Nhà Khổ Hạnh và Gã Lang Thang

Trước khi mùa hạ tắt hẳn, cuộc sống trong căn chòi cũng chấm dứt một cách mà họ không ngờ đến. Một hôm Đan Thanh đang thơ thẩn loanh quanh với cây ná, hy vọng bắn trúng một con chim đa đa hoặc loại chim nào khác; thực phẩm càng ngày càng hiếm. Lan cũng ở quanh đấy, nàng lượm lặt những trái nhỏ và thỉnh thoảng chàng đến gần nàng để ngắm mái tóc, chiếc cổ nâu sẫm nổi bật trên tấm áo vải hoặc nghe nàng hát. Có một lần chàng lẻn đến nhón lấy vài quả; rồi chàng lại đi vơ vẩn, và lạc mất bóng nàng trong chốc lát. Chàng nghĩ đến nàng, vừa êm đềm vừa khó chịu vì nàng hay đề cập đến mùa thu và tương lai sắp đến. Nàng nói rằng nàng đã mang thai nên không thể để chàng bỏ đi nữa. Bây giờ sắp đến lúc phải chấm đứt, chàng nghĩ: Tôi đã đủ rồi, tôi sẽ lãng du một mình, tôi sẽ rời bỏ cả Lỗ Bình. Tôi sẽ cố gắng trở về đô thị lớn khi trời bắt đầu vào đông, về với thầy Không Lộ. Tất cả mùa đông của tôi trôi qua nơi ấy và mùa xuân tới, tôi sẽ mua đôi giày mới rồi lại đi, đi nữa, đi đến tu viện Thánh n của chúng tôi và chào mừng Huyền Minh. Đã mười năm qua tôi không được gặp Huyền Minh, và tôi phải gặp lại anh dù chỉ một hoặc hai ngày.
Một tiếng vang không quen thuộc làm chàng bừng tỉnh khỏi dòng suy tưởng, và chàng ý thức là mọi tư tưởng và ước muốn đã hoàn toàn tách chàng khỏi nơi đây. Chàng chú tâm nghe ngóng. m thanh sợ hãi nổi lên trong lòng chàng, chàng nhận ra giọng nói của Lan và chạy theo tiếng của nàng, tuy không thích bị nàng gọi lại. Chàng bước nhanh; tiếng vang đó là tiếng gọi của Lan. Nàng đã gọi tên chàng như đang trong cơn đau tột cùng. Chàng chạy nhanh hơn, vẫn còn đôi chút khó chịu, nhưng thương xót và lo ngại đã gần kề, và nàng tiếp tục la thét. Cuối cùng khi chàng nhìn thấy nàng, nàng đang quỳ giữa ruộng vắng, chiếc áo nàng bị xé tan nát, nàng đang kêu thét và vật lộn với một tên đàn ông dự tính cưỡng đoạt nàng. Đan Thanh chạy và phóng nhanh tới. Bao nhiêu tức bực đã dồn nén trong chàng, áy náy và phiền muộn đã bùng nổ vào cơn giận khốc liệt và trút xuống tên vô lại kia. Chàng đã làm hắn bất ngờ khi hắn cố đè Lan xuống đất. Đôi ngực trần của nàng chảy máu, tên lạ mặt thèm khát kia đã níu giữ nàng. Đan Thanh ngã bổ lên người hắn, móng tay cuồng nộ của chàng vồ lấy họng hắn, da hắn mỏng và căng thẳng, phủ lên một lớp râu rậm. Đan Thanh khoái trá siết họng hắn cho đến khi hắn buông cô gái ra và mềm nhũn trong đôi bàn tay chàng; vẫn bóp chặt, Đan Thanh kéo lê tên kiệt sức gần chết trên mặt đất đến những trụ đá trồi lên từ dưới đất. Chàng dựng tên bại trận lên, hắn cũng khá nặng, lần thứ hai rồi lần thứ ba và đập bể đầu hắn trên phiến đá có cạnh sắc, bẻ cổ hắn và đẩy thân hắn xuống, căm hận vẫn chưa trút hết, chàng còn muốn tùng xẻo tên ấy.
