Thiếu Phụ Đam Mê

Đôi khi vào ngày chủ nhật, nếu đẹp trời, Camille ép Thérèse ra khỏi nhà với gã, để làm một chuyến dạo chơi ở khu Champ-Élysées. Thiếu phụ thích được ở lại trong bóng tối ẩm thấp của cửa hiệu hơn. Nàng mệt mỏi, chán ngấy chuyện tay trong tay với người chồng để gã lôi đi trên hè phố để dừng lại trước các cửa hiệu, với những ngạc nhiên, ngẫm nghĩ, im lặng ngờ nghệch. Nhưng Camille không nao núng, gã thích phô trương vợ mình, khi gặp một trong những bạn đồng sự, nhất là trong các sếp của mình, gã hoàn toàn kiêu hãnh trao nhau cái chào với họ, cùng với phu nhân. Vả chăng gã đi chỉ để đi, hầu như không nói năng, cứng nhắc và dị hợm trong bộ lễ phục ngày chủ nhật, kéo lê chân, mê muội và phù phiếm. Thérèse khổ sở khoác tay với một người đàn ông như thế.

Những ngày đầu đi dạo, bà Raquin theo chân các con đến đầu ngõ. Bà ôm hôn họ như thể họ làm một chuyến đi xa. Rồi thì những lời dặn dò không thôi, những lời nài nỉ hối hả.

- Nhất là – bà nói với họ - hãy coi chừng tai nạn...Biết bao xe cộ trong cái xứ Paris này! Hãy hứa với mẹ là đừng chen chúc trong đám đông...

Cuối cùng bà cũng để họ ra đi, đôi mắt trông theo họ rất lâu, rồi quay về cửa tiệm. Đôi chân bà đã trở nên nặng nề không cho phép bà mọi cuộc đi xa.

Những lần khác, hiếm hoi hơn, đôi vợ chồng rời Paris, họ đến Saint-Ouen hoặc Asnieres, và ăn món cá rán ở một trong những quán ăn ven sông. Đó là những ngày hoang phí mà họ đã bàn bạc một tháng trước đó. Thérèse thuận ý hơn, gần như vui mừng với những chuyến đi giữ nàng ở ngoài trời cho đến mười hoặc mười một giờ tối. Saint-Ouen với những đảo xanh tươi nhắc nàng nhớ lại Vernon, nàng cảm thấy sống lại ở đó mọi thâm tình hoang dại đối với dòng sông Seine thuở còn là thiếu nữ. Nàng ngồi trên sỏi nhúng tay vào dòng sông, cảm thấy như sống dưới ánh mặt trời nóng rát được điều tiết bởi hơi mát của bóng râm. Trong khi nàng làm rách và vấy bẩn chiếc áo dài trên sỏi đá và đất lầy thì Camille trải chiếc khăn tay và ngồi xổm bên nàng với muôn ngàn thận trọng. thời gian sau này, đôi vợ chồng trẻ hầu như luôn rủ theo Laurent, hắn làm cho cuộc dạo chơi vui nhộn bởi những tiếng cười và cái sức khoẻ nông dân của hắn.

Một ngày chủ nhật, Camille, Thérèse và Laurent cùng đi đến Saint Ouen lúc mười một giờ, sau bữa ăn sáng. Cuộc đi chơi được dự định từ lâu, và chắc là lần sau cùng trong mùa. Mùa thu đến, những cơn gió lạnh bắt đầu làm rung động không gian buổi tối.

Buổi sáng đó, bầu trời còn giữ một màu trong xanh quang đãng. Khí hậu nóng bức dưới ánh nắng và ấm áp dưới bóng râm. Họ quyết định lợi dụng những tia nắng sau cùng này.

