Y Đạo Quan Đồ

Trương Dương nói: “Bằng Cử, tôi tin rằng anh nhất định sẽ thành công!”

Kiều Bằng Cử mỉm cười nói: “Tôi cũng tin như vậy!”

“Có thể nói với tôi biết rốt cuộc ai đã nhờ anh đến để mua bức tranh chữ thư pháp của tôi không?”

Kiều Bằng Cử nói: “Người khác không để tôi nói, tôi đã nhận lời người khác nhờ, là một người bạn, anh không muốn tôi thất hứa chứ?”

Kiều Bằng Cử đã nói đến mức này, đương nhiên Trương Dương cũng không hỏi thêm được nữa, hắn mỉm cười nói: “Bỏ ra 2000000 để mua một bức chữ của tôi, chỉ có Hà Trường An mới có thể làm được việc đó, không ngờ hôm nay anh cũng làm vậy.”

Kiều Bằng Cử cười nói: “Điều này đã chứng minh được giá trị thư pháp của anh rồi mà, tôi nghe nói gần đây anh đang làm thầy giáo thư pháp cho Tiết lão, không biết có chuyện này hay không?”

Trương Dương hơi ngớ người, thông tin của Kiều Bằng Cử thật là linh động, nhưng ngay lập tức hắn đã nghĩ ra, thời gian gần đây Kiều Bằng Cử đều ở trong nhà không vác mặt ra ngoài, tất cả nguồn thông tin của gã đến từ gia đình, hơn nữa ngày mai gã đã phải đi Mỹ, hỏi chuyện này vào lúc này, nhất định không phải là ý của gã.

Trương Dương cười nói: “Có chuyện này thật, Tiết gia đã thổi phồng về thư pháp của tôi quá, mà Tiết lão lại là một người yêu thư pháp, lúc rỗi lại gọi tôi đến để giao lưu thư pháp, nhưng còn về việc thầy giáo thư pháp thì tôi không dám nhận.”

Mặc dù không thể xác định được hiệu quả cuối cùng của việc trị liệu của Trương Dương, nhưng Tiết lão đã cảm thấy cơ thể ngày một thay đổi, bụng trên bên phải bớt đau, và ông cũng ăn ngon miệng hơn, giấc ngủ mấy ngày nay cũng được cải thiện.

Vì để chữa bệnh, gần đây Tiết lão và Trương Dương tiếp xúc không ít, nên đã có không ít cơ hội nói chuyện với nhau, có điều Tiết lão không bao giờ hỏi về vấn đề làm việc của Trương Dương, Trương đại quan đương nhiên cũng không chủ động nhắc đến, giờ đây hắn đang trị bệnh cho Tiết lão, điều này có nghĩa là đang giúp Tiết lão một việc rất lớn, Tiết lão là một người trọng tình nghĩa, ông đối với Hạng Thành tốt như vậy, nguyên nhân là do khi còn ở thời đại cách mạng văn hóa Hạng Thành đã từng bảo vệ ông, thế là ông coi Hạng Thành trở thành ân nhân cứu mạng, giờ đây hắn cũng đang cứu ông, điều này có nghĩa hắn đã cùng ở một điểm xuất phát với Hạng Thành, nếu về sau có xảy ra việc gì, dù Tiết lão không giúp hắn, cũng sẽ không giúp người khác đối phó với hắn.

Chủ đề nói chuyện của Tiết lão và Trương Dương hầu hết đều xoay quanh phong tục tập quán của Bình Hải, hoặc là nói về tin tức thời sự quốc tế, còn về việc ở Bắc Cảng, họ chưa từng nhắc đến, Tiết lão không nói, không có nghĩa là ông không biết, chính trong ngày hôm qua thôi, ông còn nhận được điện thoại của Hạng Thành, Hạng Thành hỏi thăm sức khỏe của ông, rồi tiện thể nhắc đến việc bộ nông nghiệp ban lệnh bảo họ chỉnh đốn khu khai phá, Tiết lão không hề có phản ứng tích cực nào, ông phát hiện ra rằng, Hạng Thành không chịu tức được, về điểm này thậm chí còn không bằng người thanh niên trẻ Trương Dương, Trương Dương gặp ông nhiều lần như vậy, mà chưa từng nhắc đến chuyện gì của Bắc Cảng.

