Sân không vắng vẻ tàn xuân

THẤM THOẮT THOI ĐƯA
Tạ gia đình viện tàn canh lập, yến túc điêu lương.
Nguyệt độ ngân tường, bất biện hoa tùng na biện hương.
Thử tình dĩ tự thành truy ức, linh lạc uyên ương.
Vũ hiết vi lương, thập nhất niên tiền mộng nhất trường.
- "Thái tang tử" - Nạp Lan Dung Nhược
(Đêm khuya thao thức không ngủ, đi tới viện nàng từng ở, nhớ về ngày xưa khi đứng cạnh nàng trong đình viện. Đêm khuya rồi, ánh trăng chiếu lên trên bờ tường, cảnh sắc hiện ra rõ ràng như đêm trăng sau cơn mưa. Ngửi thấy một mùi hương hoa thơm ngát nhưng không biết tỏa ra từ loại hoa nào, vừa khiến người ta vui mừng, vừa đau thương khó chịu. Đáng tiếc thế đời thay đổi, sóng gió phong ba, hai người sau này không thể ở bên nhau. Chỉ còn lại những mưa lạnh rơi thưa thớt trong đêm mùa xuân.)
Lâm Lang gặp Nạp Lan, tuy chỉ trong một khoảng thời gian rất ngắn rồi lập tức tránh đi, sau đó nàng được Cẩm Thu đỡ một bên, nhưng cả một đường đi về, trong lòng nàng tràn đầy suy nghĩ, mà lại chẳng hiểu được chút gì, không khỏi hốt hoảng. Đi qua ngự hoa viên, từ xa đã nhìn thấy ba bốn tên thái giám khiêng mấy rương hòm chăn đệm, đến gần mới nhận ra tên dẫn đầu là thái giám Tiểu Lâm làm việc ở Hàm Phúc cung. Hắn thấy nàng thì vội vàng cúi người hành lễ. Lâm Lang cũng chỉ gật đầu cho qua. Đang định đi thi chợt thấy trong số những đồ mà bọn chúng khiêng, có một chiếc hộp nữ trang trạm trổ, đính ngọc, hình dáng độc đáo. Nàng thấy cực kì quen mắt, cuối cùng mới sực nhớ ra là do thái hậu mới thưởng cho Đoan tần không lâu. Ngày đó Đoan tần còn cố ý cầm tới cho Đồng quý phi xem, chủ yếu là muốn khoe ra. Cùng lúc nàng cũng vừa khéo ở Cảnh Nhân cung cho nên mới nhìn thấy. Lâm Lang hỏi một cách kinh ngạc: "Thứ này giống như là đồ của Đoan tần... Các ngươi định mang đi đâu?"
Tiểu Lâm dập đầu, đáp qua loa: "Bẩm chủ nhân, Đoan tần mất rồi."
Lâm Lang kinh hãi, hồi lâu không nói nên lời, cuối cùng mới thì thào hỏi hắn: "Mất rồi?"
Tiểu Lâm đáp: "Đêm qua bỗng nhiên bị bệnh nặng, chưa kịp truyền thái y thì đã qua đời. Vừa rồi nô tài đã bẩm quý chủ nhân, quý chủ nhân nghe là bị đau bụng thì than thở một hồi. Theo quy định thì số đồ này đều không thể giữ lại, vì vậy chúng nô tài mới khiêng tới sân phía tây để đốt."
Lâm Lang bỗng thấy sợ hãi một cách khó hiểu, mở miệng hỏi: "Vậy hoàng thượng nói sao?" Tiểu Lâm đáp: "Vẫn chưa phái người đi bẩm hoàng thượng ạ." Lúc này Lâm Lang mới biết mình lỡ lời, cười miễn cưỡng rồi nói: "Vậy các ngươi đi đi."
Tiểu Lâm vâng, dẫn người đi. Nàng đứng đó, từ xa nhìn bóng dáng bọn chúng dần khuất sau hàng liễu xanh, hoa đỏ, cuối cùng thì nhìn không rõ nữa. Mặt trời buổi chiều nắng nóng, sau lưng nàng đã ra một lớp mồ hôi. Từng trận gió nhẹ thổi tới, như vẫn còn mang theo hương thơm thanh khiết của hoa cỏ, lại khiến người ta cảm thấy lạnh đến tận xương.