Ba khách du ngoạn thuê một cỗ xe ngựa, mang theo những lời ta thán, những tình cảm dạt dào, nỗi lo lắng của bà hàng xén già. Họ xuyên qua Paris và rời xe ngựa ở khu công sự, rồi họ theo bờ đê đi đến Saint Ouen. Đã giữa trưa. Con đường đầy bụi bặm, sáng loáng dưới ánh mặt trời, đã có sắc trắng loá mắt của tuyết, không khí nung nấu, đậm đặc và hăng nồng. thérèse khoác tay Camille nhỏ bước, ẩn mình dưới chiếc dù trong khi chồng nàng phe phẩy mặt với chiếc khăn tay rộng. Laurent theo sau họ, những tia nắng mặt trời gậm nhấm chiếc cổ mà chừng như hắn không cảm giác gì cả. Hắn huýt sáo, vung chân đá những hòn sỏi và chốc chốc lại đưa cặp mắt dã thú nhìn đôi hông đong đưa của người tình.

Khi đến Saint Ouen, họ vội vã chạy tìm một lùm cây, một thảm cỏ xanh trải dưới bóng râm. Họ băng qua một đảo tiến về một cánh rừng cây nhỏ. Lá rụng phủ trên mặt đất một lớp đo dỏ vỡ ra thành những tiếng lạo xạo khô khan dưới bước chân. Những thân cây đứng thẳng nhiều không kể xiết như những hàng cột con kiểu gothic, cành lá sà xuống đến trán của những người đi dạo, vì thế khắp chân trời là cái vòm màu đồng của tầng lá chết cùng những thân cây dương và sồi đen trắng. Họ đang ở nơi hoang vắng, trong một hốc quạnh hiu, trong một khoảng rừng thưa nhỏ hẹp, im ắng và mát rượi. Tất cả bao trùm quanh họ trong tiếng rì rào vọng đến từ dòng sông Seine.

Camille chọn một chỗ khô ráo và kéo vạt áo đuôi tôm ngồi xuống. Thérèse vừa lao vào đám lá với tiếng sột soạt vang to của chiếc váy nhàu nát, nửa người nàng biến mất giữa những nếp gấp của bộ áo dài chất lên quanh người nàng, để lộ một chân đến tận đầu gối. Laurent nằm sấp bụng, cằm chống đất, nhìn chiếc chân đó và lắng nghe bạn mình đang bực mình chính phủ khi gã tuyên bố rằng cần phải biến đổi mọi đảo nhỏ của sông Seine thành những khu vườn Anglê, có những băng ghế, những lối đi rải rác, những hàng cây gọt tỉa như ở điện Tuileries.

Họ ở lại khu rừng thưa gần ba giờ, chờ đợi mặt trời bớt gay gắt hơn để chạy ra cánh đông trước giờ ăn chiều. Camille đề cập đến sở làm của gã, kể lại những mẩu chuyện ngớ ngẩn, rồi vì mệt nhọc, gã lăn ra ngủ thiếp đi, để chiếc mũ che mắt. Từ lâu, Thérèse hai mí mắt khép lại giả vờ thiu thiu ngủ.

Thế là Laurent trườn nhẹ nhàng về phía thiếu phụ, hắn đưa môi hôn chiếc giày và mắt cá chân của nàng. Da giày và chiếc vớ trắng hắn hôn lên làm cháy bỏng miệng hắn. Mùi hăng hắc của đất, hương thơm thoang thoảng từ người Thérèse trộn lẫn nhau thấm vào người hắn, thiêu đốt dòng máu và kích thích những dây thần kinh của hắn. Từ một tháng nay, hắn sống trong một sự tiết dục đầy phẫn uất. Đi bộ dưới ánh nắng mặt trời trên bờ đê Saint Ouen làm hắn điên tiết. bây giờ hắn ở đây, trong tận cùng một chốn hẻo lánh vô danh, giữa khoái cảm dạt dào của bóng mát và tĩnh lặng, mà không thể ghì sát ngực mình người đàn bà đã thuộc về hắn này. Người chồng có thể thức dậy, trông thấy hắn và phá bĩnh mọi tính toán thận trọng của hắn. Người đàn ông này mãi mãi là một chướng ngại. Còn người tình thì nằm rạp xuống đất, giâú mình sau bộ váy áo. Hắn run rẩy và kích thích dán môi hôn lên chiếc giày cao cổ và chiếc vớ trắng. Thérèse như đã chết, không động đậy gì cả. Laurent tưởng rằng nàng đã ngủ.

