Những Mảnh Ghép Của Sự Tỉnh Thức

Hôm nay đã là tuần cuối cùng trong hành trình tu học tại Trúc Lâm. Tôi đã phần nào hiểu được con đường mình đang đi là hoàn toàn đúng và cảm nhận được đâu đó trong tôi có một chút bao dung, một chút yêu thương, một chút thấu hiểu và tôi cũng đã biết được phương pháp để kiểm soát cơn giận mỗi khi có điều ngược ý xảy ra.

Càng ở đây lâu tôi càng thấy như nơi đây là nơi tôi luôn thuộc về, bình dị, mộc mạc, thanh tịnh mà nhẹ nhàng. Như thể chốn này vốn là nơi tôi nên ở vậy, nhưng tôi nhận thức được còn quá nhiều thứ mà bản thân cần phải đối mặt, không giải quyết những vấn đề về cuộc sống cá nhân cho êm thấm thì ở đây cũng chỉ là trốn tránh tạm thời.

Tôi biết khi rời nơi đây về lại thành phố, công việc, gia đình, xã hội, tiền bạc và rất nhiều những điều kiện khác mà bắt buộc bản thân phải xoay vần theo nó, nghĩ tới đây thôi tôi thậm chí chẳng dám chắc sẽ giữ bản thân luôn êm dịu, luôn tươi mát như lời Thầy giảng hay tôi sẽ đánh mất thêm những phẩm chất khác khi có những biến cố lớn xảy ra..

Đang mãi đắm mình trong những dòng suy tư thì phía xa những ánh nắng ban mai đầu tiên đã bắt đầu ló rạng, chiếu từng tia óng ánh qua những rặng trúc rồi khẽ sà xuống phía hiên nhà nơi tôi đang ngồi.

Tay tôi đang ôm lấy ly trà gừng, thi thoảng nâng lên nhâm nhi chút một để tận hưởng nét đẹp của bầu trời khi chớm nắng. Từ khi đến đây tôi rất ưa dậy sớm trước 4 giờ sáng, điều mà tôi chưa bao giờ làm khi còn ở thành thị, nhưng sau khi học các Thầy dậy từ 4 giờ sáng để ngồi thiền và cái khung giờ ấy vạn vật đang say giấc không gian tĩnh lặng lại càng tốt cho việc tu thiền. Thầy có giảng cho tôi lợi ích của việc dậy khung giờ ấy:

- Nếu con chăm dậy sớm lúc ấy, con người của con sẽ trở nên tỉnh táo hơn bao giờ hết, con sẽ có một tinh thần tốt.

Khi mà các loài đang say giấc thì không gian càng lắng xuống, giống như việc tu thiền vậy khi ta lắng xuống càng tịnh thì tâm tư của con càng trỗi dậy mạnh mẽ. Ấy là chỉ riêng về mặt tu thiền và rèn luyện tinh thần đã có rất nhiều lợi ích, sau này con sẽ dễ tập trung và tỉnh táo hơn trong công việc hay trong những tình huống khó khăn mà có được tâm tĩnh lặng.

Tôi chăm chú nghe thầy nói rồi thắc mắc thêm:

- Thưa việc ấy là lợi ích của tu thiền, còn lợi ích khác là về cái gì vậy ạ?

Thầy cười rồi nói:

- Nếu con không muốn ngồi thiền thì có thể thả mình vào tự nhiên, có khi còn tốt hơn là thiền, con hãy tập trung cảm nhận sẽ thấy mình với đất mẹ và bầu trời chẳng khác biệt. Ta và tự nhiên là một, con sẽ nghe thấy tiếng dế kêu, cảm nhận được cái se lạnh của trời đêm, ánh sao thì rực rỡ lung linh, giữa bầu trời đêm có một ngôi sao của hi vọng là SAO MAI lấp lánh và rực rỡ mà chỉ khi gần sáng mới có.

Rồi sau đó con sẽ thấy được sự kì diệu của đất trời vào thời khắc chuyển giao giữa sáng và tối, bầu trời sẽ chia làm hai nửa và thiên nhiên như một người họa sĩ thật tài năng. Khoảng khắc khi mặt trời ló rạng cũng là lúc con cảm nhận được sự tươi mới của muôn loài, nếu con cảm nhận sâu sắc hơn thì thấy nhịp sống sẽ trở lại mạnh mẽ và mãnh liệt.