Hớn hở, Lan ngồi xuống và nhìn. Ngực của nàng đang
rỉ máu, nàng vẫn còn run và thở hổn hển, nhưng chẳng mấy chốc nàng đã lấy lại bình tĩnh. Tuyệt vọng, thèm khát và ái mộ, nàng quan sát người yêu khỏe mạnh của mình kéo tên đột nhập ngang qua cây thạch thảo, siết họng hắn, bẻ cổ hắn, và xô thây hắn xuống. Như một con rắn chết, mềm nhũn và vặn vẹo, xác hắn nằm dài trên đất, gương mặt xám ngoẹt, hàm râu bù xù và mái tóc mềm rơi xõa một bên rất thảm hại. Đắc thắng, Lan đứng lên ngã vào lòng Đan Thanh, nhưng bỗng nhiên nàng tái xanh. Mệt mỏi và run rẩy, nàng ngã vào bụi cây sim, nhưng không lâu nàng được Đan Thanh dìu về đến chòi. Chàng rửa ngực cho nàng, một bên bị trầy trụa và có dấu răng tên cướp.
Câu chuyện này đã kích thích Lỗ Bình khá mạnh. Hắn nóng ruột hỏi chi tiết trận đấu. "Anh đã bẻ cổ hắn phải không? Tuyệt quá! Đan Thanh, anh là một con người đáng sợ thật!"
Nhưng Đan Thanh không thích nói đến việc ấy nữa, chàng đã nguội lạnh. Khi chàng đã rời xa người chết, gã khốn khổ Viên khoác lác lại hiện đến trong tâm trí chàng. Bàn tay chàng đã giết người lần thứ hai. Để cho Lỗ Bình im tiếng, chàng bảo: "Bây giờ em phải giúp một việc, dọn thây ma đi. Nếu không đào nổi một cái hố cho hắn, hãy kéo hắn đến đám sậy hoặc lấp hắn lại với đất đá." Nhưng Lỗ Bình từ chối, hắn không muốn nhúng tay vào xác chết vì không thể biết chắc được nó có bị nhiễm dịch hay không.
Lan lại ngã bệnh, vết cắn trên ngực làm nàng đau, nhưng rồi nàng thấy bớt; nàng trở dậy được, nhóm lửa và nấu sữa buổi chiều, nàng thấy vui vẻ nhưng Đan Thanh bảo nàng vào giường nghỉ. Nàng vâng lời như một con cừu non và vắn một lòng ái mộ chàng. Đan Thanh u buồn và trầm ngâm; Lỗ Bình nhận biết và để chàng một mình. Đan Thanh vào giường rất trễ. Chàng khòm lưng trên người Lan để nghe ngóng. Nàng đang ngủ, chàng cảm thấy không yên, chàng cố đừng nghĩ đến Viên, một cảm tưởng đau đớn và thúc bách bắt chàng phải thay đổi lối sống khác, ngôi nhà vui thú đã đến hồi chấm dứt. Một việc đã làm chàng đặc biệt quan tâm. Chàng đã bắt gặp ánh mắt của Lan khi chàng đánh chết tên vô lại và quăng hắn xuống. Ánh mắt nàng thật kỳ lạ. Chàng biết rằng sẽ không bao giờ quên được. Kiêu hãnh và đắc thắng đã phóng ra từ đôi mắt mở to của Lan, kinh hoàng lẫn thích thú, một đam mê nóng bỏng khao khát được dự phần vào việc trả thù và giết người. Chưa bao giờ chàng trông thấy một khuôn mặt đàn bà như vậy, và không bao giờ chàng tưởng nổi một ánh mắt như thế. Không vì ánh mắt ấy, chàng nghĩ, một ngày kia hoặc vài năm sau, chàng sẽ quên gương mặt Lan. Ánh mắt ấy đã làm gương mặt người thôn nữ trở nên mông lung, kiều diễm và khủng khiếp. Nhiều tháng qua, nhãn quan chàng vẫn chưa rút thêm kinh nghiệm nào để cho chàng được mãn nguyện. "Phải vẽ cho kỳ được!" Giờ đây ánh mắt ấy đã thúc đẩy ước nguyện trên bàng hoàng rung chuyển khắp người chàng.
