Ngôi nhà nhỏ trên thảo nguyên

17 - MÙA HÈ
Lúc này nắng nóng hơn và mọi thứ màu xanh đều lớn mau. Bắp đang trổ những cọng lá dài luôn xào xạc và ba lại cày xới đất để Royal và Almanzo cuốc vun thêm. Rồi bắp hồi phục, giành lại ưu thế chống với cỏ hoang trên đồng không cần phải trợ giúp thêm.
Những hàng khoai tây xanh tốt được chăm lo và những chùm hoa trắng của chúng giống như những miếng bọt biển nổi khắp đồng. Lúa mạch thành những gợn sóng xanh nhạt và những ngọn lúa mì mỏng manh lởm chởm những vỏ non bọc ngoài thành những hạt lúa đang lớn. Đồng cỏ ngợp màu hồng tím của những bông hoa mà loài ong ham thích.
Bây giờ công việc không còn căng thẳng nữa. Almanzo đã có thời giờ giãy cỏ vườn và vun luống khoai tây do cậu trồng từ hạt giống. Cậu đã trồng thử vài hạt giống khoai để chỉ coi chúng sẽ thành thứ gì. Và mỗi buổi sáng cậu lo tưới bón cho cây bí mà cậu trồng để tham gia hội chợ địa phương.
Ba đã chỉ cho cậu cách bón nuôi bí bằng chất sữa. Cậu lựa một dây bí tốt nhất cánh đồng, cắt bỏ hết các nhánh để chỉ còn một ngọn và cắt bỏ hết những bông hoa vàng chỉ chừa lại một bông. Rồi ở giữa phần rễ và trái bí xanh tí xíu, cậu thận trọng khứa một khứa nhỏ phía bên kia dây bí. Almanzo bới một hõm đất ngay dưới vết khứa này đặt một chén sữa vào đó. Cậu đặt một tim nến vào trong chén sữa và đính một đầu sợi tim nến này thật cẩn thận vào vết khứa.
Hàng ngày, qua sợi tim nến, dây bí hút chén sữa đầy và trái bí lớn lên thật dị thường. Nó lớn gần gấp ba những trái bí trong đồng.
Almanzo cũng có cả một con heo con. Cậu mua nó bằng số tiền nửa đô la của cậu và nó nhỏ đến nỗi lúc đầu khi cho nó ăn cậu phải lấy một miếng vải nhúng vào sữa. Nhưng không bao lâu sau nó tự biết uống. Cậu giữ nó trong một ngăn chuồng dưới bóng mát vì heo con rất mau lớn trong bóng mát và cậu cho nó ăn thả dàn. Vì vậy nó lớn rất mau.
Almanzo cũng ăn thả dàn như thế, nhưng cậu không lớn mau nổi. Cậu uống mọi thứ sữa mà cậu cầm được và trong những bữa ăn, cậu luôn chất đầy đĩa đến mức không thể nào ăn hết. Ba nghiêm nghị nhìn cậu vì thấy cậu bỏ lại thức ăn trên đĩa và hỏi:
- Gì vậy, con trai? No bụng đói con mắt hả?
Thế là Almanzo cố nuốt thêm một ít nữa. Cậu không nói với ai về việc cậu đang cố tìm cách lớn nhanh để có thể giúp huấn luyện lũ ngựa con.
Mỗi ngày ba dắt những con ngựa hai tuổi ra, từng con một, với một sợi dây dài, dạy chúng đi tới và ngừng lại theo lời ba hô. Ba huấn luyện chúng mang yên cương và không sợ hãi thứ gì. Không bao lâu, ba buộc chung mỗi con với một con ngựa già hiền lành và dạy nó cách kéo một chiếc xe nhẹ ở phía sau mà không hoảng sợ. Nhưng ba không cho Almanzo đặt chân vào sân nhà kho trong lúc ba đang dạy ngựa.