Thiên nhiên chưa bao giờ hết tuyệt vời, nếu mãi ngủ tới khi mặt trời treo đỉnh đầu thì đâu có thấy cái tuyệt diệu, nó như một món quà quý giá mà ông trời ban tặng cho người dậy sớm. Còn những người mải mê với cái giường êm cái chăn ấm thì tưởng là hạnh phúc nhưng thật ra họ đã lỡ mất một món quà rồi.

"Cuộc sống của chúng ta cũng luân chuyển như ngày và đêm, nếu con tĩnh tâm nhìn nhận kĩ sẽ thấy, có những lúc cuộc đời ta tối tăm và mờ mịt như màn đêm vậy, màn đêm thì khi nào cũng lạnh lẽo và dài đằng đẵng với những người khó ngủ. Nhưng dài thế nào thì mặt trời cũng lên và những khó khăn ấy lại qua đi để những hi vọng khác lại hé mở. Luôn là như vậy có đêm rồi sẽ có ngày, khi khó khăn phải nhớ rồi nó cũng qua và điều tốt đẹp đang ẩn phía sau đó, cò n khi hạnh phúc cũng chớ vui mừng vì những sóng gió sẽ tới ngay thôi.."

Tôi đã tiến bộ hơn trong việc ngồi thiền, nhớ lại khi mới tới nơi đây tôi vẫn còn loay hoay với việc bắt kiết già và làm quen với hơi thở nhưng bây giờ tôi đã có thể ngồi kiết già được hơn một tiếng đồng hồ. Chân tôi lúc bấy giờ bắt đầu tê dần, và không còn cảm giác nữa. Nhận thấy việc ngồi thiền đã đến giới hạn nên tôi nhẹ nhàng xả thiền sau đó duỗi thẳng chân ra, dùng tay xoa đều mặt bàn chân cho máu được lưu thông.

Khi máu được lưu thông thì cảm giác chân của tôi bắt đầu trở lại, hai chân cảm thấy như có hàng trăm ngàn con kiến đang bò khắp nơi, tôi cố đứng lên đi thêm vài bước thật chậm thì càng đau nhức hơn. Mỗi bước chân chạm đất như đang giẫm gai nhọn vậy vừa buốt vừa nhức.

Vậy mới biết việc ngồi thiền là không hề dễ dàng, những lúc đau nhức như vậy cho tôi hiểu được cảm giác của bố, mẹ, bà của tôi khi về già. Mỗi bước chân của họ cũng sẽ đau buốt như vậy khi trời trở lạnh và bản thân tôi khi về già cũng không khỏi tránh được sự lão hóa của cơ thể.

Tôi nhận ra rằng nếu tập trung thì chỉ ngồi thiền cũng mang cho chúng ta thật nhiều trải nghiệm khác nhau, đó không phải đơn giản là việc ngồi và tập trung vào hơi thở. Mà đấy còn là việc cảm nhận thân tâm, rèn luyện tính cách và cảm nhận được sự biến đổi của cơ thể.

Trà đã hết, trời cũng sáng hẳn nên tôi không suy tư nữa mà đứng dậy từ từ ra sau vườn cải mà Thầy trồng để vươn vai thật lâu rồi hít thở. Tôi nom từ xa thì thấy Thầy đang tưới nước cho từng luống cải, cây nào cây nấy đều xanh mướt lại thêm những giọt sương sớm đọng lại trên từng lá cải càng làm cho người nhìn cảm thấy thân tâm mát mẻ êm dịu.

Tôi từ từ tiến lại gần chỗ Thầy rồi chắp tay hình búp sen chào với nét mặt hân hoan:

- Con chào Thầy ạ, chúc Thầy có một ngày vui vẻ và an lành!

Thầy ngưng tưới cây, nhẹ nhàng đặt bình tưới xuống rồi cũng chắp tay búp sen chào lại tôi:

- Thầy cũng chúc con có một ngày an lành.

Nói xong người lại tiếp tục tưới cây, tôi đứng quan sát người kĩ hơn thì thấy Thầy không phải là một vị Thiền Sư nổi tiếng của thế giới, hay một tác giả nổi tiếng trên những trang báo mà người ta thường viết.

