Ngôi nhà nhỏ trên thảo nguyên

Lúc đó, cừu được xén lông và bán với giá hai mươi lăm xu một pao trong khi tính trung bình mỗi con cừu cho mười pao lông. Vốn mua cừu đã được thu lại và còn dư ra mỗi con năm mươi xu. Vào cuối tháng Năm, lũ cừu con ra đời và nâng số lượng cừu lên gấp đôi. Mùa cừu sinh sản hết sức bận rộn cả ngày lẫn đêm vì phải lo chăm sóc cả cừu mẹ lẫn cừu con. Trong đàn cừu một trăm con chỉ có năm con cừu cái không thể tự nuôi con. Năm con cừu con này được mang vào nhà cho ấm và nuôi bằng sữa chai.
Lúc này Rose chơi suốt ngày ở trong sân và Laura cố theo dõi cô bé khi chiếc mũ màu hồng tíu tít bập bềnh đây đó.
Có lần Laura nhìn thấy đúng lúc cô bé cố đứng thật thẳng trong chiếc thùng nước ngay dưới vòi bơm rồi vuốt nước chảy tràn xuống mặt và từ những ngón tay xòe ra, Rose lên tiếng không hề sợ hãi hoặc đau đớn:
- Con muốn đi ngủ.
Một buổi chiều, ngay sau khi Rose được lau rửa, chải tóc và thay quần áo xong, Laura bỗng nghe thấy cô bé cười ré lên và khi bước ra khỏi cửa, cô nhìn thấy cô bé đang từ lán kho chạy về. Rose kêu lên:
- Ô-ô-ô! Barnum thực sự thích điều này.
Và bé thả người xuống lối đi đầy bụi bặm, quơ đạp tay chân, lăn qua lăn lại trên mặt đất. Rose đã biến thành một hình ảnh hài hước đến nỗi Laura cũng phải bật cười, dù chiếc áo khoác ngoài của cô bé cùng mặt mũi, tay chân dơ hết và bụi phủ đầy mái tóc.
Một lần khác, Laura không nhìn thấy cô bé ngoài sân và sợ hãi chạy tới cửa lán kho. Barnum đang nằm trong ngăn chuồng của mình và Rose ngồi sát bên, đá các gót chân vào bụng của nó. Con vật tựa hồ cố không làm chuyển vị trí thân hình của mình, cẩn thận nghết đầu lên ngó Laura và cô nhìn Barnum bằng cái nhìn tin cậy.
Sau lần đó, Laura cố theo dõi Rose sát hơn nhưng cô không thể giữ cô bé trong nhà vào lúc mùa xuân mát mẻ và ngoài trời hấp dẫn như thế. Chen giữa những công việc, cô đành theo dõi Rose qua các khung cửa.
Lại thêm một lần cô nhìn thấy Rose thoát khỏi một tai nạn trong kẽ tóc. Dĩ nhiên là cô bé đã đi xa hơn thường lệ và chỉ vừa tới ngồi ở một góc lán kho. Lúc đó, Kelpie con ngựa con mới nhất của Trixy đang phóng chạy quanh góc lán kho đó với một con ngựa con khác chạy theo phía sau. Kelpie nhìn thấy Rose quá đột ngột không thể quẹo tránh hay ngưng lại nên nó gom hết sức mình nhảy qua trên đầu cô bé trong lúcSusan, con ngựa kia, luôn luôn muốn chứng tỏ mình cũng có thể làm mọi thứ Kelpie làm và nhảy theo gần đá vào đầu Rose.
Lúc đó Laura đứng đó, vội chụp Rose đem cô bé vào nhà. Rose không hề sợ nhưng Laura cảm thấy muốn phát bệnh. Làm sao cô vừa có thể làm tròn công việc trong nhà mà vẫn ngăn ngừa được mọi thứ ở phía trước. Trong nhà có quá nhiều việc và chỉ có một mình cô lo liệu. Cô thấy ghét trang trại và gia súc, ghét mùi của những con cừu con, mùi thức ăn và những chiếc đĩa dơ dáy. Ôi, cô ghét hết thảy, đặc biệt là những món nợ phải thanh toán bất kể có thể làm việc hay không.