Almanzo hứa chắc là cậu không làm cho ngựa sợ, không dạy chúng phóng nhảy hoặc khiến chúng do dự hay bỏ chạy. Nhưng ba không tin tưởng một cậu bé mới chín tuổi.
Năm đó, Beauty đẻ một con ngựa con xinh xắn nhất mà Almanzo được thấy. Nó có một ngôi sao trắng hoàn hảo trên trán và Almanzo đặt tên nó là Starlight. Nó chạy theo mẹ trên bãi chăn và một lần khi ba lên thành phố, Almanzo đã vào bãi chăn.
Beauty ngẩng cao đầu khi cậu bước tới và con ngựa con chạy ra phía sau mẹ nó. Almanzo dừng lại, đứng hoàn toàn bất động. Một hồi sau, Starlight lén nhìn cậu từ dưới cổ của Beauty. Almanzo vẫn không cử động. Từng chút, từng chút mộ, con ngựa con vươn cổ về phía Almanzo, ngắm cậu với cặp mắt mở lớn, lạ lùng. Beauty cọ mũi vào lưng nó, ve vẩy đuôi rồi bước ra một bước gặm một lùm cỏ. Starlight run rẩy đứng ngắm Almanzo. Beauty nhìn cả hai trong lúc nhai cỏ một cách điềm tĩnh. Con ngựa con nhích lên một bước, rồi một bước nữa. Nó tới gần đến nỗi Almanzo có thể đụng vào nó nhưng cậu không làm, vẫn đứng im. Starlight bước thêm một bước tới gần hơn nữa. Almanzo gần như nín thở. Đột nhiên, con ngựa quay ngoắt lại chạy về phía mẹ nó. Almanzo nghe thấy tiếng Eliza Jane đang gọi lớn:
- Ma-a-a-nzo!
Cô đã nhìn thấy. Đêm đó cô kể lại với ba. Almanzo nói cậu không làm một điều gì, cậu thề như thế nhưng ba nói:
- Ba bắt được con làm trò điên rồ như thế một lần nữa với con ngựa con, ba sẽ đánh cho tan xác ra. Đó là một con ngựa con cực tốt không thể làm hư nó. Ba không để con dạy nó những thói xấu mà ba phải cố sửa chữa.
Bây giờ, những ngày hè trở nên dài và nóng bức và má bảo đây là lúc tốt nhất để mọi thứ lớn lên. Nhưng Almanzo cảm thấy mọi thứ quả nhiên đang lớn, ngoại trừ cậu. Ngày nối ngày qua đi và chẳng có gì thay đổi. Almanzo giẫy cỏ, cuốc vườn, giúp sửa những hàng rào bằng đá rồi chẻ củi và làm việc nhà. Vào những buổi chiều nóng nực không có nhiều việc để làm, cậu đi bơi.
Thỉnh thoảng tỉnh dậy vào buổi sáng, cậu nghe thấy tiếng mưa rơi như trống thúc trên mái nhà. Điều này có nghĩa là cậu và ba có thể đi câu.
Cậu không dám nói về chuyện đi câu với ba vì hoang phí thì giờ cho tính lười biếng là không đúng. Ngay cả những ngày mưa cũng có không ít việc để làm. Ba có thể sửa chữa các yên ngựa, mài bén các dụng cụ hoặc bào ván. Almanzo ăn sáng một cách lặng lẽ, nhưng cậu biết ba cũng đang cố chống lại sự cám dỗ. Cậu rất sợ ý thức của ba giành được phần thắng. Má hỏi:
- Rồi, hôm nay sẽ có việc gì để làm?
Ba trả lời một cách chậm rãi:

- Tôi đã tính trồng cà-rốt và sửa lại hàng rào.
- Mưa thế này làm mấy việc đó sao được.
Ba đáp:
- Ừ!
Sau bữa ăn, ba đứng nhìn mưa và cuối cùng lên tiếng:
- Thôi! Ướt át quá không thể làm việc ở bên ngoài được. Con thấy sao nếu chúng ta đi câu, Almanzo?
