì coi như vận số của ngươi kém, chẳng lấy được thứ gì có giá trị. Ta nói cho ngươi biết: trong bao ấy có ông tổ con của ngươi đó. Hãy trả cho ta, ta sẽ cho ngươi năm trăm tiền mà không cần ngươi trả lại vốn. Thứ ấy của ta, vào trong tay ngươi cũng chỉ là vật bỏ đi mà thôi.

Lý Tam Phiêu Tử còn chưa nói hết câu, gã thợ da Vương Nhị Lâu chỉ về phía sau. Vương Minh thấy vậy, không chút chậm trễ, vội chạy lên vài bước, đứng sừng sững ngay trước cửa hiệu giày da.

Vuơng Minh nhìn vào trong, đánh giá người đang ngồi sau quày bán hàng: Thấy hắn tuổi chưa quá ba mươi, ăn vận theo lối người buôn bán. Gã thợ da Vương Nhị khẽ mỉm môi làm hiệu, thừa sai đã thả bước tiến vào. Lý Tam thấy vậy vội đứng lên, nói:

- Mời ngài ngồi xuống uống chén trà. Ngài muốn mua giày hay mua vớ? Xin hãy bảo để tôi được phục vụ.

Vương Minh giả tảng như không nghe thấy, đưa tay vào lòng móc còng ra, bước tới bên Lý Tam, cạch một tiếng, còng ngay vào cổ hắn. Lý Tam thấy vậy, vàng cả mặt, kêu gào ầm ĩ nói:

- Tại hạ không hề phạm pháp, sao lại vô cớ bắt tôi? Lý nào là vậy? Ỷ vào là người nhà quan hiếp đáp người buôn bán, Lý Tam này không phải loại dễ bắt nạt đâu.

Vương Minh nghe vậy, mỉm cười, nói:

- Lý Tam, không cần phải gào lên như vậy. Phủ thái gia đã ra lệnh bắt ngươi, tất phải có duyên cớ bên trong. Nói năng nhiều làm gì. Mau đi nhanh lên, đến công đường, Lưu đại nhân sẽ cho ngươi rõ.

Nói xong kéo hắn ra ngoài, gã thợ da Vương Nhị theo sau. Họ vượt đường lớn, ngõ nhỏ, thoắt cái đã thấy nha môn tri phủ hiện ra trước mắt. Vương Minh không chút chậm trễ, dẫn theo tên Vương, Lý đi vào. Tới trước công đường, quỳ cả xuống. Vương Minh bẩm báo xong, xoay mình đứng sang một bên. Đại nhân ngồi trên công đường, nhìn xuống, đánh giá dạng mạo của Lý Tam. Chỉ thấy hắn tuổi độ ba mươi, sắc diện gian xảo. Lưu lão gia xem xong, nói:

- Lý Tam, hãy nghe rõ đây!

Lưu công xem xong, nói vọng xuống:

- Ngươi có phải là Lý Tam, mở hiệu giày tại đường bắc không?

Lý Tam nghe hỏi vậy, vội dập đầu, nói:

- Tiểu nhân chính là Lý Tam.

Lưu đại nhân lại nói tiếp:

- Nay thợ da Vương Nhị đã khai trên công đường, nói chính hắn đã vứt đứa trẻ bị ướp muối gói trong bọc vải màu lam phía đông am Liên Hoa. Hắn nói đã ăn trộm vật ấy trong nhà của ngươi. Nhưng không biết đứa trẻ ấy tại sao lại bị đem ướp muối. Ngươi hãy nói ra xem. Ta muốn ngươi thành thực khai ra. Nếu có nửa lời gian trá, bản phủ sẽ đánh gãy chân chó của ngươi.

Lý Tam nghe hỏi, vội dập đầu lạy, nói:

- Bẩm đại nhân, đại nhân đã hỏi tới chuyện tại sao đứa trẻ ấy bị ướp muối, tiểu nhân thực không dám nói sai. Nay xin khai rõ ra đây. Bởi chủ nhà tiểu nhân thuê là một quả phụ trẻ, tiểu nhân thuê nhà của cô ta nhưng không bao giờ chịu trả tiền, mỗi tháng còn vòi vĩnh cô ta thêm hai, ba xâu tiền nữa. Nếu cô ta không nghe, tiểu nhân lại mang xác đứa trẻ sơ sinh ấy đưa ra trước mặt cô ta, vu cho cô ta nuôi đứa trẻ ấy. Cô ta sợ tiểu nhân làm ầm lên, bị người ta chê cười. Hơn nữa, cô ta lại kém hiểu biết hơn tiểu nhân. Vì vậy đành phải đưa tiền ra. Tiểu nhân thấy ngon ăn nên đã giữ xác đứa trẻ ấy lại, giấu dưới tủ.