Nhưng Rose không sao cả và lúc này cô bé lại muốn có một chai sữa để cho con cừu con cục cưng của bé ăn. Laura cũng làm việc đó. Cô sẽ phải kêu lên bực bội nếu cô không ăn uống được hoặc sẽ rên rỉ về việc đó. Có một điều gì mà ai đó đã nói trong câu chuyện cô từng đọc vào một ngày nào?
“Bánh xe tiếp tục xoay tròn, xoay tròn mãi và mảnh bạt phủ biến thành mảnh bạt trên đáy chỉ sau một khoảnh khắc”. Chà, cô không cần biết cái gì thành mảnh bạt phủ mui mà chỉ mong đáy xe có thể trườn lên một chút. Cô đã quá mệt với việc chờ đợi bánh xe quay. Và nông dân chính là những người đang ở dưới đáy, cô khỏi cần biết Manly đã nói gì. Nếu thời tiết không ổn, họ sẽ chẳng có gì, nhưng dù có gì hay không, họ vẫn phải tìm ra một thứ gì đó để trả tiền lời các món nợ, nộp thuế cùng lợi nhuận cho các nhà buôn ở thị trấn về những thứ họ đã mua và họ phải mua để sống. Còn có món nợ ngân hàng mà Manly phải vay để mua hạt giống gieo lại sau trận bão. Mỗi tháng anh đang phải trả số tiền lời ba phần trăm cho món nợ này. Thế là món tiền bán lông cừu phải bay hết. Không ai có thể trả nổi một số lời như thế. Nhưng đó là toàn thể cuộc sống mùa hè trước một mùa gặt mới. Đầu cô xoay mòng mòng khi cô cố tìm cách ra khỏi chuyện đó.
Liệu có đủ tiền trả hết các thứ đó không? Phần tiền lông cừu của hai vợ chồng cô là 125 đô la và món nợ là bao nhiêu? Mỗi mẫu đất cần một giạ hạt giống lúa mì với giá một đô la một giạ thế là tốn hết một trăm đô la tiền giống lúa mì. Sáu mươi mẫu lúa mạch cần mỗi mẫu hai giạ hạt giống là 120 giạ với giá 42 xu thì tốn 50 đô la 40 xu. Cộng với 100 đô la tiền giống lúa mì, món nợ là 150 đô la 40 xu.
Dường như có một cách biệt quá lớn giữa giá bán và giá mua lúa mì. Manly nói chắc chắn phải như thế vì còn thêm các phí khoản chuyên chở và bốc dỡ. Nhưng vẫn có vẻ không hoàn toàn công bằng.
Dù sao, họ vẫn cần phải thanh toán món nợ ngân hàng thật sớm. Nếu cần phải làm, họ có thể mua một sổ nợ tại cửa hàng tạp phẩm với số lời hàng tháng chỉ là hai phần trăm. Như thế vừa tiện lợi lại vừa ít mất lời hơn. Họ chưa mua một cuốn sổ nào và cô hy vọng là không cần phải mua. Dù sao, cô vẫn tháy ý nghĩ mua sổ khiến lòng tự hào của cô bị tổn thương nhiều hơn khi nợ ngân hàng. Nhưng lòng tự hào hẳn không đứng nổi trong cái cách cố tiết kiệm một phần trăm. Cô không nghĩ thêm về chuyện này nữa. Manly phải làm khi anh nghĩ ra cách nào tốt nhất. Đây là việc của anh ấy và anh ấy không lo lắng lắm.
Khi mùa xuân chuyển sang mùa hè, những cơn mưa ngưng hẳn và hạt mầm bắt đầu chịu sự thiếu độ ẩm. Mỗi buổi sáng, trước khi bắt tay vào công việc, Manly lo ngại tìm những dấu hiệu báo có mưa nhưng không thấy gì.
Rồi những cơn gió nóng kéo đến. Hàng ngày gió nam thổi mạnh khiến Laura cảm thấy trên má như có hơi lửa tựa hồ cô vừa mở cửa lò vào những ngày nướng bánh. Trọn tuần lễ, gió nóng thổi đều và khi gió ngưng, những mầm non lúa mì, lúa mạch đều chết khô.
