Ngược Về Thời Minh

Dương Lăng đi đến chỗ Thành Khởi Vận, chỉ thấy hai tiểu mỹ nhân Thành Khởi Vận, A Đức Ny đang tranh cãi đến đỏ mặt tía tai, Sở Linh chống cằm ngồi trước bàn, cười ha ha coi bộ rất thích thú.

Dương Lăng ngạc nhiên nói:

- Chuyện gì mà tranh cãi ghê gớm thế?

Hai người vừa thấy Dương Lăng, lập tức chen lấn nhau cáo trạng:

- Đại nhân, ngài đến phân xử thử xem, có một vấn đề liên quan đến thuế phú

- Dương, Vận Nhi tỷ tỷ quá bảo thủ rồi, chỉ là sửa đổi đối với thể chế cũ, theo ta thấy, phải đao to búa lớn

- Ngừng ngừng ngừng!

Dương Lăng bị các nàng cãi nhau đến đau cả đầu, liền một tay kéo một người đến trước bàn, ấn lên vai của các nàng rồi nói:

- Ngồi xuống hết cho ta.

Hắn liếc mắt nhìn Sở Linh xinh đẹp đang cười khanh khách, nói:

- Không cần giữ lễ tiết, ngươi cũng ngồi xuống đi.

Nói đoạn bản thân hắn cũng ngồi xuống, châm cho mỗi người một ly trà, cười ha ha nói:

- Được rồi, thanh thiên đại lão gia ở đây, có oan khuất gì, cứ việc nói từng cái một.

Hai tiểu mỹ nhân đồng thời khẽ hừ một tiếng, yêu kiều lườm hắn một cái, sau đó nhìn nhau, nhưng cũng không nói tiếng nào.

Dương Lăng thấy hai khẩu súng máy đã tắt ngúm, liền cười cười nói:

- Sở Linh, ngươi nói đi.

- A! Tiểu nhân tiểu nhân nói à

Sở Linh rụt rè nhìn bà chủ, bà chủ không tỏ vẻ phản đối, nàng đành phải miễn cưỡng nói với ông chủ:

- Là như thế này. Chẳng phải Quốc công gia đã nói hai vị cô nương bàn luận về "Tịnh Chính Thập Nhị Sơ" của ngài đó sao. Cái này về phần lại trị, đất đai, thuế phú, còn có quân chế, à ờ cách nhìn của A Đức Ny cô nương và tiểu thư trái ngược hoàn toàn, tranh luận với nhau chỉ hơi kịch liệt một chút thôi, Quốc công gia cứ yên tâm.

Dương Lăng nghe xong liền hiểu. Kỳ thực hắn bảo hai người thảo luận, chỉ là muốn tham khảo một chút ý kiến của các nàng, chủ ý của hắn là luôn nối liền với đám người Dương Thận, Tiêu Phương, Dương Nhất Thanh, tùy thời mà thay đổi theo ý họ.

Thành Khởi Vận hiểu rất thấu triệt về nhân tính, tâm lý. A Đức Ny đến từ phương tây, đối với chế độ của phương đông không quen từ nhỏ những tập quán ở đây, để nàng giúp xem xét kỹ càng, nói không chừng từ góc độ của một người bàng quan có thể nhìn ra được cấu tứ gì đó. Dương Lăng bảo các nàng nghiên cứu kỹ, là muốn từ góc độ của các nàng mà càng hoàn thiện chế độ hơn một chút, giảm thiểu những lỗ hổng đi một chút, như vậy một khi trình lên, những cản trở gặp phải mới có thể giảm đến thấp nhất.

Kỳ thực lúc bấy giờ bất luận là thể chế chính trị hay là thể chế kinh tế, thậm chí bao gồm chế độ khoa cử tuyển tài bị người đời sau lên án khá nhiều, so với phương tây đều tương đối hoàn thiện và tiên tiến hơn. Nhưng phương đông duy danh, so với quan niệm giá trị của phương tây duy lợi, không thể nghi ngờ là phương tây thiết thực hơn, về phương diện chế độ dân chủ so với phương đông cũng tiên tiến hơn một chút.

Dương Lăng chỉ là bảo hai người tùy ý xem xét, cho vài ý kiến, không ngờ hai người thật tình như thế. Hắn vừa cảm động, vừa cảm thấy buồn cười. Dương Lăng ngẫm nghĩ một hồi, rồi nói với Thành Khởi Vận:

- Ừ, ta hiểu rồi. Được, trước tiên chúng ta nói về lại trị. Nàng nói thử xem, sự khác nhau của các nàng tập trung chủ yếu ở chỗ nào?