Hắn đứng lên lưng mỏi nhừ, tựa người vào một thân cây. Lúc đó hắn thấy thiếu phụ nhìn trống không với đôi mắt mở to và lấp loáng. Mặt nàng nằm giữa hai cánh tay nhấc lên có vẻ nhợt nhạt và sa sầm, cứng đờ lạnh lẽo. Thérèse tư lự. Đôi mắt đăm đăm như một vực thẳm âm u mà người ta chỉ trông thấy đêm đen. Nàng không động đậy, không quay mắt nhìn Laurent đang ở phía sau nàng.

Người tình lặng ngắm nàng, gần như hoảng sợ thấy nàng bất động và câm lặng đến thế dưới những mơn trớn của hắn. Cái đầu trắng bệt và mất sinh khí này chìm trong những nếp gấp của váy áo tạo cho nàng một vẻ khiếp sợ đầy những dục vọng nung nấu. Hắn những muốn nghiêng mình cúi xuống khép lại đôi mắt mở to kia bằng một nụ hôn. Nhưng dường như trong mớ váy áo đó cũng ngủ yên Camille, sinh vật tội nghiệp, cơ thể vặn vẹo biểu hiện sự còm cõi đó đang ngáy nhè nhẹ. Dưới chiếc mũ che nửa mặt hiện ra một cái miệng há hốc, méo xệch bởi giấc ngủ, tạo thành một vẻ nhăn nhó ngờ nghệch, những sợi lông mảnh màu hung hung, lún phún trên chiếc cằm khẳng khiu, làm bẩn thêm cái thể xác nhợt nhạt, và vì gã ngửa đầu ra sau, người ta trôngty chiếc cổ gầy gò, nhăn nheo, ở giữa phô lên trái cấm màu đỏ gạch nhấp nhô theo mỗi nhịp ngáy. Camille ườn xác ra đó, trông đáng phẫn nộ và ghê tởm.


Laurent lặng nhìn gã, rồi với một động tác đột ngột, hắn nhấc gót lên. Hắn chực nghiền nát bộ mặt gã bằng một cú đạp.

Thérèse kìm một tiếng kêu. Nàng tái nhợt và nhắm nghiền mắt lại. Nàng quay đầu đi như để tránh những giọt máu tung toé.

Còn Laurent, trong vài giây vẫn giữ yên, gót chân giơ lên bên trên khuôn mặt ngủ say của Camille. Rồi chầm chậm, hắn co chân lại và lảng xa vài bước. Hắn đã nhủ thầm đó là một vụ giết người ngu xuẩn. Cái đầu dập nát đó hẳn sẽ đưa hắn vào tay của cảnh sát. Hắn duy nhất chỉ muốn tống khứ Camille đi để cưới Thérèse, hắn muốn sống dưới ánh mặt trời, sau tội ác, như tên sát nhân giết gã đánh xe chở hàng mà ông già Michaud đã kể.

Hắn đi đến tận bờ sông, nhìn nước trôi với vẻ thẫn thờ. Rồi đột nhiên hắn quay lại khu rừng, cuối cùng hắn vừa quyết định một kế hoạch, vừa nghĩ ra một cách giết người đơn giản mà không gây nguy hiểm cho hắn.

Thế là hắn lấy một cọng rơm cù vào mũi kẻ đang ngủ say. Camille hắt hơi, nhổm dậy, cảm thấy trò đùa thú vị. Gã thích Laurent vì những trò cợt nhả khiến gã cười hả hê. Rồi gã lay vợ mình lúc đó đang nhắm nghiền đôi mắt. Khi Thérèse đứng lên giũ giũ váy áo nhàu nát và bám đầy lá khô, ba kẻ du ngoạn rời bỏ cánh rừng thưa, vừa đi vừa bẻ những nhánh cây con trước mặt.