Chàng không thể ngủ, và cuối cùng trổi dậy ra ngoài. Trời mát lạnh, một cơn gió nhẹ nô đùa trong đám bạch hoa, chàng bước trong bóng đêm, ngồi trên tảng đá, chìm đắm trong tư duy và buồn nản. Chàng ân hận vì Viên và tên bị chàng giết hôm nay. Chàng nuối tiếc tâm hồn thơ dại trong trắng không còn nữa. Chàng đã bỏ tu viện ra đi, rời xa Huyền Minh, lầm lỗi với thầy Không Lộ và từ chối tình duyên với Ly Phương diễm lệ chỉ đến đây, giữa bãi đất hoang, bắt những con thú đi lạc, và giết chết gã khốn nạn trên tảng đá này sao? Tất cả có nghĩa lý gì không? Có phải là một kinh nghiệm sống đáng giá? Tâm tư chàng quặn thắt vì không tìm ra ý nghĩa và chàng tự khinh bỉ mình. Chàng buông mình nằm xuống và nhìn đăm đăm áng mây đêm nhạt nhòa, luồng tư tưởng bỗng nhiên đứt đoạn, chàng không rõ đó là mây mù giăng mắc trên nền trời hay trong thế giới nội tâm tẻ ngắt của chính mình, vừa lúc chàng thiêm thiếp trên tảng đá, đột nhiên một gương mặt mông lung yếu ớt hiển hiện như một tia sáng từ nơi xa xôi rọi đến đám mây trôi bềnh bồng, gương mặt của Mẹ, trĩu nặng và u ẩn, và đôi mắt ấy chợt mở rộng, đôi mắt to đầy nhục cảm và sát nhân. Đan Thanh ngủ thiếp cho đến khi sương lạnh thấm ướt.
Ngày hôm sau Lan trở bệnh. Họ bắt nàng nằm nghỉ trên giường, và họ còn nhiều việc cần phải thanh toán: buổi sáng, Lỗ Bình đã trông thấy hai con trừu trong khu rừng nhỏ, chúng bỏ chạy. Hắn gọi Đan Thanh và nửa ngày sau họ rượt theo cho đến khi bắt được một con, họ quay về mệt lả. Lan có vẻ đau nặng. Đan Thanh khám nàng và thấy nàng nổi hạch. Chàng giữ nguyên bí mật, nhưng Lỗ Bình rất đa nghi. Khi hay tin Lan vẫn chưa bình phục, hắn không muốn ở trong chòi. Hắn ngủ ngoài trời và mang theo con dê vì sợ nó bị truyền nhiễm.
"Lao xuống địa ngục đi!" Đan Thanh hét vào mặt hắn giận dữ. "Đừng bao giờ để tôi thấy mặt nữa." Chàng vồ lấy con dê, kéo nó đến chỗ của nó sau vách ngăn bằng cây đỗ tùng. Lỗ Bình biến mất không nói một lời, và cũng không mang theo con dê. Hắn sợ đến phát bệnh: sợ bệnh dịch, sợ Đan Thanh, sợ cô đơn và đêm tối. Hắn nằm ngủgần căn chòi.
Đan Thanh nói với Lan:
- Anh sẽ ở bên em, đừng lo sợ. Em sẽ mạnh.