Sau khi trị liệu xong cho hôm đó, Tiết lão đột nhiên vui vẻ, ông gọi Trương Dương, bảo hắn mang theo máy ảnh đi leo núi ở ngọn núi nhỏ sau nhà cùng ông.

Chiếc máy ảnh cộng thêm ống nhóm, giá ba chân không hề nhẹ, Tiết lão không ngờ lại là một người yêu thích chụp ảnh, bình thường những người này đều là do người phục vụ ông làm, nhưng Tiết lão rõ ràng không muốn người khác đi theo, thế là việc khổ sai này đã rơi lên đầu Trương đại quan. Ngọn núi nhỏ đằng sau biệt thự không cao, cũng chẳng có tiên nhân nào ở đây cả, nhưng cảnh sắc thì lại khá đẹp, mùa xuân đến, trên núi đã nhuộm những đốm xanh, những cây cỏ bắt đầu trở nên sinh động, Tiết lão đi đi dừng dừng, chỉ huy Trương Dương giúp ông đặt giá máy ảnh, đổi ống kính, Trương Dương chẳng hiểu gì về nghệ thuật chụp ảnh, ngớ ngẩn làm theo, ấn tách một cái, chưa từng thấy Tiết lão thế này bao giờ, ông vừa lấy góc, vừa chọn vị trí, để chụp được một bức ảnh như ý, ông phải đổi đi đổi lại mấy lần liền.

Khi Tiết lão chụp ảnh, Trương Dương ở ngay bên cạnh ông, phát hiện ra Tiết lão rất chăm chú, chọn một lúc lâu, rồi cuối cùng thận trọng chụp ra một bức ảnh.

Trương Dương cười nói: “Tiết lão thật nhiều sở thích, không ngờ ông lại thích chụp ảnh.

Tiết lão mỉm cười nói: “Chụp ảnh cũng là một môn nghệ thuật, trước kia tôi muốn học hội họa, nhưng đáng tiếc lại chẳng có tài năng thiên phú gì về phương diện đó, sau này Thế Luân tặng cho tôi một chiếc máy ảnh, kết quả, sở thích của tôi với chụp ảnh cứ không ngừng tăng lên.” Ông chọn một góc, rồi lại ấn máy ảnh lần nữa, Trương Dương giúp ông thay đổi ống kính. Đây không phải là do Tiết lão thích sai người khác làm việc, mà là vì những ống kính này đều không nhẹ nhàng gì, với ông thì quả thực là rất tốn sức.

Tiết lão cảm thán nói: “Đúng là thời gian không tha cho con người, tuổi đã cao, muốn chụp mấy bức ảnh cũng phải nhờ người khác làm giúp.”

Trương Dương nói: “Tôi mới nhận ra chụp ảnh là công việc chân tay, ông đã già rồi thì sắm một cái máy ảnh nhỏ, đi đến đâu bấm tách đến đấy, cũng không đến nỗi phải mang theo một đống thế này.”

Tiết lão cười nói: “Những thứ cậu nói là máy ảnh ngố, chức năng của loại máy ảnh đó rất kém, không thể đáp ứng yêu cầu của tôi, gần đây tôi thích chụp chim, đợi chút nữa, tôi sẽ cho cậu xem loạt ảnh tôi chụp năm nay.”

Chụp ảnh và câu cá đều là những hoạt động thử thách lòng kiên nhẫn, Trương đại quan đều khiếm khuyết ở cả hai mặt này, nhưng khi hắn theo đuổi con gái người ta thì không bao giờ từ bỏ quyết tâm.

Sau khi chụp xong chim, Tiết lão lại chụp hoa dại, Trương Dương đeo theo một đống đồ đạc làm khổ sai cho Tiết lão, không ngờ họ đã leo đến ba tiếng đồng hồ chỉ với một ngọn núi cách mực nước biển 200 mét. Khi họ đến đỉnh núi đã là buổi trưa.