Họ ra khỏi đảo nhỏ, đi qua những con đường, những con lộ tẻ đầy những nhóm người ăn mặc đẹp đẽ. Giữa những hàng cây lũ lượt các cô gái áo váy sáng sủa, một nhóm người chèo xuồng vừa đi vừa hát, những đoàn cặp đôi nam nữ thị dân, những người già, các viên chức với vợ kèm theo, tất cả cất bước nhàn hạ, ven bờ các con kênh. Đường nào cũng như một phố thị đông đảo và ồn ào. Chỉ có mặt trời là còn giữ được vẻ tĩnh lặng bao la. Nó thấp xuống đường chân trời, hắt những làn sáng nhạt mênh mông lên các đám cây sẫm màu, lên những con đường trắng bệt. Từ bầu trời gờn gợn bắt đầu phả xuống một làn hơi mát thấm thía.

Camille không đưa tay cho Thérèse khoác nữa. gã chuyện trò với Laurent, cười đùa với những trò vui và những kỳ công của bạn mình, khi hắn nhảy qua những hào sâu và nhấc bổng những tảng đá lớn. Thiếu phụ bước đi bên kia đường, đầu cúi xuống, thỉnh thoảng khom người bứt một cọng cỏ. khi đã tụt lại phía sau, nàng dừng lại và nhìn từ xa người tình và chồng mình.

- Này! Em không đói sao? – cuối cùng Camille réo lên.

- Đói chứ - nàng đáp.

- Thế thì đi thôi.

Thérèse không đói, nàng chỉ mệt và bồn chồn. nàng không biết những kế hoạch của Laurent, đôi chân nàng run lên và lo sợ.

Ba kẻ nhàn du trở lại bờ sông và tìm một quán ăn. Họ ngồi vào bàn ở sân thượng lót ván trong một quán ăn rẻ tiền nồng mùi mỡ và rượu. Tiệm tràn ngập tiếng kêu la, hò hát, tiếng bát đĩa chạm nhau. Trong mỗi phòng ăn, mỗi phòng khách, có những nhóm người nói lớn tiếng, và từ những vách ngăn mỏng vọng ra âm vang chấn động của thứ huyên náo này. Những gã bồi bàn lên xuống làm rung chuyển cầu thang.

Ở bên trên, nơi sân thượng, những luồng gió sông thổi đến mùi khen khét. Thérèse tựa vào lan can nhìn về phía bến cảng. Bên phải và bên trái trải dài hai hàng quán rượu ngoài trời và lán gỗ của chợ phiên. Dưới những giàn cây hình vòm, giữa những đám lá thưa thớt và vàng úa thấp thoáng màu trắng của những tấm khăn trải bàn, những đốm đen của áo choàng, những chiếc váy lấp loáng của phụ nữ, những người đi đi lại lại, đầu trần, vừa chạy vừa cười, và tiếng ỏm tỏi của đám đông trộn lẫn với đoạn nhạc ai oán của những cây quản cầm Bắc Phi. Một mùi chiên xào cùng bụi bặm phảng phất trong không khí yên tĩnh.

Bên dưới, những cô gái của khu La tinh trên một thảm cỏ mòn đang vừa quay vòng vừa hát một điệu nhảy trẻ con. Mũ rơi xuống vai, tóc buông xoã, họ bám tay nhau v ui đùa như những thiếu nữ. họ tìm lại làn giọng tươi mát, và gương mặt xanh xao của họ, đã bị vùi dập bởi những vuốt ve thô bạo đã ửng lên sắc hồng phơn phớt của trinh tiết. Trong những đôi mắt to hoen ố đó thoáng hiện vẻ long lanh mủi lòng. Bọn sinh viên miệng hút tẩu nhìn họ quay vòng tuôn ra những lời cợt nhả thô tục.


Và đàng kia, trên sông Seine, trên những ngọn đồi nhỏ, chiều thanh thản buông xuống, một không gian lam nhạt mơ màng phủ trùm những đám cây một làn hơi trong trẻo.

- Này! – Laurent nghiêng mình trên lan can hét lên – Bồi, bữa ăn đâu?

Rồi chừng như đổi ý.