Tuy Cẩm Thu hơi hơi cảm nhận được có chuyện kì lạ, nhưng cũng không nghĩ nhiều, cẩn thận hầu hạ Lâm Lang về tới Trữ Tú cung. Vì không thấy Bích Lạc nên Lâm Lang hỏi: "Bích Lạc đâu?"
Một cung nữ nhỏ tuổi đáp: "Từ Ninh cung phái người đến gọi đi, cũng đi được một lúc lâu rồi ạ. Chắc là sắp trở về."
Lâm Lang đứng im tại chỗ, một lúc sau mới đáp "ừ" một tiếng. Cung nữ vén mành, nàng từ từ xoay người rồi đi vào trong phòng.
Cẩm Thu thấy nàng đi đến tràng kỷ rồi ngồi xuống, dường như đang ngẫm nghĩ gì đó. Trước đó thì bất ngờ gặp được người quen ngoài cung, sau lại nghe chuyện Đoan tần nên chắc là bị kinh ngạc không ít. Đang lúc nàng đoán vẩn vơ thì nhìn qua cửa sổ thấy Bích Lạc đã về, vội lặng lẽ đi ra ngoài nói: "Chủ nhân vừa nãy mới hỏi tỷ đã về chưa đấy."
Do xưa nay Lâm Lang luôn khoan dung, chưa từng kiêu ngạo sai bảo người hầu nên Bích Lạc tưởng rằng có chuyện quan trọng gì cần dặn nàng nên đi vội vào trong phòng. Lâm Lang đang ngồi ngẩn ngơ trên tràng kỉ, thấy nàng đi vào thì ngẩng đầu lên, vẻ mắt đã bĩnh thản như thường lệ, chỉ hỏi: "Thái hoàng thái hậu gọi ngươi đến có sai bảo gì không?"
Bích Lạc cười cười: "Thái hoàng thái hậu chẳng qua cũng chỉ hỏi vài câu về chuyện phiếm." Lâm Lang ừ, từ từ xoay mặt đi, nàng nhìn mặt trời đỏ rực lúc hoàng hôn đang dần khuất sau bờ tường, cuối cùng không thấy mặt trời đâu nữa. Nàng đứng dậy nói: "Ta có thứ này cho ngươi."
Bích Lạc theo nàng đi đến giữa phòng, nhìn nàng cầm chìa khóa mở một chiếc rương ra, cầm lấy hai hộp lớn bằng gỗ đàn. Từng hộp được mở. Trong điện hơi tối, Bích Lạc bỗng thấy trước mắt ngời sáng, đều là ánh sáng của châu báu. Trong chiếc hộp có vài đôi vòng tay bằng ngọc lục bảo, vô cùng trơn nhẵn, bóng bẩy như như làn nước. Rất nhiều viên hồng ngọc to như trứng chim bồ câu đang lấp la lấp lánh như mắt mèo, màu đỏ ánh lên mượt mà. Ở giữa có mấy viên ngọc màu xanh lục, có cả bạch ngọc nữa. Đông châu thì nhiều đến mức không đếm xuể... Đông châu là trang sức cao quý, từng viên từng hạt, dù lớn hay bé đều vô cùng tròn trịa, ánh sáng chiếu lên giữa trán người ta. Vẫn còn vô số đồ trang sức châu ngọc, đều rất tinh xảo. Nàng ở trong cung đã lâu, xưa nay chưa từng thấy nhiều châu ngọc đến vậy. Nàng biết vị chủ nhân này được hoàng đế cực kì sủng ái, cứ cách mấy ngày hoàng đế lại ban thưởng, nhưng cũng không ngờ là lại có nhiều đến thế, có thể gọi là vô giá.

Lâm Lang khẽ thở dài: "Mấy thứ này đều do hoàng thượng ban thưởng. Xưa nay ta không thích mấy đồ này, giữ lại cũng chẳng để làm gì. Ngươi và Cẩm Thu mỗi người cầm một hộp đi. Tuy tính tình Cẩm Thu tốt, nhưng không đủ khả năng kiềm chế, lại nhẹ dạ. Nếu lúc này để Cẩm Thu nhìn thấy thì không biết sẽ phấn khích đến mức nào. Mấy đồ thưởng này chưa từng được ghi lại, nếu để người khác biết khó tránh khỏi sinh ra tai họa. Trước nay ngươi luôn thận trọng, ngươi giữ thay Cẩm Thu đi. Hai ngày nữa Cẩm Thu được xuất cung rồi, tới lúc đó hãy đưa cho Cẩm Thu, cũng không uổng công hai ngươi theo ta một thời gian."