Nàng gật đầu:
- Hãy cẩn thận, anh yêu quý. Đừng để lây bệnh; anh không nên đến gần em quá, đừng nên gắng sức để an ủi em. Em sắp chết, và em muốn chết hơn là thấy giường anh bỏ trống một buổi sáng nào đó vì anh đã rời xa em. Mỗi sáng em đều nghĩ như thế và rất sợ hãi. Không, em muốn chết.
Buổi sáng nàng yếu hẳn đi. Thỉnh thoảng chàng tiếp cho nàng vài hớp nước và ngủ một giấc ngắn giữa hai lần tiếp nước. dưới ánh sáng tỏ rạng, giờ đây chàng nhận diện dấu hiệu thần chết lớn vởn trên gương mặt Lan, trông nàng thật tàn tạ và yếu lả. Chàng bước ra ngoài đi bách bộ để hít thở không khí và ngắm bầu trời một lát. Vài khúc cây bách ửng đỏ nơi bìa rừng ngời sáng trong tia nắng đầu ngày, không khí mát lạnh và êm địu. Khoảng cách giữa các ngọn đồi vẫn còn mịt mờ trong đám mây tinh sương. Chàng đi vài bước kéo giãn đôi chân mỏi mệt và thở thật sâu. thế giới sáng nay thật đẹp. Có lẽ chàng nên lên đường trở về sớm. Đã đến giờ từ biệt. Lỗ Bình gọi chàng từ trong rừng. Nàng có bớt không? Nếu không phải là bệnh dịch thì hắn sẽ ở lại. Đan Thanh không giận hắn; lúc này hắn bận theo dõi con trừu.
- Hãy xuống địa ngục, mi và cả con trừu - Đan Thanh hét to với hắn - Lan đang hấp hối, và tôi cũng đã bị truyền nhiễm.
Chàng nói láo để cho Lỗ Bình đừng trở lại. Hắn cũng là người có ý tốt, nhưng Đan Thanh đã chán hắn. Hắn tỏ ra quá hèn nhát và quá nhỏ mọn đối với chàng; hắn thường lẩn mất khi có biến cố xảy đến. Lỗ Bình đi luôn và không trở lại. Mặt trời đã chiếu rực rỡ.
Khi Đan Thanh quay về với Lan, nàng còn ngủ. Chàng cùng rơi vào giấc ngủ và trong cơn mơ chàng đã thấy con Mây Mây xa xưa với cây dẻ tráng lệ trong tu viện; chàng có cảm giác như đang quay về mái nhà xinh đẹp vừa mất hút từ nơi xa xăm vô cực và hoang sơ. Và khi chàng thức giấc, nước mắt tuôn chảy xuống đôi má vàng sẫm lún phún râu. Chàng nghe Lan nói giọng rất yếu. Chàng nghĩ rằng nàng gọi chàng và ngồi lên giường nàng, nhưng nàng không nói với ai cả. Nàng đang lắp bắp những lời lẽ yêu đương, nguyền rủa; nàng cười nho nhỏ và bắt đầu thở dài thườn thượt rồi khóc nức nở. Từ từ nàng im lặng. Đan Thanh nhỏm dậy và cúi xuống gương mặt đã biến dạng. Đôi mắt chàng tò mò vẽ lại những đường nét thương yêu đã bắt đầu nhăn nhíu, méo mó dưới móng vuốt của tử thần.
"Hỡi Lan yêu quý," tim chàng lên tiếng, "hỡi cô bé dịu hiền mến yêu, em cũng đã sẵn sàng lìa bỏ tôi ư? Phải chăng em cũng đã chán tôi?"