Mười mẫu cây trồng gần như bị chết sạch. Manly quyết định không còn hy vọng trồng lại cho đủ số lượng cây lớn theo luật định để được trao quyền sở hữu đất.
Lúc này đã hết thời hạn trao quyền chủ đất và anh không thể làm gì nữa. Chỉ còn một cách duy nhất để giữ quyền chủ đất là anh có thể ghi tên dành quyền ưu tiên mua. Nếu theo cách này anh có thể có quyền chủ đất trong vòng sáu tháng tới nhưng phải đóng cho Nhà Nước số tiền là 1 đô la 25 một mẫu.
Điều kiện cư trú tại chỗ không còn là vấn đề vì họ đang sống tại đó. Kiếm đủ hai trăm đô la vào cuối tháng sáu không phải dễ dàng nhưng không hẳn là không thể xoay xở nổi. Nếu Manly không giữ quyền ưu tiên mua đất thì một người khác có thể dành lấy vì anh đã thất bại trong việc xin cấp quyền sở hữu và đất phải được trả về cho Nhà Nước để sẵn sàng cấp cho bất cứ ai khác.
Thế là Manly ghi tên xin ưu tiên mua đất. Việc này cũng có một điều lợi: Manly không phải lo trồng thêm cây nữa. Rải rác vẫn còn cây sống sót và Manly bón phân và ủ thêm rơm cho những cây này. Việc bón ủ giữ độ ẩm cho đất và giúp cây tiếp tục sống. Cây bông gòn trước khung cửa sổ phòng chứa thức ăn của Laura ở phía bắc của ngôi nhà nên được che khỏi các cơn gió nóng và ánh nắng.
Nó tiếp tục vươn lên dù trời hạn hán. Laura thích tàng lá xanh của nó luôn chập chờn phía bên kia ô kính cửa sổ khi cô chuẩn bị thức ăn trên mặt chiếc kệ lớn trước cửa sổ hoặc khi rửa chén đĩa tại đó.
Không có mưa nổi sau cơn bão khô nhưng sau đó thường có những cơn gió cuốn mây trên nền trời. Đó là thời tiết gió xoáy.
Một buổi chiều oi bức, Manly vào thành phố và Peter đi chăn cừu. Laura làm xong công việc và cùng Rose ra ngoài sân. Rose chơi dưới bóng mát của cây bông gòn bên nhà trong khi Laura lơ đãng nhìn những đám mây theo thói quen hơn là sợ hãi vì cô đã quen với những nguy hiểm của gió bão.
Vào buổi sáng gió nam thổi mạnh hơn nhưng đã lắng xuống và lúc này Laura nhận thấy nhiều đám mây đang dồn đống ở phía bắc. Có một dải màu đen và những đám mây cuộn lên ở phía trước. Bây giờ gió lại nổi lên, thổi mạnh từ hướng nam và khi nhìn, Laura thấy một vòi mây khủng khiếp thò chiếc mũi nhọn của nó từ bức vách màu đen xuống mặt đất. Ánh sáng chuyển thành màu xanh biếc và Laura vội nắm lấy Rose đưa vào trong nhà. Cô đóng nhanh tất cả các cánh cửa trước khi chạy vào trong phòng chứa thức ăn để nhìn thêm một lần nữa qua ô cửa sổ tại đây về phía đám mây bão.
Mũi nhọn của vòi mây đã chạm mặt đất và cô có thể thấy rõ bụi đất bị cuộn lên. Nó lướt trên cánh đồng với những luống đất mới cày phá và lôi lên cao khỏi tầm mắt. Rồi nó chạm tới một đống cỏ khô. Một màn tối hiện ra và đống cỏ khô biến mất. Chiếc vòi mây đang di chuyển thẳng về phía ngôi nhà. Laura nhấc chiếc cửa sập trên căn phòng chứa thức ăn và cùng Rose mau lẹ xuống hầm, buông cho cánh cửa đóng xuống ở phía sau. Ôm chặt Rose, cô co người ngồi sát vào một góc trong bóng tối và lắng nghe gió hú ở phía trên, thầm đoán là chỉ một giây thôi cả ngôi nhà sẽ bị nhấc lên và cuốn đi mất.