Bích Lạc chỉ bật thốt lên: "Chủ nhân!" Lâm Lang lại chỉ về phía đáy rương, nói: "Bên dưới đều là mấy bức tranh, chữ, cũng là do hoàng thượng ban thưởng. Có mấy bộ Tống thư, cùng mấy bức thư pháp của Tiết Tắc, Thái Ung, Triệu Cát, còn có mấy cuộn tranh Thôi Tử Tây, Vương Ngưng, Diêm Thứ Vu... cũng không đáng giá mấy, đối với cách ngươi mà nói thì chúng như vô dụng. Thay ta tặng cho người nhà vậy, cũng coi như chút tấm lòng."
Bích Lạc sợ hãi đến mức không nói nên lời. Lâm Lang cầm một bọc lụa màu xanh từ dưới đáy lên, từ từ mở ra. Lần này lại là một tác phẩm thêu. Mở ra thì là hai mươi bức điều bình (tranh hình chữ nhật dài, nhỏ), đều là tranh kết hợp với chữ. Bích Lạc thấy đường kim mũi chỉ tỉ mỉ mà sống động, gắng gượng cười khen: "Khả năng thêu thùa của chủ nhân thật là giỏi." Lâm Lang đáp từ tốn: "Cái này tên là Huệ tú... Hoàng thượng thấy ta thích nên cố ý sai người đến Giang Nam tìm. Thật là khiến Tào đại nhân tốn không ít công sức. Chỉ nói là do một nữ tử danh gia vọng tộc, ở khuê các thêu lúc nhàn rỗi. Nhưng trên thế gian này cũng không còn nhiều nữa rồi."
Bích Lạc nghe giọng nàng lạnh lẽo, không dám nghĩ nhiều, vội vàng cười cười: "Hóa ra là do một nữ tử thêu lên, dù nàng ta là tiểu thư danh gia vọng tộc tới thế nào thì bảo nàng thêu thêm một bức là được rồi, sao lại bảo là không còn nhiều?" Lâm Lang vươn tay khẽ miết từng đường chỉ, buồn bã nói nhỏ: "Người thêu đã qua đời rồi."
Bích Lạc chợt thấy buồn hẳn đi, thấy tình hình không hay, đang lúc không biết đáp lời ra sao thì Cẩm thu đến bẩm báo, giọng vui vẻ: "Chủ nhân, hoàng thượng đến ạ."
Vẻ mặt Lâm Lang vẫn như bình thường, không hề có một chút gì bất ngờ. Bích Lạc khẩn trương thu dọn, Cẩm Thu đi lên chải lại tóc cho Lâm Lang. Có tiếng vỗ tay vọng đến từ xa xa, thái giám dẫn đầu đã đi vào cửa viện. Nàng bước ra nghênh đón, hoàng đế lại tự mình đỡ nàng. Lương Cửu Công liếc mắt một cái, tất cả cung nữ thái giám đều lui xuống hết, đến Cẩm Thu cùng Bích Lạc cũng tránh đi.
Hoàng đế vẫn như ngày thường, cười cười hỏi nàng: "Nàng đang làm gì thế?"
Nàng chợt nở nụ cười, lại không hề đáp lại câu hỏi: "Lâm Lang có một chuyện muốn xin hoàng thượng." Hoàng đế "ừ", rồi nói: "Nàng cứ nói ra nghe xem."
Nàng hơi ngẩng mặt lên nhìn hoàng đế, áo gấm màu nâu thường ngày, chỉ có cổ và tay là màu vàng. Gờ tay áo có thêu hoa văn rồng bằng chỉ đỏ. Đường thêu tinh tế đến vậy, một đường ẩn hiện như hòa với lớp vải lụa màu vàng thành một màu giống hệt như màu máu. Giống ánh nến lờ mờ đo đỏ mà nàng nhìn thấy qua lớp mành lúc trời còn chưa sáng hẳn, lúc sáng sớm một ngày nào đó trong kí ức.