Chàng muốn bỏ đi xa. Đi lang thang, thơ thẩn, chạy rong hít thở khí trời cho đến mệt lả, và nhìn ngắm những hình ảnh mới lạ. Điều này tốt đối với chàng; và có lẽ sẽ giúp chàng vượt qua nỗi buồn. Nhưng chàng không thể bỏ đi ngay bây giờ. Không thể nào lìa bỏ một đứa bé đang nằm chết một mình. Chàng chỉ đi ra bên ngoài sau mỗi giờ để thờ không khí trong lành giây lát. Kể từ lúc Lan không còn nuốt được sữa, chàng đành uống thế. Không còn thức ăn nào khác. Thỉnh thoảng chàng dẫn con dê ra ngoài, cho nó ăn uống nước và chạy loanh quanh. Một lần nữa chàng đứng bên giường Lan, thì thào những lời nói êm ái bên tai nàng, không ngừng chú mục vào gương mặt nàng tuy ủ rũ nhưng tỉnh táo, chàng nhìn nàng đang hấp hối. Nàng vẫn còn sáng suốt. Đôi lúc nàng thiếp ngủ, và khi tỉnh dậy nàng chỉ hé mở mắt, đôi khi mỏi mệt và mềm nhũn. Sau mỗi giờ, cô gái trẻ già dần và từ mắt đến mũi, một vẻ mặt cụ già thoáng hiện nhanh chóng trên vầng cổ tươi trẻ. Ít khi nàng nói ra tiếng, thỉnh thoảng gọi "Đan Thanh" hoặc "anh yêu," và mỗi khi nàng cố liếm ướt đôi môi tái xanh sưng húp; chàng tiếp cho nàng vài giọt nước. Nàng nhắm mắt vào buổi tối hôm sau. Nàng đã chết đi không một lời rên rỉ. Chỉ một thoáng run rẩy ngắn ngủi qua làn da, rồi hơi thở ngưng đọng. Tim chàng đập mạnh. Chàng nhớ lại con cá đang dẫy chết trong chợ mà chàng đã không ngớt thương cảm: Lan và con cá kia đều chết giống nhau, một thoáng run rẩy, một rùng mình nhẹ nhàng đầy thống khổ chạy lướt trên làn da và dập tắt mọi ham muốn và sức sống. Chàng đã quỳ bên Lan khá lâu, đi ra ngoài và ngồi xuống bụi thanh hao. Chàng nhớ lại con dê và trở vào trong chòi thả nó đi; nó nằm lăn trên đất. Chàng cũng nằm kế bên đầu tựa lên cạnh sườn của nó và ngủ vùi cho đến khi trời sáng tỏ hẳn. Chàng trở vào trong chòi lần chót, bước phía sau bức vách bện cây, và tìm kiếm lần cuối cùng gương mặt đau thương đã quá vãng. Chàng không muốn để nàng nằm đó. Chàng trở ra, ôm đầy củi và nhánh cây khô rồi ném cả vào trong chòi. Chàng châm lửa. Từ căn chòi chàng chỉ lấy theo hòn đá lửa. Trong chốc lát bức vách bằng cây đỗ tùng cháy rực lên. Chàng đứng bên ngoài và quan sát, gương mặt ửng đỏ vì ánh lửa, cho đến khi nguyên mái nhà cháy rụi và cây đà chống đầu tiên nổ lách tách. Con dê rên siết chạy nhảy trong kinh sợ. Chàng biết rằng muốn giữ sức lực cho cuộc hành trình chàng bắt buộc phải giết con vật và nướng thịt ăn. Nhưng chàng không đủ can đảm, chàng thả con dê trong bãi đất hoang rồi bỏ đi. Khói bốc lên từ đám lửa đuổi theo chàng đến tận khu rừng. Từ trước đến giờ chưa lúc nào chàng cảm thấy ảm đạm khi khởi đầu một cuộc hành trình như vậy. Và rồi cảnh vật chờ đón chàng còn tồi tệ hơn chàng tưởng. Những trang trại, làng xóm đầu tiên càng khủng khiếp hơn lên theo bước chân chàng đi. Nguyên một vùng rộng lớn đều ở dưới