- Nào, Camille – hắn nói thêm – hay ta dạo chơi trên sông nước, trước khi dùng bữa? Người ta có thì giờ rô tuổi con gà cho mình. phải chờ đợi gần một tiếng đồng hồ thì chán ngấy.

- Nếu cậu muốn – Camille uể oải đáp – Mà Thérèse đã đói.

- Không, không, tôi chờ được – thiếu phụ hấp tấp nói, trong khi Laurent nhìn nàng chằm chằm.

Cả ba trở xuống, khi đi ngang quầy, họ giữ một bàn, quyết định thực đơn và bảo sẽ quay lại trong vòng một tiếng. Vì chủ quán ăn cho thuê ca nô, họ yêu cầu đưa đến một chiếc. Laurent chọn một chiếc xuồng mảnh mà Camille khiếp sợ vì nó nhẹ quá.

- Quỷ thần ơi – gã nói – không được cựa quậy gì trong đó. rồi sẽ lộn cổ xuống sông ngon lành cho coi.

Sự thực là gã nhân viên sợ nước kinh khủng. Ở Vernon, tình trạng bệnh hoạn thời còn bé không cho phép gã vẫy vùng trong dòng sông Seine, trong khi bạn bè cùng trường đua nhau phóng ra giữa sông, thì gã nằm dài giữa hai lớp chăn ấm. Laurent thì đã là một tay bơi lì lợm, một tay chèo dẻo dai. Camille mang nỗi sợ hãi này như trẻ con và phụ nữ sợ chỗ nước sâu. Gã lấy chân dò dẫm mũi xuồng, như để chắc ăn vào sự vững chãi của nó.

- Nào, lên đi – Laurent cười bảo gã – Cậu lúc nào cũng run.

Camille bước qua mạn xuồng và lắc lư đến ngồi ở phía sau. Khi cảm thấy những tấm ván lót dưới chân, gã yên chí, đùa cợt để tỏ vẻ gan dạ.

Thérèse còn ở trên bờ, vẻ sợ hãi và bất động, bên cạnh người tình đang nắm lấy dây buộc thuyền. hắn cúi xuống hạ giọng nói thật nhanh.

- Coi chừng – hắn thì thào – anh sắp ném gã xuống nước..Hãy nghe lời anh..Anh chịu trách nhiệm cả thảy.


Thiếu phụ mặt tái xanh ghê gớm. nàng như bị chôn chân trên đất. Nàng cứng người lại, mắt mở to.

- Hãy lên xuồng đi – Laurent thì thầm.

Nàng không cựa quậy. Một cuộc dằng co kinh khủng đang diễn ra trong nàng. Nàng căng ý chí bằng tất cả sức lực, bởi nàng sợ vỡ ra những tiếng nức nở và ngã quỵ xuống đất.

- Ha! Ha! ... - Camille hét lên – Laurent, nhìn Thérèse kìa...Chính ra cô ấy sợ! Lên hay không lên nào....

Gã nằm xoài ra trên chiếc ghế dài phía sau, hai khuỷu tay chống vào mạn ca nô, và lúc lắc người với vẻ tự phụ. Thérèse ném vào gã một cái nhìn kỳ lạ, những cái cười ngờ nghệch của con người tội nghiệp đó như một ngọn roi quất mạnh và thúc nàng tới trước. Bất giác nàng nhảy lên xuồng. nàng dừng lại ở phía trước. Laurent cầm mái chèo. Chiếc ca nô rời bờ chậm chạp hướng về phía các đảo.

Hoàng hôn buông xuống. Những mảng tối rộng lớn phủ trùm các ngọn cây và mặt nước trở nên đen thẫm ở hai bờ. Ở giữa sông, có những vệt rộng màu bạc nhợt nhạt. chẳng mấy chốc xuồng đã đến giữa con sông Seine. Ở đó, mọi tiếng động ở bến cảng dịu dần. Những tiếng hát, tiếng hò hét vọng đến, nghe mơ hồ và ảo não, với sự uể oải rầu rầu. Người ta không còn cảm thấy mùi chiên xào và bụi bặm. Những làn hơi mát phảng phất. Trời đã lạnh.