Nàng chợt nhớ lại rất lâu về trước, hình như là một đêm mùa xuân, một mình nàng ngồi thêu vá dưới ánh đèn. Ngọn đèn be bé chiếu không đủ sáng khiến mắt nàng mỏi nhừ. Đêm rất yên tĩnh, dường như loáng thoáng nghe được cả tiếng côn trùng kêu nho nhỏ. Gió nhẹ mà lạnh, thổi vào chiếc mành khiến nó dần bay lên. Ánh nến kia lại càng lập lòe. Nàng cúi đầu lâu rồi, gáy đã thấy tê tê khó chịu nhưng vẫn dốc sức chú ý vào chiếc áo. Nàng tỉ mẩn gỡ rồi tách từng sợi chỉ một, thành sợi ngang, sợi dọc... hoa văn rồng vàng... chiếc áo đó phảng phất một mùi hương xa lạ.
Hiện tại, mùi hương thanh thanh đó đã trở nên quá quen thuộc, tỏa ra từ ống tay áo hoàng đế. Nàng chợt thấy sợ hãi cùng yếu ớt. Hoàng đế nhìn ánh mắt long lanh của nàng, đen nhánh như phản chiếu được bóng người, ánh mắt đó bỗng nhiên lại ảm đạm hẳn đi, như ánh nến lúc sắp tàn, nhỏ dần, nhỏ dần. Hắn không khỏi hỏi: "Nàng sao thế? Chẳng phải vừa nói có chuyện muốn xin trẫm hay sao?"
Vốn dĩ nàng nửa ngồi nửa quỳ ở bậc để chân, mặt ngả vào vạt áo bào của hắn, nghe hắn hỏi như vậy thì người hơi giật mình, lại qua một lúc lâu mới khẽ mở miệng nói: "Lâm Lang muốn xin hoàng thượng, nếu như có một ngày Lâm Lang chết rồi, hoàng thượng không được đau lòng."
Hoàng đế chợt thấy hơi lạnh thấm từ xương cốt lan tỏa khắp người, gượng cười nói: "Đang yên đang lành, tự dưng lại nói những chuyện như vậy. Tương lai của chúng ta vẫn còn dài."
Lâm Lang "vâng", nói nho nhỏ: "Thiếp cũng chỉ nói đùa thôi."
Hoàng đế đáp: "Chuyện kiểu này đâu thể nói đùa được, liên quan đến cả nhà không thể đùa được." Phi tần tự vẫn là tội đại bất kính, càng nặng hơn so với cung nữ tự vẫn. Hoàng đế sợ nàng có ý nghĩ tự tử nên cố ý cất giọng nghiêm trọng. Nàng trầm mặc một lát mới đáp: "Lâm Lang biết chừng mực."
Hoàng đế xoay mặt đi, không dám nhìn vào mắt nàng: "Mấy ngày gần đây thái hoàng thái hậu không được khỏe, cần yên tĩnh dưỡng bệnh. Mỗi ngày nàng không cần qua đó hầu hạ người."
Nàng bất chợt cười: "Đuôi sam của hoàng thượng rối rồi, thiếp tết lại cho người."
Lòng hắn đã cực kì buồn bã, nhưng vẫn gắng cười đồng ý. Nàng đi lấy lược, lần lượt tháo dải tua rua màu vàng rồi đến dây đính ngọc thắt ở đuôi tóc hắn ra, rồi nhẹ nhàng gỡ tóc. Hoàng đế khoanh chân ngồi đó, cảm nhận sự chuyển động của chiếc răng lược từ sừng tê giác. Hình như tay nàng hơi run run. Cuối cũng hắn không đành lòng mà quay đầu đi, làm như không biết.
Do phải lên triều nên giờ Mão hoàng đế đã dậy. Thái giám cung nữ Ti Khâm Thượng Y hầu hạ hoàng đế ngủ dậy, thay y phục, rửa mặt, rồi lại dùng muối sạch súc qua miệng, cuối cùng thì dâng trà lên. Hoàng đế chỉ nhấp một ngụm rồi đặt xuống, quay người nhìn, Lâm Lang quấn mình ngủ trong chiếc chăn lụa màu vàng đỏ, không cựa gì cả, có vẻ như đang ngủ rất say. Mái tóc đen dài mượt mà của nàng xõa trên giường, uốn lượn mà mềm mại. Hắn duỗi tay ra, xong lại tự ngăn chính mình. Hắn quay người đi khỏi noãn các, bước đến ngưỡng cửa lại quay đầu nhìn, nàng vẫn ngủ ngon như trước, màu vàng đỏ vốn là màu cực kì ấm áp, dưới ánh nến hiện lên một vòm mơ hồ mà nồng ấm. Hắn đưa mắt nhìn xuống, trên người hắn là triều phục, tay áo và cổ áo màu vàng. Thân áo và tay áo đều thêu rồng vàng, y phục của thiên tử mới được thêu như vậy, cực kì cao quý.