Nhưng không có điều gì xảy ra và sau một thời gian lâu hình như cả giờ đồng hồ nhưng thực tế chỉ là vài phút, cô nghe thấy tiếng Manly đang gọi.
Đẩy nắp cửa hầm, Laura mang Rose lên. Cô thấy Manly đang đứng bên cặp ngựa ở trong sân, ngắm cơn bão di chuyển về hướng đông ở khoảng cách chừng một phần tư dặm về phía bắc. Gió tiếp tục cuốn theo nhà cửa, cỏ khô nhưng mưa chỉ rơi lác đác trên từng khoảnh đất. Manly từ trong thị trấn đã nhìn thấy cơn mây bão nên vội vã quay về để Laura và Rose không phải ở nhà một mình.
Không còn có thêm một cơn gió xoáy nào nhưng thời tiết tiếp tục khô nóng và ngày mồng năm tháng Tám đặc biệt nóng dữ dội.
Buổi chiều, Manly nhờ Peter qua nhà đón Mẹ tới và vào lúc bốn giờ, anh lại nhờ Peter vào thị trấn kiếm bác sĩ. Nhưng đứa con trai đã chào đời trước khi bác sĩ tới nhà.
Laura tự hào vì đứa con trai nhưng lạ lùng là cô vẫn thích Rose hơn tất cả mọi thứ. Rose đã được giữ cách xa để tránh quấy rầy mẹ và một cô gái được mướn để lo cho cô bé. Khi Laura nhắc cô gái mới đưa Rose vào cho thấy mặt em trai, một em trai bụ bẫm.
Sau đó Laura nghỉ ngơi một cách dễ chịu và không bao lâu đã lắng nghe những âm thanh ở phía ngoài và nhận biết rõ đang có chuyện gì xảy ra.
Một buổi sáng Peter tới cửa phòng ngủ chào cô. Anh cắm một cọng lông chim dài trên băng mũ và khi cọng lông lay động trên gương mặt tự nhiên của anh, anh có vẻ hài hước đến nỗi Laura phải phì cười.
Rồi cô nghe thấy anh nói chuyện với con ngựa nhỏ, gọi con chó chăn cừu và cô biết anh đang nói chuyện với đàn cừu ở bên ngoài. Sau đó, anh hát:
Nàng đoan trang không có lời tả xiết!
Tên nàng thơm như mật ngọt trên môi!
Được yêu nàng là ước mơ điên dại
Hỡi nụ hồng bé nhỏ của tôi ơi.
Và Peter cùng đàn cừu rời khỏi nhà cho tới tối.
Rồi cô nghe thấy Rose chơi với con cừu con cục cưng của bé. Lúc này những con cừu con đã lớn và ba con đã ra ngoài cùng với đàn cừu nhưng hai con nhỏ nhất vẫn quẩn quanh trong sân sau cánh cửa chơi đùa với Rose. Chúng thường húc ủi Rose và tất cả trò chơi chỉ có thế. Lúc đó cô nghe thấy cô gái được mướn làm từ chối không đi lấy bánh mì và bơ cho Rose rồi cả hai nói qua lại mãi khiến Laura không chịu nổi. Từ trong giường, Laura lên tiếng gọi vọng ra sai làm theo ý Rose.
Laura cảm thấy cần phải mau chóng hồi phục sức khỏe. Không thể để cho Rose bị đối xử không tốt bởi bất cứ cô gái làm mướn nào. Thêm nữa, còn mất năm đô la tiền trả công mỗi tuần. Cần phải chấm dứt tình trạng này để không chịu tốn kém thêm nữa.
Laura lo bắt tay trở lại các công việc của mình và một ngày trong tuần lễ thứ ba, đứa bé trai bỗng bị một cơn co thắt đột ngột và chết nhanh đến nỗi bác sĩ chưa tới kịp.