A Đức Ny cướp lời nói:

- Ta cho rằng chọn hiền tài để bổ nhiệm, phải giải quyết vấn đề từ căn nguyên. Việc cấp bách bây giờ là cắt giảm người thừa, tuyển chọn nhân tài. Chọn nhân tài phải không hỏi xuất thân, lai lịch, mạnh dạn đề bạt quan viên trẻ tuổi, bọn họ có tầm nhìn sâu rộng, dám đổi mới, tinh lực dồi dào. Ở địa phương, người tuổi quá năm mươi chỉ có thể thu làm tạp quan, không được làm trưởng của một châu huyện. Thưởng người ưu tú, trừng trị tham quan, yêu cầu phải làm hết bổn phận.

Dương Lăng xoa xoa cằm, trầm ngâm một hồi rồi nói:

- Ừm, nói thì nói như thế, nhưng thi hành cụ thể, làm sao nắm chắc được thước đo này? Ai sẽ đi phán định người trẻ tuổi nào là người ưu tú? Rồi còn ai không phải là người hợp cách? Hơn nữa hơn năm mươi tuổi lại không được làm chủ quan chính đường, nhất định sẽ ảnh hưởng đến quan viên địa phương, dẫn đến sự cản trở của bọn họ, mà quan viên gần ngũ tuần, rất nhiều người cũng sẽ không yên tâm về chính sự, mà chuyên đầu cơ luồn cúi, kiếm lợi cho bản thân. Mấy vấn đề này làm sao giải quyết đây?

Khuôn mặt của A Đức Ny đỏ lên, Dương Lăng cười cười, an ủi:

- Nếu như thân làm người ngồi ngôi trên thanh liêm tài đức, sau đó chủ quản mỗi phủ một con đường, với cách chỉnh đốn như vậy, thì có thể dùng. Đặt vào một quốc gia rộng lớn, tin tức truyền cực kỳ chậm chạp, đó là chỗ không thích hợp. A Đức Ny căn cứ theo tình hình của quốc gia các cô mà nghĩ ra cách, mà quốc gia các cô không lớn hơn một phủ của nơi này, hạn chế như thế, chẳng trách cô được.

A Đức Ny tuy là thiếu nữ bác học đa tài, nhưng đối với việc hiểu rõ về cổ quốc phương đông, hiểu rõ chi tiết về quan trường và văn hóa hình thành qua mấy ngàn năm của nó, đương nhiên không bì được với Thành Khởi Vận, cho nên lời nói ra không khỏi hơi xa rời thực tế. Thành Khởi Vận nghe ra được hắn không đành khiến cho A Đức Ny khó chịu, không khỏi hé miệng cười.

Dương Lăng trừng mắt nhìn nàng, hỏi:

- Vậy nàng nói xem, nàng có cao kiến gì?

Thành Khởi Vận mỉm cười nói:

- Thiếp cho rằng, chính sách thi hành, là từ trên xuống dưới, muốn chỉnh đốn lại trị, thì phải lấy pháp trị làm hạt nhân lý chính, cộng thêm quyền lực khống chế của triều đình, mới có thể đảm bảo tân pháp thi hành được. Cách làm cụ thể, đại nhân đã lót một con đường đi thật tốt, thực hiện cũng dễ hơn.

- Đô Sát viện, Hàn Lâm viện, những Ngôn quan của mười ba đạo Ngự sử, không phải vừa được chỉnh đốn lại đó sao? Hiện tại quan viên được giữ lại và người mới được đề bạt lên, bất luận là phẩm chất hay là năng lực đều tương đối tốt. Đại nhân trước tiên phải tăng mạnh sức mạnh khoa đạo, lấy lục khoa Cấp sự trung chế ngự lục bộ, tầng tầng khống chế, tầng tầng khảo hạch, thưởng phạt phân minh, trách nhiệm rõ ràng, đề cao mức độ các bộ các ti chấp hành chính lệnh.

Dương Lăng thầm gật đầu: "Trước mắt ở xã hội phong kiến đại nhất thống như thế này, nếu muốn cải cách thành công, chỉ có làm từ trên xuống dưới, làm cho được chức quyền quy về một. Nếu như không gia tăng sức khống chế đối với các cấp cơ cấu của triều đình, thì cải cách chỉ là nói suông. Bên trên hao tổn tâm cơ chế định ra chính sách, thì bị bên dưới sắp xếp theo ý mình, căn bản không thể thực thi một cách quán triệt.