Laurent dừng chèo và để ca nô trôi theo dòng nước.

Trước mặt sừng sững một khối to đo đỏ của các đảo. Hai bên bờ, một màu nâu sẫm lốm dốm xám, giống như hai dải mênh mông nối liền với chân trời. mặt nước và bầu trời như bị cắt ngang với cùng một tấm màn trăng trắng. không có gì yên tĩnh xót xa hơn một buổi hoàng hôn mùa thu. Những tia sáng nhạt nhoà trong không gian rung động, những thân cây trở già để rụng lá. Cánh đồng cháy bỏng dưới những tia sáng hừng hực của mùa hè, cảm thấy cái chết đến gần cùng những làn gió lạnh đầu tiên. Và trong không trung rì rầm những hơi thở của tuyệt vọng. Đêm xuống từ trên cao mang theo tấm vải liệm trong bóng tối của nó.

Những kẻ nhàn du nín lặng. Ngồi trong đáy thuyền đang xuôi theo dòng nước, họ lặng nhìn những tia sáng cuối cùng lìa khỏi những cành cây cao. Họ đến gần các đảo. Những khối lớn màu đỏ nhạt trở nên sẫm tối, cả cảnh vật đã giảm lược trong bóng hoàng hôn. Sông Seine, bầu trời, các đảo, những ngọn đồi con chỉ là những mảng nâu và xám nhạt nhoà giữa làn sương màu trắng sữa.

Camille cuối cùng đã nằm sấp bụng, đầu cúi sát mặt nước, tay nhúng vào dòng sông.

- Ái chà! Lạnh quá! – gã kêu lên – Thật không hay nếu đâm đầu xuống đám bọt sủi này.

Laurent không đáp. Từ nãy giờ hắn quan sát hai bên bờ với sự bồn chồn. Hắn đưa bàn tay to tướng lên đầu gối, mím chặt môi. Thérèse đờ người, bất động, đầu hơi ngửa ra, chờ đợi.

Xuồng sắp trôi vào một nhánh nhỏ, tối tăm và chật hẹp, ăn sâu vào giữa hai đảo. Phía sau một trong các đảo vẳng lên những tiếng hát dìu dặt của một nhóm thợ sơn tràng đang ngược dòng sông Seine. Xa về phía thượng lưu, dòng sông trống trải.

Lúc đó Laurent đứng dậy và ôm ngang lưng Camille. Gã viên chức cười lên nắc nẻ.

- Ồ! Không, cậu làm tôi nhột... - gã nói – Đừng có đùa kiểu này...Nào, thôi đi, cậu làm tôi ngã nhào bây giờ.


Laurent càng siết chặt, lắc mạnh gã. Camille quay lại và nhìn bộ mặt đáng sợ của bạn mình, giật nẩy người. gã không hiểu, một mối khiếp đảm mơ hồ xâm chiếm gã. Gã muốn thét lên và cảm thấy một bàn tay cứng ngắc siết cổ họng mình. Với bản năng của một con thú tự bảo vệ, gã chồm dậy bằng đầu gối, bấu vào mạn xuồng. Gã chống cự như thế trong vài giây.

- Thérèse! Thérèse! – Gã gọi bằng một giọng nghẹt thở và khò khè.

Thiếu phụ nhìn gã hai bàn tay bám lấy chiếc ghế dài của ca nô đang kêu răng rắc và lắc lư trên sông. Nàng không thể nhắm mắt lại, một cơn co thắt ghê gớm giữ chúng mở trừng, nhìn trân trối cảnh tượng khủng khiếp của cuộc chiến đấu. Nàng cứng người, câm nín.

- Thérèse! Thérèse! – kẻ bất hạnh lại kêu cứu, rên rỉ.

Lời gọi sau cùng này Thérèse bật lên nức nở. Những dây thần kinh của nàng chùng ra. Cơn động kinh mà nàng từ sợ hãi hất thể xác đang run rẩy của nàng xuống đáy thuyền. Nàng ở đó co quắp, ngây độn, chết lịm.