Tiết lão ngồi nghỉ ở đình trên núi, Trương Dương đưa cho ông một cốc trà.

Tiết lão uống xong trà rồi nói: “Sau khi cậu chữa bệnh giúp tôi, tôi cảm thấy bụng không còn đau như trước nữa.”

Trương Dương cười nói: “Sẽ ngày càng tốt hơn nữa!”

Tiết lão mỉm cười nhìn Trương Dương nói: “Cậu trẻ tuổi như vậy, mà sao học được thần y thế?”

Trương đại quan đương nhiên không thể kể những trải nghiệm ly kỳ của mình ra cho ông nghe, mà hắn nói: “Tổ tiên truyền lại cho tôi mấy phương thuốc bí mật, có điều sau này tôi phát hiện những phương thuốc này rất có tác dụng.”

Tiết lão nói: “Gần đây đang tranh luận kịch liệt về việc đông y tốt hay không, y thuật của cậu tốt như vậy sao không lấy đó phục vụ cho nhân dân?”

Trương Dương nói: “Tôi hứng thú với chính trị nhiều hơn, Lỗ Tấn đầu tiên cũng là thầy thuốc đó chứ, nhưng sau này ông phát hiện ra làm thầy thuốc không thể chữa cho người, nên đã đổi làm văn nhân cứu quốc.”

Tiết lão cười ha ha, lý do của tiểu tử này thật là nhiều, không ngờ tiểu tử này lại lấy mình đem so sánh với Lỗ Tấn, Tiết lão nói: “Lựa chọn quan trường tức là lựa chọn một đời cực khổ, sau khi làm xong sẽ có cảm giác cả cơ thể và tinh thần đều mệt mỏi khôn cùng.”

Trương Dương nói: “Bất cứ việc gì cũng phải có người làm chứ, nếu ai cũng chọn việc nhẹ nhàng, thì việc khó sẽ dành phần ai đây?”

Tiết lão cười nói: “Ai cũng có mục đích của bản thân mình, mục đích của cậu khi vào quan trường là gì?”

Trương Dương nghĩ một lúc rồi nói: “Mới mẻ, vì tôi cảm thấy nó rất mới mẻ! Nếu có một ngày tôi mất đi cảm giác mới mẻ này, tôi sẽ rời khỏi quan trường.”

“Mới mẻ sao?” Tiết lão ngạc nhiên lặp lại lời của Trương Dương, đây là lần đầu tiên có người đưa ra lý do này.

Trương Dương nói: “Lần đầu tiên tôi nảy sinh ý nghĩ làm quan, chính là vào lúc nghe bí thư huyện ủy của chúng tôi phát biểu trực tiếp, những lời lẽ to tát đó đã làm tôi xúc động, tôi liền cảm thấy rằng đây mới là cuộc sống, cảm giác đứng trên mọi người đó thật sự làm người khác ngưỡng mộ, nên tôi đã nảy ra ý định đi làm quan.”

Tiết lão bị những lời nói của tiểu tử này chọc cười không ngớt: “Cần phải biết rằng ở đời mình giỏi có người giỏi hơn, không phải ai cũng thật sự đạt được thành công đó.”

Trương Dương nói: “Tiết lão nói đúng lắm, khi đó tôi còn trẻ mà, giờ đây tôi đã hiểu, nhưng khi tôi ngộ ra đạo lý này, tôi đã đặt chân vào bẫy rồi, nếu như con người đã lên thuyền giặc, thì thật khó mà xuống được.” Hắn ví dụ quan trường như thuyền giặc.

Tiết lão cười không ngớt: “Trương Dương, xuất phát điểm khi cậu làm quan không đúng, nhiệm vụ đầu tiên của người làm quan là phải tạo phúc cho dân, chứ không phải là để lạm dùng quyền lực!”