Những ngày tiếp nối với Laura trở thành mù mịt. Cảm giác của cô như hoàn toàn bại liệt và cô chỉ muốn nghỉ ngơi-nghỉ ngơi và không nghĩ ngợi gì.
Nhưng công việc cần được tiếp tục. Việc phơi cỏ đã bắt đầu và Manly, Peter với cậu bé chăn cừu phải có thức ăn. Rose cần được chăm sóc và còn vô số công việc trong nhà đang chờ.
Cỏ khô đang thiếu so với mức cần thiết vì thời tiết khô khiến cỏ trên đồng không mọc nổi. Lại có thêm cừu, bò, ngựa phải nuôi nên cần có nhiều cỏ hơn.
Một tuần sau, Manly và Peter phải đi kiếm cỏ trên những mảnh đất cách xa tới hai dặm. Laura bắt đầu nhóm lửa nấu nướng trong chiếc lò ở nhà bếp. Chất đốt trong mùa hè là cỏ khô dưới đầm dài, lớn và Manly ôm vào nhà bếp một ôm lớn đặt bên lò.
Sau khi nhóm lửa và đặt ấm nước lên, Laura khép cửa bếp lại sang lo công việc ở các gian nhà khác.
Vài phút sau, khi cô mở cửa bếp ra thì khắp trong nhà bếp lửa đang bốc cháy từ trần nhà tới cỏ khô, sàn nhà và các bức vách.
Như thường lệ, gió nam đang thổi và khi những người xung quanh tới giúp sức thì cả căn nhà đã chìm trong các lưỡi lửa.
Manly và Peter nhìn thấy lửa cháy và tức tốc phóng trở về.
Laura đã hắt một thùng nước vào ngọn lửa đang bùng lên trên cỏ khô và khi đó cô biết không đủ sức để chống đỡ cùng với chiếc bơm nước, vội ôm chiếc hộp đựng giấy tờ trong phòng ngủ, một tay bồng Rose, cô chạy khỏi nhà và ngã xoài trên mặt đất ngay đoạn đường cong phía trước. Úp mặt trên đầu gối, cô gào khóc, rồi nức nở nhắc lại liên tục:
- Ô, Manly sẽ nói gì đây?
Và tại đó, Manly thấy cô và Rose đúng vào lúc toàn thể mái nhà sập xuống.
Những người xung quanh đã làm hết sức của họ nhưng lửa cháy quá dữ dội và họ không thể vào trong nhà nổi.
Ông Sheldon leo qua cửa sổ phòng chứa thức ăn và quăng tất cả chén đĩa ra gốc cây bông gòn nhỏ, nhờ thế những dao nĩa, muỗng bằng bạc mừng đám cưới còn nằm trong các bao gói đã được cứu thoát. Không một thứ nào khác thoát khỏi ngọn lửa, ngoại trừ hộp đựng giấy tờ, vài bộ quần áo làm việc, ba chiếc đĩa sốt trong bộ đồ mừng Giáng Sinh thứ nhất và chiếc đĩa hình bầu dục dành đựng bánh mì với hàng chữ xung quanh: Xin cho chúng con phần bánh mì hôm nay.
Và cây bông gòn nhỏ đứng bên khu hầm chứa bị cháy đen ngòm và chết rũ.
Sau đám cháy, Laura và Rose về ở cùng với Bố Mẹ một ít ngày. Đỉnh đầu Laura bị phỏng và mắt cô không được ổn. Bác sĩ nói hơi nóng tác động vào não bộ nên cô cần tĩnh dưỡng một thời gian tại nhà của cha mẹ, nhưng cuối tuần đó, Manly đã tới đón cô về.
Ông Sheldon cần người trông nom nhà nên dành cho Laura và Manly sử dụng căn nhà chính của ông cùng tất cả đồ đạc với điều kiện lo cơm tháng cho ông và người em của ông. Bây giờ Laura quá bận rộn không còn thời gian để lo lắng. Cô phải lo liệu cho một gia đình gồm ba người đàn ông cộng thêm Peter, Rose, gom đám cỏ khô còn lại trong lúc Manly và Peter dựng một căn lều dài gồm ba phòng nối nhau gần nền nhà bị cháy. Căn lều chỉ được dựng bằng những tấm ván dầy, dán giấy bao ở phía ngoài nhưng dựng chắc chắn và mới làm nên khá ngăn nắp và ấm áp.