Laurent vẫn lắc mạnh Camille trong khi một bàn tay siết chặt cổ họng gã. Cuối cùng hắn bứt được gã xuống bằng bàn tay kia. Hắn giữ gã trên không như một đứa trẻ trên hai cánh tay lực lưỡng. vì hắn nghiêng đầu, cổ hở ra, nạn nhân, điên cuồng vì hóa rồ và khiếp đảm, oằn người nhe răng cắn phập vào cổ hắn. V khi tên sát nhân kìm một tiếng kêu vì đau đớn, đột ngột quăng gã nhân viên xuống sông, những chiếc răng của gã đã lôi theo một mẩu thịt của hắn.

Camille rơi xuống nước, cất tiếng gào thét. Hai ba lần gã nhô lên mặt nước, bật lên những tiếng kêu ngày càng khàn đục đi.

Laurent không bỏ lỡ một giây. Hắn dựng cổ áo choàng lên để che khuất vết thương. Rồi ôm lấy Thérèse đang bất tỉnh, hắn đạp chân một cái lật úp chiếc xuồng, buông mình rơi xuống dòng sông Seine trong khi vẫn giữ chặt người tình. Hắn đỡ bổng nàng lên khỏi mặt nước, cất giọng kêu cứu thảm thiết.

Những người chèo thuyền mà hắn nghe tiếng hát phía sau mũi đảo đang mạnh tay chèo lao tới. họ hiểu một tai hoạ vừa xảy đến, họ cứu được Thérèse đặt nằm trên một chiếc ghế dài, rồi cứu Laurent đang bắt đầu tuyệt vọng vì cái chết của bạn mình. Hắn lao xuống nước, hắn tìm kiếm Camille ở những chỗ không thể tìm ra được, rồi quay trở lại khóc lóc, vặn vẹo hai cánh tay, vò đầu bứt tóc. Những người chèo thuyền cố trấn tĩnh, an ủi hắn.

- Đó là lỗi của tôi – hắn gào lên – Đáng lẽ tôi không để chàng trai tội nghiệp ấy nhảy nhót và cựa quậy như anh ta đã làm...Đến một lúc chúng tôi cả ba người đều ở cùng một bên xuồng, rồi chúng tôi lật nhào...Khi rơi xuống, anh ta thét tôi cứu vợ anh ấy...

Điều thường thấy là luôn luôn có hai hoặc ba người trong đám sơn tràng muốn mình là nhân chứng của tai nạn.

- chúng tôi đã thấy rõ các vị - họ nói – Quỷ thần ơi! Lại một chiếc xuồng, nó cũng chỉ vững như một tấm ván.. Chao ôi! Người vợ trẻ tội nghiệp, cô ta sẽ tinh dậy thảm hại biết bao!

Họ lấy lại tay chèo, kéo theo chiếc ca nô và đưa Thérèse cùng Laurent đến quán ăn đã sẵn sàng cho họ bữa tối. Chỉ trong vài phút cả Saint-Ouen đều biết về tai nạn. Những người chèo xuồng kể lại như những nhân chứng mắt thấy tai nghe. Một đám đông động lòng thương cảm tụ tập trước quán ăn.

Chủ quán và bà vợ là những người tốt bụng đã lấy quần áo cho những người đắm thuyền thay. Khi Thérèse hồi tỉnh, nàng lên cơn động kinh, oà lên những tiếng nức nở xé lòng. Phải đặt nàng vào giường. Tạo hoá đã tiếp tay cho tấn hài kịch tai ương vừa diễn ra này.

Khi thiếu phụ đã bình tĩnh hơn, Laurent gởi gắm nàng cho chủ quán chăm sóc. Hắn muốn một mình trở về Paris, để báo cho bà Raquin cái tin khủng khiếp với tất cả sự khéo léo trong khả năng có thể. Sự thật là hắn e ngại sự kích động thần kinh của Thérèse. Hắn muốn cho nàng thời gian để phản tỉnh và tập quen với vai trò của mình hơn.

Thế là bọn sơn tràng ăn bữa tối của Camille.