Trương Dương nói: “Tiết lão, mặc dù xuất phát điểm của tôi không đúng, nhưng người như tôi có một đặc điểm, đó chính là ở vào vị trí nào thì sẽ hết lòng cho nó, tôi có thể phân biệt rất rõ ràng giữa việc công và việc tư, đây không phải là do tôi tự tâng bốc chính mình, chỉ cần là những chỗ tôi từng đảm nhận, người dân chẳng ai nói xấu tôi, còn về những người cùng làm quan với mình thì tôi không dám bảo đảm.”

Tiết lão cười điềm đạm nói: “Muốn đoán xem một vị quan là tốt hay không, cần phải xem anh ta đã làm gì, phải xem người dân nói gì về anh ta, còn về lời của những người làm cùng thì không đáng tin, quan trường là một trường danh lợi, dù là chúng ta nỗ lực thế nào để làm sạch mảnh đất này, thì vẫn không thể nào thay đổi bản chất của nó, những người cống hiến cho nhân dân không ít, nhưng những ông quan một mực theo đuổi danh lợi cũng nhiều, từ trước đến giờ đều vậy cả.”

Trương Dương nói: “Tại sao không thanh trừ toàn bộ những rác rưởi trong đó chứ?”

Tiết lão nói: “Trên thế gian không có thứ gì tuyệt đối, tất cả sự tuyệt đối đều chỉ tồn tại trong lý thuyết mà thôi, nếu như cậu muốn khiến quan trường của một đất nước thanh liêm tuyệt đối, đó là điều không thể thực hiện, giống như cá không thể nào sống được trong môi trường nước sạch 100% vậy, vì vậy chúng ta cần phải khoan dung sự tồn tại của một số tạp chất, chỉ cần những tạp chất này không ảnh hưởng đến sự vận hành của tổ chức, chỉ cần những hành vi đó vẫn nằm trong phạm vi chịu đựng được, chúng ta đều có thể lựa chọn bỏ qua.”

Đây không phải là lần đầu tiên Trương Dương nghe thấy những điều này, điều không giống với trước đó là, lần này là do Tiết lão nói với hắn.

Tiết lão vỗ vỗ máy ảnh rồi nói: “Khi chụp ảnh cần phải để ý đến việc làm mờ bối cảnh, nổi bật chủ đề, chứ không phải là chụp rõ nét từng chi tiết, mà là phải biết lựa chọn cái nào bỏ cái nào lấy, chỉ như vậy mới làm nổi bật được trọng điểm, mới có thể hoàn thành được một tác phẩm đẹp, tác phẩm như vậy mới có sức sống.”

Trương đại quan dường như ngộ ra điều gì, hắn nghĩ một lúc rồi nói: “Nhưng có một vài thứ rác rưởi không thể nào làm mờ được.”

Tiết lão mỉm cười nói: “Nếu không làm mờ được thì gạt hẳn chúng đi!” Ông đứng dậy, bước ra khỏi đình, hướng về phía khu biệt thự, đứng thẳng lưng, ngước nhìn ánh mặt trời giữa trưa, toàn thân được bọc bởi một lớp ánh sáng màu vàng, trông ông vô cùng thần bí.

Trương đại quan cầm máy ảnh lên, thu bóng người của Tiết lão vào trong tầm mắt, rồi tách một tiếng. Tiếng ấn máy ánh đã thu hút Tiết lão, ông quay người cười nói: “Sao, cậu học được cách chụp ảnh rồi à?”

Trương đại quan nói: “Ấn máy ảnh ai mà chẳng biết làm chứ, nhưng tôi không nắm tốt về ánh sáng và tiêu điểm, máy ảnh ngố hợp với tôi hơn.”

Tiết lão nói: “Hi vọng cậu đừng làm mờ tôi đi.”

Trương Dương cười nói: “Ông đứng ở đâu là thành tiêu điểm ở đó, nhất định không có chuyện lấy sai tiêu điểm đâu.” Tên này nịnh nọt rất đúng lúc.

Tiết lão nói: “Không ai có thể trở thành tiêu điểm mãi mãi!” Ông nhắm mắt, hít vào một hơi thật sâu rồi nói: “Thật ra, thứ tồn tại vĩnh hằng chỉ có tự nhiên mà thôi!”