Những đêm tháng Chín đang trở lạnh khi căn lều dựng xong và đã có thể dọn tới ở. Ngày hai mươi lăm thags Tám đã trôi qua không hay biết và năm sau cùng cũng chấm dứt. Vậy là trồng trọt thành công sao?
Khi Laura hỏi như trên, Manly nói:
- Này, tất cả tùy thuộc vào cách em nhìn chuyện đó như thế nào?
Họ đã gặp quá nhiều rủi ro nhưng không ai có thể chối cãi rằng không gặp rủi rokể cả những người không phải là nông dân. Đã có rất nhiều mùa khô hạn nên lúc này có thể chắc chắn năm tới sẽ là một năm được mùa.
Họ cũng có cả đống gia súc. Hai con ngựa con lớn tuổi nhất đã sẵn sàng để bán vào mùa xuân.
Một số người mới tới chắc chắn cần chúng và lại có những con ngựa con kế tiếp. Bây giờ hai con bò đực cũng bán được. Ô, chúng có khả năng đem lại hai mươi hoặc ba mươi đô la một con.
Và còn có đàn cừu với số lượng nhiều gấp đôi năm trước và một số cừu con cùng sáu con cừu già cũng có thể bán được.
Việc dựng căn nhà mới không tốn kém nhiều nên họ có tiền để dành quyền làm chủ khu đất.
Có lẽ giải pháp là đàn cừu.
Manly nói trước khi ra nhà kho:
- Mọi thứ sẽ ổn hết vì tất cả phải cân bằng vào đúng lúc. Rồi em sẽ thấy.
Khi nhìn theo anh bước đi, Laura nghĩ:
- Phải, tất cả phải cân vào đúng lúc. Người giàu có đá trong mùa hè, người nghèo lượm đá vào mùa đông còn đá của chúng ta thì đang đến không bao lâu nữa.
Mùa đông đang tới và quang cảnh đổ nát của căn nhà nhỏ ấm cúng khiến không còn sảng khoái để bắt đầu lại thứ gì. Những thứ họ có chỉ là những món nợ. Nếu họ không tìm nổi hai trăm đô la để mua đất thì khu đất cũng không thuộc về họ nữa và Manly nghĩ là anh có thể lo nổi.
[Chúc bạn đọc sách vui vẻ tại . .com- gác nhỏ cho người yêu sách.]
Đây là trận đánh dành thắng lợi cuối cùng trong việc trồng trọt, nhưng lạ thay, cô lại bỗng dấy lên tinh thần chiến đấu.
Chứng bệnh chủ quan không thể chữa lành của người nông dân khi ném những hạt giống xuống đất vào mỗi mùa xuân, tính đánh cá với thời gian chống lại mọi thứ hình như không thể tách rời khỏi cái đức tin mạo hiểm của tổ tiên cô là “càng đi xa càng tốt hơn” - chỉ có một điểm khác là một đằng đi xa trong không gian, một đằng đi xa trong thời gian về những chân trời năm tháng ở phía trước thay vì những chân trời xa xôi ở miền tây.
Cô vẫn là đứa con gái mạo hiểm và cô có thể hiểu tình yêu của Manly đối với đất đai qua những réo gọi trong tâm tưởng cô.
- Ui chao.
Laura thở ra và tóm gọn mọi ý nghĩ của cô về tình huống trước mắt bằng một câu nói của Mẹ:
- Chúng ta mãi mãi là nông dân vì cốt tủy nào thì thịt da nấy.
Rồi Laura mỉm cười vì Manly đang từ nhà kho quay về và anh đang hát:
Bao câu chuyện đường xa xứ lạ
Nào mỏ vàng, mỏ bạc cực giàu sang
Nông trại chúng ta đâu hề thua kém
Hãy kiên gan cày cuốc ngày đêm.
Hết tập 9