Phải mất gần nửa tháng con đèo mới được thông, dù Mị Nương rất tức giận vì chậm tiếng độ nhưng sau khi đường được dẹp xong nữ vương số quân còn lại cùng các bộ tộc thần phục mình khoảng 30.000 người kéo đến khu vực người H’mông.
Lúc đó tôi cho 3.000 quân súng trường, 100 cẩm y vệ, 400 quân bộ binh và 500 chiến binh thuộc bộ tộc H’mông và Dao chặn đánh ở ngọn đồi gần bản người H’mông dưới sự chỉ huy của tướng Kiên. Kiên thấy địa thế của đèo liền cho quân chặt cây dựng thành chiến lũy để ngăn định ngay đây.
Phía sau thành lũy Kiên cho 3.000 tay súng đứng phía sau luỹ, hậu phương có đại bác yểm trợ cùng 100 quân tộc người H’mông và người Dao, một trăm cẩm y vệ cùng súng trường. Bên phải trận địa là 400 bộ binh trang bị chủ yếu là đao, kiếm, giáo, lựu đạn và súng lục còn bên trái là 400 quân tộc người H’mông và người Dao.
Tại đại bản doanh thông qua thiên lý nhãn (ống nhòm) dùng ở khoảng cách xa tôi cũng thấy rõ nữ vương với khuôn mặt góc cạnh, nước da trắng đặc trưng của gái Thái, mặt góc cạnh của nữ vương rất thu hút người nhìn nhưng vẻ đẹp ấy còn toát ra thần thái oai nghiêm của những chiến binh lão làng. Khi thấy tận mắt số quân ấy tôi cũng không lo sợ mấy khi Kiên có thể xử lý được tình hình. Lúc họp Kiên phản đối:
“Sao có dùng 4.000 đối đầu với 30.000 quân của dịch thưa bệ hạ”. Ngôn Tình Xuyên Không
Tôi nghĩ tới việc lúc pháp chiếm nam kỳ với số quân rất ích so với quân Nguyễn thì việc quan trọng dựa vào đâu, tôi nói: “chủ yếu chúng ta dựa vào chênh lệch về hỏa khí, nay đám quân kia mà xung phong tấn công chắc cũng giống như đám mục tiêu cho quân tập bắn mà thôi”.
Duyệt cũng bộ xung thêm: “theo như cách bài trí này rất cơ động, dễ tiến dễ lùi nhưng có thể đảm bảo lực lượng khi bị công phá. Tạo cơ hội cho thành phía sau có thể chuẩn bị lực lượng phản công lại với số quân 36.000 của chúng ta”.
Trước khi nữ vương hành quân thì đã cho người do thám và lúc đang qua đèo người đó báo về: “Thưa nữ vương, quân địch ngoài tộc Dao và H’mông còn có cả nhà vua lẫn quân triều đình xuất hiện. Nhưng quân địch chỉ có 4.000 quân”.
Khi nhận được tin viên tướng tiến lên bẩm báo: “Thưa nữ vương người lên cẩn thận, vị vua trẻ này từng đánh tan quân Nguyễn. Hắn rất giỏi lấy lòng người và có nhiều kế sách, theo ý tại hạ ta tạm dừng tấn công để quan sát tình hình đã”.
Nữ vương cười lớn đáp lời: “Đã giao chiến trực diện hắn chỉ có 4.000 quân thì làm được gì, cho hắn biết thế nào là trước thực lực tuyệt đối mọi mưu mô đều vô ích. Để ta bắt sống hắn cho triều đình mang mấy vạn lạng vàng đến chuộc”.
Sau hồi trống trận Mị Nương sai đội tượng binh tấn công, với ý định dùng đàn voi phá tan chiến lũy và làm vỡ thế trận quân do Kiên chỉ huy. Theo lệnh của tướng Kiên các khẩu pháo khai hỏa, những con voi thành mục tiêu dễ ngắm bắn của pháo binh nên chưa tới gần đã chỉ còn vài con, những con sống sót hoảng sợ quay đầu bỏ chạy dẫm đạp cả lên quân của Mị Nương biến thế trận bên quân Thái trở lên hỗn loạn. Mị Nương rất tức giận:
“Ngươi còn đứng đó nữa à tướng Vương A Sùng, mau dẫn toàn quân xông lên”
Hắn nghe lệnh cho toàn quân xong lên, các quả đạn pháo nhắm thẳng vào đội hình địch. Tiếng nổ lớn cùng thân thể người bay lên với đất đá và địa hình lồi lõm, những mảnh tay chân đứt gãy văng tứ tung. Thấy cảnh tượng kinh hoàng đó tin thần quân bị lây động, có một số bỏ chạy nhưng A Sùng dùng gươm chém chết mấy người giục quân xông lên, hắn nghĩ khi áp sát thì súng đại bác quân triều đình sẽ vô dụng. Khi đám quân Thái còn cách lũy gần 200 mét, tướng Kiên ra lệnh:
“Khai hỏa” đội súng trường phía trước lên đạn bắn liên tiếp vào đội hình địch.
Biển người đang tiến bị chặn lại như con sóng va vào đập nước, hàng trăm người đổ gục. Quân Thái vẫn liều chết tiến lên khi khoảng cách còn khoảng 20 mét thì những quả lựu đạn bay ra làm quân Thái chết rất nhiều, số còn lại hoảng loạn quay đầu tháo chạy. Lúc này Kiên mới thấy được sự cơ động của đội hình, Kiên cho hai cánh quân cũng xông lên dưới sự yểm trợ bọc lót của 200 quân phía sau. Quân của Kiên đuổi gần 4 cây số mới thu quân, trận này quân Thái chết và bị thương gần một vạn, bị bắt sống gần 5.000. Quân của Mị Nương tổn thất lớn phải rút về thành Điện Biên, lúc này tôi cho quân chủ lực tiến quân đến vây thành Điện Biên với sự chỉ huy của tướng Duyệt.
Mị Nương cùng đám tàn quân thảm bại trở về thành, khi về thành mới biết toàn bộ nô lệ, dân các tộc khác cùng lượng thực biến mất. Nhà cửa bị đốt phá cháu xén, viên cai quản thành lên tiếng: “thưa nữ vương, lúc nữ vương dẫn quân đi có một toán quân địch tới xâm nhập vào thành và gây ra tình hình này ạ”.
“Chết tiệt, tên vua đó dám chơi vậy. Đáng chết thật”.
Toàn bộ quân dẫn dân thường phải khắc phục cuộc hoạt hoạn này và tìm cách xoay sở lương thực.