đám mây tử thần và trùm kín trong kinh hoàng, hãi sợ, u ám. Những ngôi nhà bỏ trống, những con chó đói chết ngay trên dây xích, thịt nát rữa, những xác chết không được mai táng rải rác khắp nơi; biết bao trẻ con đi xin ăn, và những huyệt mộ nơi cổng rào thành phố cũng chưa tồi tệ nhất. Tồi tệ nhất là những kẻ sống sót, họ tưởng như đã đánh mất cả mắt, cả linh hồn dưới sức mạnh của kinh khiếp và sợ hãi thần chết. Nơi nơi gã lang thang đi đến chỉ gặp toàn những chuyện quái dị và ghê sợ. Cha mẹ ruồng bỏ con cái, chồng xa lìa vợ khi họ mắc bệnh. Bọn ma cà rồng ngự trị và nắm quyền sinh sát. Chúng cướp phá những ngôi nhà bỏ trống, bỏ mặc xác chết không chốn cất hoặc kéo giựt kẻ hấp hối lên xe tang ngay từ trên giường họ trước khi họ được thở hơi cuối cùng. Những kẻ đào tẩu vì sợ hãi, lang thang đơn độc, trở thành mọi rợ, tránh tất cả mọi người vì bị tử thần đe dọa bám riết. Những kẻ khác tụ tập lại trong một đời sống khích động, ham muốn mãnh liệt, rượu chè, nhảy nhót, chơi bời dưới tiếng đàn hát của tử thần. Còn những kẻ khác ngồi co rúm ngoài nghĩa trang, tiếc thương, nguyền rủa, hoặc với đôi mắt điên loạn họ ngồi bên ngoài gian nhà trống của họ; và tồi tệ hơn cả là mọi người tìm cách buộc tội lẫn nhau vì những đau khổ cực độ của họ. Họ cho rằng đã biết kẻ mang bệnh tật đến, có ý đồ gây ra tội ác và không tiếc lời nguyền rủa kẻ ấy thậm tệ. Người ta nói có đám người hung ác, cười trên nỗi đau khổ của người khác; chúng truyền bệnh khắp nơi bằng cách trích chất độc từ các xác chết bôi trét lên tường và núm cửa, thả xuống nước giếng và cho súc vật ăn. Ai bị tình nghi là thủ phạm phải nhanh chân tẩu thoát nếu không muốn bị pháp luật và quần chúng đập chết. Người giàu đổ tội cho người nghèo hoặc ngược lại, hoặc cả hai đều đổ tội cho bọn Do Thái, bọn Pháp hoặc y sĩ. Nơi một đô thị, Đan Thanh rất đỗi kinh hoàng khi trước mắt: chàng cả một "ghetto" bị đốt cháy, từng nhà một lửa bốc ngút trời, những tên du côn tru tréo vây chung quanh, chúng dùng kiếm côn xô đẩy đám Do Thái đang tìm đường trốn chạy để bắt họ lại. Trong cơn điên cuồng vì quá hãi sợ, khắp nơi người ta chém giết, đốt phá và đày đọa những kẻ vô tội. Đan Thanh chứng kiến những cảnh tượng ấy, lòng căm hờn vì thế giới đang bị hủy diệt và đầu độc. Hình như không còn gì là vui thú, là ngây thơ trên mảnh đất này, không còn gì là yêu thương dưới vòm trời này. Trong những bữa tiệc cuồng loạn và thừa quá mức của những tay chơi đang cố vớt vát và hưởng thụ cuộc sống, đâu đâu cũng lan truyền tiếng đàn của thần chết. Chàng nhận ra rất nhanh loại âm thanh địa ngục ấy. Chàng đã thường tham dự nhiều cuộc chè chén say sưa điên khùng, đánh đàn hoặc khiêu vũ trong những đêm sôi động ấy dưới ánh đuốc bập bùng.

Nhà Khổ Hạnh và Gã Lang Thang

Chương 14 (Phần 1)

Truyện đánh dấu

Truyện đang đọc