Ngay tại lúc này đây trước mắt tôi Thầy là một người như bao người, một nông dân giản dị, chân đất lội từng bước, sắn tay áo nhẹ nhàng chăm bẵm cho từng cây cải xanh. Thầy bước đi từng bước chậm rãi mà tôi cảm nhận được người chỉ tập trung vào việc chăm cải và tận hưởng công việc làm vườn ấy trong sự hân hoan, hạnh phúc. Năng lượng hạnh phúc và bình yên từ Thầy lan tỏa khắp không gian khiến người ta không khỏi muốn được giống người.

Chờ Thầy tưới tắm hết luống cải tôi mới hỏi người:

- Con quan sát Thầy từ hồi nãy tới giờ mỗi lần bước hay tưới từng cây cải non thì trông Thầy lúc nào cũng mỉm cười với có một cảm giác thoải mái, con cũng bắt chước tưới cây giống vậy nhưng sao con không cảm thấy thoải mái với bình yên như lúc Thầy tưới ạ.

Thầy bỏ đồ tưới cây xuống chưa vội giải thích mà nói:

- Con bỏ dép ra rồi ta vào chòi lá nghỉ ngơi tiện đó thầy sẽ nói cho con nghe!

Tôi nghe theo Thầy bỏ dép xuống mà đi thật chậm từng bước vào chòi lá, ở đó đã có sẵn một ấm trà nóng. Thầy ngồi xuống từ từ châm nước cho trà rồi rót đều cho tôi và người.

Tôi và Thầy không vội nói gì hết cả hai cầm ly trà ấm lên xoa nhẹ rồi nhâm nhi. Vừa nhâm nhi vừa ngắm nhìn vườn cải xanh mướt, những giọt nước mới được tưới lên óng ánh như những hạt ngọc sáng ngời dưới ánh nắng của bình minh. Gió buổi sáng khẽ lay những cành trúc xung quanh, chim ca hát nhảy nhót, ong bướm theo nhau từng đàn quấn quýt lấy mật bên những bụi hoa dại quanh vườn.

Một khung cảnh thanh bình mà nhộn nhịp tràn đầy sức sống. Tôi cùng Thầy vừa nhâm nhi trà vừa thả hồn vào cảnh vật lúc sớm mai mà thấy lòng nhẹ nhàng rất nhiều. Thoáng trong tôi nghĩ rằng đâu cần tiền nhiều nhà cao hay xe sang cửa rộng làm gì, đâu cần đi sang Pháp hay Ý để ngắm nhìn những cảnh vật hùng vĩ làm gì. Một ly trà nóng mà thưởng thức cảnh vật chẳng khác gì chốn thần tiên thế này mà mỗi ngày đều có thể ngắm chẳng mất chút lộ phí nào.

- Cảnh vật lúc ban mai lúc nào cũng đẹp như thế, êm dịu mà ấm áp lạ lùng như thế con thấy có đúng không?

Thầy cất tiếng hiền từ mà hỏi tôi.

Tôi cũng từ tốn trả lời: - Dạ nếu con không tới đây thì có lẽ con của thường ngày đã bỏ lỡ rất nhiều cái đẹp.

Thầy tiếp lời:

- Thật ra mỗi chúng ta đều mang sẵn trong mình sự ấm áp và dịu dàng như ánh bình minh mỗi sớm mai, chúng ta sinh ra đã mang sẵn nét đẹp của tấm lòng vị tha và những sự dịu dàng từ trái tim vẫn luôn ẩn tàng chỉ chờ ngày con khám phá nó thì nó sẽ hiện ra.

Nhưng dường như hầu hết mọi người mải mê với ngoại vật và lăn lộn với những lợi ích mà chưa một lần ngồi lại ngắm nhìn, khám phá cái êm dịu ấy. Giống buổi sáng nay, nếu con vẫn còn mải mê trong giấc ngủ say thì đâu có thấy nắng sớm nay là êm dịu là đẹp thế nào, nếu con còn đuổi theo lợi ích của việc "nhận" thì đâu bao giờ biết được cảm giác vui sướng của sự "cho".