Cho nên, tăng cường trung ương tập quyền là điều tất yếu. Kỳ thực tập quyền cũng được, phân quyền cũng được, đều có một thời đại bối cảnh phù hợp với nó. Trên cơ sở chính trị, kinh tế, văn hóa trước mắt, và với trình độ khoa học kỹ thuật năng lực truyền tin lúc bấy giờ, nếu như muốn phân quyền, muốn dân chủ, thì thật sự là đưa đầu cho lừa đá rồi. Đem chủ nghĩa không tưởng ra mà thực hiện, không làm cho thiên hạ đại loạn mới lạ.

Đương nhiên, tập quyền như thế này lại có chỗ khác. Nếu như đại quyền toàn bộ nằm trong tay Hoàng Đế, lúc Hoàng Đế là minh quân, vậy thì hằng ngày phải xử lý trăm công nghìn việc rồi, có thể khiến cho ngài mệt chết. Còn nếu như đó là hôn quân, vậy thì thiên hạ ai nấy cũng đều hủ bại.

Trên thực tế, đề nghị của Thành Khởi Vận là tăng cường năng lực cầm quyền trong Nội các, mà năng lực này, lại đặt dưới sự giám sát của hệ thống giám sát. Cứ như vậy, Nội các không phải là ở dưới một người, chính tích của các quan viên và phẩm tính cá nhân lại chịu sự khống chế khá mạnh mẽ, đích thật là biện pháp tốt để đề cao hiệu suất của đội ngũ quan liêu.

Quan trọng nhất là, điều này hoàn toàn phù hợp với phân tích về quyền lực mà Lý Đông Dương nói. Mặc kệ là cải cách gì, nhất định phải tổn hại đến quyền lợi của một bộ phận, mấu chốt của vấn đề là ngươi có thể tranh thủ sự ủng hộ của một bộ phận quan liêu khác hay không. Dựa theo phân tích này, quyền lực của Nội các được gia tăng, quyền lực của khoa đạo được gia tăng, vậy thì đầu tiên mình sẽ tranh thủ cả hệ thống giám sát, trở thành người ủng hộ kiên định bất di bất dịch của cuộc cải cách của mình.

Trước khi Dương Thận đi Nô Nhi Can, từng đề cập những kiến giải tương tự với hắn, hiện tại không mưu mà hợp với những điều mà Thành Khởi Vận nói, Dương Lăng không khỏi khen ngợi không ngớt lời. Hắn và Thành Khởi Vận lại tỉ mỉ thảo luận vài điểm, về phương pháp khảo hạch của khoa đạo quan đối với quan viên, như trưng thu thuế phú, kiểm tra cuối nhiệm kỳ, chế độ bổ nhiệm và miễn nhiệm của chính tích khảo hạch.

Trong quá trình phân tích, một vài điều vừa hay chính là cái mà lúc trước Lưu Cẩn từng làm, chẳng qua Lưu Cẩn làm như vậy hoàn toàn chỉ là vì chỉnh đốn mọi người, mượn việc khảo hạch để tuyển tài cho mình, kết quả là khiến cho lão nghĩ sai lệch. Giờ nhắc lại chuyện xưa, nhớ đến Lưu Cẩn, Dương Lăng không khỏi xúc động thật lâu, đồng thời cũng cảnh tỉnh bản thân:

Dùng thái độ nhập thế mà làm việc, dùng thái độ xuất thế mà làm người.

Cái quyền lực này mình không thể cần, cũng quyết không thể giao cho một cá nhân nào. Quyền lực thi hành này, nhất định phải thật sự buông bỏ, đưa vào tay lục khoa thập tam đạo, nhiều khoa đạo quan như vậy, giữa bọn họ có thể chế ước lẫn nhau, phòng ngừa có người quyền lực tập trung quá nhiều, huống hồ bên trên còn có Nội các kiềm chế lẫn nhau nữa.

Khảo hạch đối với quan viên tập trung vào trưng thu thuế phú, kiểm tra cuối nhiệm kỳ, thì đảm bảo khảo hạch có căn cứ, có chừng có mực, mà không phải là do quan viên giám sát nói ra. Lại trị chỉnh đốn là gốc, hiển nhiên là do nó có liên quan đến rất nhiều phương diện khác, tỷ như vấn đề đả kích những cường hào phạm pháp, truy kích cường hào nợ thuế. Từ đó cứ kéo dài ra, hai người lại vừa nhớ vừa viết một hồi, thì đến vấn đề khiến người ta đau đầu nhất.