Cuối cùng hắn cũng quay mặt đi, Lương Cửu Công thấy hắn ra thì vội vàng chạy đến hầu hạ.
"Vạn tuế gia khởi giá..."
Xe kéo được nâng dần lên. Một hàng đèn lồng vây quanh xe. Hai bên đường là tường cung màu đỏ. Bốn bề yên tĩnh, chỉ nghe tiếng bước chân vừa gấp vừa khẽ phát ra từ đế giày mỏng của thái giám. Cung điện nơi xa nhất kia đang được phủ bởi ánh sáng vàng chói lọi của ánh nắng ban mai. Màu sắc biến đồi của ngói lưu ly từ cam hồng, cam, đỏ tươi, tím mận, đỏ phấn... một dải màu sắc đỏ lam chàm tím rực rỡ nối tiếp nhau trông như nối từ trên trời xuống.
Xe kéo vây quanh bởi cung nữ thái giám vào cửa Càn Thanh cung, đường lớn vừa rộng vừa dài xuất hiện ngay trước mắt. Từ xa đã nhìn thấy khí thế sừng sững ba điện lớn: Bảo Hòa, Trung Hòa và Thái Hòa. Dưới ánh nắng sớm, mái vòm như mở ra một đường cong hùng vĩ, như con chim ưng trắng kiêu ngạo nhất đang duỗi hai cánh.
Lương Cửu Công thi thoảng lại lén nhìn sắc mặt hoàng đế, thấy hắn từ từ nhắm mắt lại, mặt trời đỏ hồng mới lên, bình minh tươi đẹp chiếu lên hàng lông mày đang cau lại của hắn, trong lòng không khỏi có chút lo lắng. Hoàng đế lại mở mắt ra rất nhanh, vẻ mặt lại như bình thường, miệng nói: "Đi thôi."
Đến cuối giờ thìn thì Lâm Lang mới dậy. Cẩm Thu tiến lên hầu hạ nàng mặc quần áo, cười cười: "Chủ nhân ngủ say quá, nô tì hầu hạ chủ nhân lâu như vậy rồi nhưng chưa từng thấy người ngủ say đến thế."
Lâm Lang "ừ" một tiếng, hỏi: "Hoàng đế đi rồi?"
Cẩm Thu đáp: "Đầu giờ mão Vạn tuế gia đã dậy lên triều rồi. Bây giờ chắc đã tan triều, lát nữa nhất định sẽ đến thăm chủ nhân."
Lâm Lang lại "ừ" một tiếng. Nàng nhìn thấy trên giường vẫn còn trải đệm màu vàng, vì mỗi ngày hoàng đế đều tới nên mới chuẩn bị cho hắn, nàng bèn sai Cẩm Thu: "Đem cất cái này đi, lát nữa cất vào trong kho."
Cẩm Thu hơi ngạc nhiên: "Lát nữa hoàng đế tới..."
Lâm Lang nói: "Hoàng đế sẽ không đến nữa."
Nàng cố gắng tự mở chiếc hộp gương lược ra, bên dưới có một ngăn bí mật. Trong đó là một trang giấy Tiết Đào màu sen. Mở ra đọc, vẫn là những nét chữ cực kì quen thuộc đó:
"Bồng Lai viện bế thiên thai nữ
Hoạ đường trú tẩm vô nhân ngữ
Phao chẩm thuý vân quang
Tú y văn dị hương
Tiềm lai châu toả động
Kinh giác ngân bình mộng

Kiểm mạn tiếu doanh doanh
Tương khán vô hạn tình."*
* Bài "Bồ tát man" của Lý Dục. Bản dịch thơ của mailang:
Bồng Lai viện khoá nàng tiên nữ
Ngày vắng hoạ đường còn đang ngủ
Đẩy gối sáng biếc mây
Áo đẹp mùi hương thay
Lặng đến châu lay động
Bình phong kinh giấc mộng
Nhởn nhơ dậy má xinh
Nhìn nhau xiết bao tình.