Tôi chăm chú lắng nghe từng câu chữ của Thầy rồi lại ngắm nhìn từng cử chỉ nét mặt khi Thầy nói mà lòng không ngừng thán phục nhưng lòng tôi vẫn tò mò về câu hỏi của mình ban nãy, Thầy như hiểu được tâm ý của tôi rồi nói tiếp:

- Ban nãy con hỏi Thầy làm sao khi con tưới cây mà chỉ thấy như tưới cây bình thường, không thấy được sự thoải mái hay bình yên như khi Thầy tưới. Thì thật ra câu trả lời đã có sẵn trong lòng con rồi chẳng qua con chưa tự hỏi hình thôi.

Tôi cố ngẫm nghĩ thật lâu tự vấn xem mình thật sự có câu trả lời không? Nhưng càng nghĩ càng không hiểu nên đành hỏi lại người:

- Thưa con cố nghĩ rồi mà thật là không biết, nếu con có sẵn câu trả lời thì con không hỏi Thầy rồi.

Thầy mỉm cười từ tốn hỏi lại:

- Mục đích của con khi tưới cây là muốn nhận được thứ gì?

- Dạ muốn được cảm thấy bình yên và sự thoải mái.

- Vậy thì sẽ không bao giờ con thấy bình yên với thoải mái được. Thầy khẳng định với gương mặt rất nghiêm túc.

Tôi dường như chưa hiểu được ý Thầy, xong thầy tiếp lời:

- Nếu con đi tìm một thứ gì đó thì chắc chắn hiện tại con đang chưa có được thứ đó. Mà không có mới đi tìm, cũng giống như con tìm kiếm cảm giác bình yên với thoải mái từ việc tưới cây làm vườn giống ta. Chứng tỏ con đang không thấy bình yên, lòng con đang đầy giông bão.

Nếu lòng đầy giông bão thì có sống trong vườn cải cũng mãi không tìm được cảm giác bình yên.

Còn thầy chưa từng nghĩ sẽ tìm kiếm thứ gì ở việc tưới cây, làm vườn vì ta làm điều ấy với sự bình yên đã có sẵn, khi tâm đã sẵn có sự thoải mái dịu mát thì làm gì vạn vật chung quanh đều được hưởng thụ cái cảm giác ngọt ngào mà tươi mát đó.

Thầy không xem việc tưới tắm cho những luống cải là nuôi cải, mà mỗi bước chân, mỗi lần rải nước thì ta như đang nuôi dưỡng tâm hồn của mình. Nếu con cảm nhận kĩ chân con đi chậm dưới mảnh vườn như con đang hôn lên trái đất, những bông cải xanh được tưới dòng nước mát lạnh như tâm hồn của con được nuôi dưỡng bằng những ý nghĩ dịu dàng mà tươi mát.

Thì khi ấy bình yên sẽ tự sản sinh, mà thứ đó con không thể tìm kiếm được vì vốn dĩ con đã có sẵn rồi chỉ chờ đợi con khám phá ắt sẽ tự hiện ra.

Những lời người nói như ánh sáng làm bừng tỉnh nội tâm tối tăm của tôi, rõ ràng là vậy bởi lẽ không có thì con người ta mới đi tìm, mà càng tìm càng muốn thì những thứ mình tìm càng chạy xa.

Tôi tìm kiếm sự bình yên, cảm giác hạnh phúc bởi vì tôi đang không có và cố gắng như thế nào đi chăng nữa, tưới cải lâu hơn cũng chỉ là "tưới cải" mà thôi. Mà tại sao lại phải đi tìm trong khi vốn dĩ khoảnh khắc tôi nhìn thấy Thầy, luống cải, bầu trời thì sự bình yên và sự dịu dàng tiềm tàng trong tôi đã hiện ra rồi.

Do bản thân chưa từng nhìn nhận lại và chấp nhận thôi. Nhưng sau hôm nay thì tôi biết tôi là một người dịu dàng, tôi cũng có sẵn bình yên trong tâm hồn rồi, vậy nên tôi sẽ không đi tìm nữa..

Nhâm nhi trà một lát nữa tôi và người lại cùng nhau chăm sóc vườn cải, lần này khác lần trước tôi tưới từng luống cải mà như đang tắm mát tâm hồn mình. Trời lên đẹp và ấm, vạn vật không ngừng nhảy múa dưới ánh nắng ban mai, tôi cũng là một phần trong đó.