Thế là Almanzo lao đi lấy cuốc và chiếc vỏ hộp đừng mồi câu, lo đào giun làm mồi. Mưa gõ trống trên chiếc mũ rơm cũ của cậu, chảy xuống lưng và hai cánh tay trong lúc bùn ép lạnh ngắt giữa các ngón chân. Cậu ướt sũng khi ba cầm mấy chiếc cần câu cùng cậu đi xuống, băng ngang qua bãi chăn cừu tới sông Trout.
Không có hương vị nào sánh nổi với nước mưa xối trên đám cỏ ba lá. Không có cảm giác nào thích thú bằng những giọt mưa đập trên mặt Almanzo và những cọng cỏ ướt cào soàn soạt quanh ống chân cậu. Không có âm thanh nào vui vẻ ngang tiếng những giọt nước rơi thánh thót từ những bụi cây dọc theo sông Trout và tiếng nước sông chảy xiết chồm qua các tảng đá.
Hai cha con bước nhẹ dọc bờ sông không gây một tiếng động rồi thả những chiếc lưỡi câu xuống nước. Ba đang đứng dưới một cây độc cần còn Almanzo ngồi dưới tán lá của một nhánh tuyết tùng cùng ngắm những hạt mưa bay làm xao động mặt sông.
Đột nhiên, cậu thấy một tia sáng bạc loé lên trong không. Ba đã câu được một con cá hồi. Nó quẫy lộn và loé sáng dưới mưa rơi khi ba giật nó lên bờ. Almanzo nhảy dựng lên nhưng nhớ ra kịp là không được la lớn.

Lúc đó, cậu cảm thấy một sự trì kéo dây câu của mình, đầu cần câu uốn cong xuống gần đụng mặt nước và cậu dùng hết sức giật mạnh lên. Một con cá lớn sáng trắng mắc ở đầu dây câu. Nó quẫy lộn cố trườn khỏi bàn tay của cậu, nhưng cậu nắm chắc nó, gỡ ra khỏi lưỡi câu - một con cá hồi đốm cực đẹp và lớn hơn con cá do ba câu được. Cậu giơ nó lên cho ba coi. Rồi cậu móc mồi vào lưỡi câu và lại quăng dây câu ra.
Cá luôn ham đớp mồi khi mưa đang rơi trên sông. Ba câu được một con nữa, rồi Almanzo câu thêm được hai con nữa, tiếp theo ba câu liền hai con rồi Almanzo câu được một con lớn hơn cả con câu được đầu tiên. Không cần nhiều thời gian hai cha con đã có hai xâu cá ngon lành. Ba nhìn Almanzo thán phục và Almanzo thán phục ba rồi cả hai cuốc bộ về nhà băng qua bãi cỏ ba lá dưới trời mưa.
Cả hai đều ướt sũng nhưng khắp người ấm áp. Đứng dưới trời mưa bên đống gỗ gần nhà chẻ củi, họ chặt bỏ đầu cá, đánh vảy, mổ vứt ruột cá. Chảo đựng sữa lớn đầy ắp cá hồi và má đem bao bột chiên cho bữa ăn trưa.
Má nói:
- Chiều nay thì Almanzo sẽ giúp má đánh sữa để làm bơ.
Lũ bò cái cho sữa nhiều đến nỗi mỗi tuần phải đánh sữa hai lần. Má và mấy cô chị gái mệt nhoài vì đánh sữa nên vào những ngày mưa Almanzo phải phụ giúp.
Trong hầm chứa quét vôi trắng, chiếc thùng đánh sữa lớn bằng gỗ đứng trên giàn chân gỗ và chứa nửa thùng kem. Almanzo đảo chiếc tay cầm và thùng đánh sữa đung đưa. Trong thùng, kem xô lắc theo óc ách, óc ách! Almanzo giữ cho thùng đong đưa hoài cho tới khi mức va đập khiến kem tụ lại thành những hạt bơ nổi trong kem sữa.