(Tình lang rón rén đi vào phòng nàng, ngắm trộm cảnh nàng đang ngủ. Hai câu tiếp theo miêu tả vẻ đẹp mỹ lệ của nàng. Bốn câu cuối là khi nàng giật mình tỉnh dậy, cùng có những màn tình cảm ân ái cùng tình lang.)
Nét bút của hoàng đế vốn thanh tú mà phóng khoáng. Giấy Tiết Đào là loại giấy được dày công cất giữ cả mấy trăm năm, hắn dùng mực Đường viết lên, lại càng tinh tế. Bên dưới không viết tên gì cả, chỉ đóng ngọc tỷ có chữ "thể nguyên chủ nhân" (người làm chủ sức sống trong đất trời).
Nàng nhớ lại lúc còn làm việc ở Càn Thanh cung, chỉ còn một mình nàng ở ngự tiền, hắn chợt đưa cho nàng tờ giấy này. Nàng mạo muội liều mở ra xem, đọc xong khiến nàng lúng túng đến mức chỉ muốn có cái hố để nhảy xuống. Hắn ngồi sau ngự án, buông bút, yên lặng mà cười. Lúc đó là chớm đông, trong lò đốt hương Bách Hợp, ấm áp như mùa xuân.
Hắn nói nhỏ: "Trưa nay ta sẽ qua thăm nàng."
Nàng cố gắng tỏ vẻ nghiêm túc: "Nô tì không dám, như vậy là phạm vào quy củ."
Hắn cười nói: "Nàng xem mấy lời thơ này đi, thật là một câu chuyện đẹp."
Nàng quá quẫn bách rồi, chỉ đành đứng thẳng lưng nói: "Hậu Chủ* là hôn quân, hoàng thượng không phải là hôn quân."
* Lý Dục - tác giả bài thơ "Bồ tát man" bên trên, xưng là Lý Hậu Chủ, từng là hoàng đế
Hắn vẫn cười như cũ, ngừng một lát, lại nói nhỏ: "Vậy thì hôm nay cứ coi như là lần cuối trẫm làm hôn quân đi."
Nàng sai Cẩm Thu thắp đèn, duỗi tay đưa tờ giấy lên đầu ngọn lửa, mắt nhìn chằm chằm vào nơi ngọn lửa đang dần khoét vào, giấy màu hoa sen bị đốt đi từng phân từng tấc một, cuối cùng tất cả đều biến thành tro bụi.
Nàng ngẩng đầu nhìn ra ngoài cửa sổ, mặt trời sáng chói, thời tiết cuối xuân, cái nóng dần lên. Trong đình viện yên tĩnh vô cùng, thi thoảng lại có một tia nắng chiếu vào, lúc có lúc mất. Khi còn nhỏ từng đọc rất nhiều bài thơ, "tịch mịch không đình xuân dục vãn, hoa lê mãn địa bất khai môn"*. Cuộc đời này còn dài đến vậy, thế nhưng đã kết thúc rồi.

* Trích "Xuân oán" của Lưu Phương Bình:
Sa song nhật lạc tiệm hoàng hôn
Kim ốc vô nhân kiến lệ côn
Tịch mịch không đình xuân dục vãn
Lê hoa mãn địa bất khai môn.
Dịch Nghĩa
Mặt trời lặn, chiếu qua song the, hoàng hôn dần dần buông
Nơi nhà vàng, không ai nhìn thấy ngấn lệ
Lặng lẽ sân vắng bóng người, xuân đương muốn hết
Hoa lê rụng đầy mặt đất, cửa vẫn cài then.
Bản dịch của Trần Trọng Kim
Song sa lần xế bóng dâu,
Nhà vàng ai thấy giọt sầu thấm khăn.
Sân không vắng vẻ tàn xuân,
Hoa lê đầy đất, mấy lần cửa sâu.
Bản dịch của Hoa Sơn
Mặt trời lặn xế hoàng hôn
Nhà vàng ai biết lệ tuôn vắng dài
Xuân qua quạnh vắng bóng người
Hoa lê sầu rụng, cửa hoài đóng then.
Hết