Hễ tới đầu tháng là tiểu nhân lại dùng tới xác đứa trẻ này để vòi tiền cô ta. Không ngờ hôm qua đen đủi, bị Vương Nhị tưởng đó là bọc quần áo, tiền bạc nên lấy trộm đi. Bẩm đại nhân. Đó chính là duyên cớ tại sao tiểu nhân lại có thi hài đứa trẻ ấy.

Lưu lão gia hỏi:

- Ngươi quỵt tiền phòng, vòi vĩnh tiền của người ta, chuyện ấy tạm thời không nhắc tới. Nhưng tại sao ngươi lại dùng muối ướp đứa bé này?

Lý Tam nói:

- Tiểu nhân xin bẩm với đại nhân: Của ấy thực sự khó bảo quản. Khó khăn lắm tiểu nhân mới có được một thứ như vậy, chỉ sợ để lâu ngày nó sẽ hỏng đi, không còn nữa mà dùng nên mới ướp nó bằng muối.

Lưu lão gia lại hỏi:

- Đứa trẻ ấy là con cái của ngươi sao?

Lý Tam nói:

- Bẩm đại nhân, tiểu nhân vẫn lả trai độc thân, lấy đâu ra con cái.

Lưu đại nhân ngồi trên công đường nạt lớn, cắt ngang lời hắn:

- Hừ! Ta thấy ngươi đúng là một tên nô tài gian trá? Nếu không phải là con của ngươi thì ngươi lấy ở đâu ra? Mau nói cho thực! Nếu có điều chi gian trá, bản phủ sẽ đánh gãy chân chó của ngươi!

Lý Tam nghe vậy, không dám nói nhăng nói cuội nữa, vội vàng dập đầu, nói:

- Bẩm đại nhân, đó là của một người bạn tặng cho tiểu nhân.

Lưu lão gia nghe Lý Tam nói vậy, ngồi trên công đường, nở nụ cười, nói:

- Lý Tam!

- Có tiểu nhân xin hầu.

- Người bạn ấy của ngươi tốt thực! Hắn họ tên là gì? Sống ở đâu? Làm nghề gì? Mau khai cho rõ!

- Dạ! Người bạn này của tiểu nhân cũng sống trên đường bắc, đối diện với miếu Tam Quan. Hắn mở một hiệu bán hàng mã, họ Trương, tên gọi Trương Lập.

Lưu đại nhân nghe vậy, nhìn xuống dưới, nói:

- Vương Minh.

- Có Tiểu nhân xin nghe lệnh!

Đại nhân nói:

- Mau tới tiệm vàng mã đối diện Tam Quan miếu trên đường bắc, bắt Trương Lập về đây cho bản phủ thẩm vấn.

Vương Minh ứng tiếng, xoay mình lui ra, rời khỏi nha môn.

Không lâu sau, Trương Lập của tiệm vàng mã đã bị lôi tới, quỳ dưới thềm. Vương Minh bẩm rõ lên, xong xuôi, đứng sang một bên. Lưu lão gia ngồi trên công đường nhìn xuống.

Lưu đại nhân ngồi trên công đường nhìn xuống, đánh giá hình dung của Trương Lập. Thấy hắn chưa tới ba mươi tuổi, chỉ khoảng hai mươi sáu, hai mươi bảy là cùng. Thấy hắn đầu tròn, trán bóng, mặt mũi đầy đặn, môi đỏ hồng, da trắng như nhồi phấn, rõ ràng là tướng của một gã bạch diện thư sinh. Chân đi vớ trắng, giày bằng đoạn xanh, mình mặc bộ quần áo rất vừa vặn, bên ngoài là tấm áo chèn màu xanh, trên đầu đội mũ nhung viền đỏ thắm. Trương Lập đang quỳ dưới công đường, cúi đầu không nói năng gì. Đại nhân quan sát xong, nói:

- Ngươi có phải là Trương Lập không? Ngươi mở hiệu buôn bán vàng mã trên đường bắc? Ta truyền gọi ngươi lên đây bởi Lý Tam trên công đường đã khai ra rằng hắn và ngươi tình như ruột thịt, do đó, ngươi đã cho hắn một đứa trẻ sơ sinh đã chết. Ngươi không được quanh co, phải khai ra cho thực, nếu có nửa lời sai trá, quyết không tha.

Trương Lập nghe đại nhân hỏi vậy, trong bụng thầm nghĩ: "Thì ra là vì chuyện này. Gã thợ da Lý Tam không kín miệng, để lộ ra, quả là rắc rối. Nhưng vụ này bên trong có nhiều điều không tiện nói ra, bảo ta phải làm sao đây?" Trương Lập còn đang ấp úng, Lưu đại nhân ngồi trên công đường đã tức giận, nói.