Rồi Almanzo uống một ca kem sữa chua, ăn bánh qui, trong lúc má vớt những hạt bơ ra, rửa trong một chén đựng bơ tròn bằng gỗ. Má rửa sạch những mảng sửa bơ bám dính rồi ướp thêm muối và đổ vào các thau đựng bơ thành thứ bơ cứng màu vàng.
Câu cá không phải là thú vui duy nhất trong mùa hè. Một buổi tối tháng Sáu, ba nói:
- Làm việc hoài mà không nghỉ sẽ biến Jack thành một cậu bé đần độn. Ngày mai chúng ta sẽ đi hái trái cây.
Almanzo không nói gì những trong lòng cậu là một tiếng reo vui.
Trước rạng sáng hôm sau, cả nhà đã ngồi trên cỗ xe gỗ kềnh càng ra đi với những bộ quần áo cũ nhất, đem theo đủ thứ xô, giỏ lớn và một bữa ăn trưa dã ngoại ê hề. Họ đi thật xa tới dãy núi gần hồ Chateaugay nơi có nhiều dâu lùn dại và dâu xanh dại mọc hoang.
Trong rừng đầy xe và những gia đình khác đang hái trái. Mọi người cười nói, ca hát và tiếng chuyện trò râm ran trong các lùm cây. Hàng năm, tất cả chỉ gặp bạn bè ở đây chứ không còn thời giờ nào khác để gặp gỡ. Nhưng tất cả lại bận rộn hái dâu nền đã trò chuyện trong lúc làm việc.

Những bụi thấp lè tè lá phủ sát mặt đất mọc trên các khoảng trống giữa các cội cây lớn. Những trái dâu màu xanh đen tụ đầy dưới lá và toả mùi thơm ngọt dưới ánh nắng nóng.
Chim từng bầy tới mở tiệc trong những khóm dâu khiến bầu trời đầy những cặp cánh vỗ và trên đầu những người canh giữ, lũ giẻ cùi màu xanh vừa đảo vừa bay vừa kêu la giận dữ. Một lần, hai con giẻ cùi bám vào tấn công chiếc mũ của Alice và Almanzo phải đập xua chúng đi. Và một lần tách ra hái trái một mình, cậu đã gặp một con gấu đen ở sau một cây tuyết tùng.
Con gấu đứng trên hai chân sau đang nhét những trái dâu vào miệng bằng cả hai chân trước xù xì. Almanzo như biến thành phỗng đá và cả con gấu cũng thế. Almanzo thất thần và con gấu cũng nhìn cậu bằng những con mắt nhỏ sợ hãi. Rồi con gấu đổ ụp xuống trên bốn chân và chạy biến vào trong rừng.
Buổi trưa, những giỏ ăn dã ngoại được mở ra bên bờ suối và mọi người xúm quanh vừa ăn vừa nói chuyện. Rồi tất cả tới suối uống nước và quay lại với những khóm dâu.
Xế chiều, những chiếc giỏ lớn và tất cả thùng, xô đều đầy ắp và ba lái xa trở về. Tất cả đều buồn ngủ, say nắng và hơi thở nồng mùi trái dâu.
Trong nhiều ngày, má và các cô gái lo làm đủ thứ mứt kẹo và mỗi bữa ăn đều có món bánh nhồi thịt nhân trái dâu hoặc bánh pút-đinh dâu xanh.
Rồi vào một bữa ăn tối ba nói:
- Đã tới lúc ba má phải tạm nghỉ xả hơi. Ba má tính tới chơi ở nhà chú Andrew khoảng một tuần. Các con có thể tự lo việc nhà và tự lo cho nhau trong lúc ba má đi vắng không?
Má tiếp:
- Má chắn chắn là Eliza Jane và Royal có thể lo mọi việc ổn thoả trong một tuần lễ với sự phụ giúp của Alice và Almanzo.
Almanzo nhìn Alice rồi cả hai cùng nhìn về Eliza Jane. Rồi tất cả đều nhìn ba và nói:
- Dạ được, ba.